-Wenen- In verklaringen aan journalisten in het Vaticaan verzekerde Aartsbisschop-Kardinaal Christoph Schönborn van Oostenrijk, dat een mogelijke verandering in de officiële doctrine van de Kerk over homoseksuele relaties de exclusieve verantwoordelijkheid van de Paus is. De Kardinaal herinnerde aan de verandering in de leer over de doodstraf die Franciscus in de Catechismus introduceerde. Lees verder onder de reclame>
In antwoord op een vraag vertelde Schönborn aan journalisten, die geaccrediteerd waren voor de Synode in Rome, dat er tot nu toe slechts één verandering in de Catechismus had plaatsgevonden die geldig was sinds 1992. In 2018 voegde Paus Franciscus het verbod op de doodstraf toe. Of er nog meer veranderingen zullen plaatsvinden, hangt uitsluitend af van de de Paus, zei de Oostenrijkse Kardinaal, die meer dan dertig jaar geleden deelnam aan het opstellen van de huidige Catechismus.
Over het onderwerp homoseksualiteit en zonde merkte Schönborn op dat Franciscus vaak spreekt over de kwestie van individuele schuld. Er gaapt een kloof tussen de gegeven objectieve orde en het subjectieve niveau van de individuele mens, die altijd een zondaar is. De Kerk moet ieder mens respecteren en begeleiden met zijn beperkingen en geschiedenis. Op de Synode is er veel discussie over hoe de Rooms-Katholieke Kerk in de toekomst mensen zou moeten behandelen die in homoseksuele relaties leven.
Onveranderlijke leer die muteert
Vele deelnemers aan de Synode hebben om een verandering op dit punt gevraagd. Op de vraag welke rol theologie en het denken van de gelovigen spelen in de ontwikkeling van de leer van de Kerk, benadrukte Schönborn dat de leer van de Kerk onveranderlijk is. Maar het begrip en de presentatie van geloof kan evolueren en verdiepen. Dat wil zeggen dat de Kardinaal de stelling handhaaft dat elke radicale verandering in de doctrine – zoals die voorkomt in Amoris Laetitia en met betrekking tot de doodstraf – gerechtvaardigd kan worden als louter een evolutie en verdieping ervan, ofwel als de Kerk één ding eeuwenlang leert en nu het tegenovergestelde leert, moeten de gelovigen het zonder meer aanvaarden.
Lof voor de werkwijze van de Synode
Ook Schönborn prees de werkwijze van de Synode. De werkwijze is “duidelijk correct en noodzakelijk”, zegt de Aartsbisschop. In de vergadering was luisteren de eerste prioriteit; Verder gaat het om samen onderscheiden. Deze aanpak verandert de situatie diepgaand.” Schönborn voegt eraan toe dat hij onlangs met de Amerikaanse econoom en politiek adviseur Jeffrey Sachs over de Synode had gesproken. Hij zei dat de Veiligheidsraad ook op de manier van de Synode zou moeten werken; dan zou er misschien wat meer vrede in de wereld zijn. In de Veiligheidsraad luistert niemand echt, bekritiseert Schönborn. Daar presenteren vertegenwoordigers de richtlijnen van hun regeringen zonder daadwerkelijk onderling van gedachten te wisselen.
De Kerk is gemeenschap
De 78-jarige Aartsbisschop uit Wenen heeft al deelgenomen aan acht Bisschoppensynodes. In de huidige Vaticaanse Wereldsynode is hij stemgerechtigd lid van de Synoderaad, een soort raad van oudsten. Volgens de Kardinaal is de werkwijze van deze vergadering de beste die hij ooit heeft meegemaakt. Voor hem is synodaliteit de manier om gemeenschap te beleven; “De Kerk is gemeenschap”, zegt Schönborn. Hij herinnert aan het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) en het document ‘Lumen gentium’ over een nieuw zelfbegrip van de Kerk als gemeenschap van gelovigen. En hij herinnert zich dat hij aan het einde van het Tweede Vaticaans Concilie een twintigjarige theologiestudent was. De theoloog Karl Rahner (1904-1984) had toen gezegd dat het hele Concilie tevergeefs zou zijn als het niet zou resulteren in meer geloof, hoop en barmhartigheid. “Ik zou hetzelfde zeggen over deze Synode”, aldus Schönborn.
Bovendien sprak de Aartsbisschop van Wenen zijn wens uit voor een meer zichtbare samenwerking tussen Bisschoppen op Europees niveau. De Raad van Europese Bisschoppenconferenties is er niet in geslaagd hetzelfde potentieel te ontwikkelen als de continentale Bisschoppenraden van Azië of Latijns-Amerika, zegt de Kardinaal. “Wij zijn een beetje achterop geraakt in de synodaliteit die de lokale Kerken van Europa ervaren. “Ik denk dat wij aanmoediging nodig hebben om nog verder te gaan.” De Bisschoppenconferenties van Europa zijn er bijvoorbeeld nog niet in geslaagd een gemeenschappelijk antwoord te formuleren over het drama van emigratie en vluchtelingen, bekritiseert Schönborn.
