-Tel Aviv- Op Onafhankelijkheidsdag vieren Joodse Israëli’s de oprichting van het land. Maar op de achtergrond smeult het – Israël zit midden in de ernstigste binnenlandse politieke crisis uit zijn geschiedenis vanwege de geplande justitiële hervorming. Inktzwarte wolken hangen boven de feestelijkheden. Lees verder na de reclame>
Verdeelplan voor Palestina
Toen Ben Gurion op 14 mei 1948 de oprichting van de staat Israël afkondigde, was het duidelijk wat het gevolg zou zijn. Verschillende Arabische legers vielen de jonge staat aan. Israël moest onmiddellijk vechten voor zijn bestaan. Het zou niet de laatste oorlog in de Israëlische geschiedenis zijn. De strijd om het bestaan van de Joodse staat markeerde de eerste decennia van de jonge natie. De basis voor de oprichting van de staat in 1948 was de aanvaarding van het Verdeelplan voor Palestina door de Verenigde Naties. Het VN-plan voorzag in de oprichting van een Joodse en een Arabische staat in wat het Britse Mandaat was geweest. Alleen de Joodse staat werd echter gesticht.
Holocaust
Na de verschrikkingen van de Holocaust (de moord op zes miljoen Joden door de nazi’s) werd Israël de thuisbasis van het Joodse volk. Vandaag-de-dag woont er ongeveer 46% van alle Joden wereldwijd. Het is een land waarvan de bevolking snel groeit. Het telt momenteel ongeveer 9,7 miljoen inwoners. In 2048, als de staat Israël zijn 100e verjaardag hoopt te vieren, zullen het er naar schatting 15,2 miljoen zijn.
Deze bevolkingsgroei stelt Israël, dat al zeer dichtbevolkt is en over beperkte middelen beschikt, voor grote uitdagingen. Door een hoog geboortecijfer neemt vooral het aandeel van streng religieuze Joden toe. Terwijl zij bij de stichting van de staat ongeveer één procent van de bevolking uitmaakten, maken zij nu 15 procent uit.
‘Nakba’
De grootste niet-Joodse minderheid, met ongeveer 20 procent, is de bevolkingsgroep van de Arabische Israëli’s. Tot op de dag van vandaag voelt de meerderheid van hen zich niet gelijkwaardig en geaccepteerd in het land. Voor de Palestijnen is de verjaardag van de oprichting van de Israëlische staat dan ook geen aanleiding voor een feestje.
Zij verwijzen nog steeds naar de eerste oorlog in het Midden-Oosten die uitbrak na de oprichting van de staat als de ‘Nakba’ – een catastrofe. Honderdduizenden ontvluchtten wat nu Israëlisch grondgebied is of werden verdreven.
Voor de Joodse Israëli’s, die de oprichting vieren volgens de Hebreeuwse kalender, is de ontwikkeling van hun land een succesverhaal. Joodse immigranten uit de hele wereld zijn geïntegreerd in de samenleving. Het land is cultureel divers, economisch succesvol en militair sterk.
Onafhankelijkheidsdag
Onafhankelijkheidsdag zal door de meeste Joodse Israëli’s waarschijnlijk op de gebruikelijke manier worden gevierd. Mensen hebben een vrije dag en er zullen talloze privébarbecues en tuinfeestjes zijn, evenals een nationale luchtshow door de luchtmacht, waaraan dit jaar ook een gevechtsvliegtuig van de Duitse Bundeswehr meedoet. Veel Israëli’s hebben echter minder zin om op deze Onafhankelijkheidsdag feest te vieren dan in voorgaande jaren.
Het bittere geschil over de door de rechtse religieuze regering geplande hervorming van de rechterlijke macht verdeelt de Israëlische samenleving diep. De hervorming beoogt een verzwakking van de invloed van de rechtbanken op de regering en het parlement. Uitspraken van rechtbanken moeten met een eenvoudige parlementaire meerderheid ongedaan worden gemaakt. Critici zien dit als een aanval op de scheiding der machten en het democratische systeem van het land.
Protesten
Honderdduizenden Israëli’s zijn de afgelopen maanden de straat opgegaan. Het zijn de grootste en langste protesten in de geschiedenis van Israël. Premier Netanyahu, die onder beschuldiging staat wegens corruptie, heeft het wetgevingsproces voor justitiële hervorming voorlopig stopgezet, maar de plannen zeker nog niet opgegeven.
Het geschil benadrukt de groeiende kloof tussen seculiere Joodse Israëli’s enerzijds en nationalistische en streng religieuze inwoners anderzijds. Voor hen was de invloed van de rechtbanken in het verleden te groot en zij zijn voorstander van de hervormingen. De seculieren daarentegen vrezen voor de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en voor de Israëlische democratie zoals zij die kennen en willen behouden. De verschillende groepen in de Israëlische Joodse samenleving moeten opnieuw onderhandelen over hun samenleven. Dit overschaduwt de viering van de 75e verjaardag.
