Welke rol moet de Kerk als het gaat over bijvoorbeeld eenzaamheid, armoede of corona? Actie Kerkbalans onderzocht dit onder kerkleden uit verschillende stromingen vanuit heel Nederland. Hieruit blijkt dat kerkleden het belangrijk vinden dat de Kerk met name een actieve rol speelt als het gaat over eenzaamheid. Maar liefst 88% van de kerkgangers ziet het als een belangrijke taak voor plaatselijke kerken om in actie te komen als het gaat om eenzaamheid. Veel Kerken pakken die taak al op: negen op de tien kerkleden zegt te weten dat hun Kerk een actieve rol vervult bij verschillende crises (91%). En driekwart (76%) van de kerkleden verwachten die houding ook.
De aard van de crisis is hierin wel een bepalende factor. Actie van de Kerk wordt vooral verwacht bij crises met een directe impact op het dagelijks leven. Naast de eenzaamheidscrisis verwachten kerkleden dan ook actie van de Kerk als het gaat om de vluchtelingencrisis (75%) en de energie/armoedecrisis (68%). Bij de stikstof- en de coronacrisis verwachten de leden daarentegen in zeer beperkte mate een actieve rol van hun Kerk. “Uit eerdere onderzoeken weten we dat omzien naar elkaar als één van de belangrijkste waarden van de kerk wordt ervaren”, aldus Anna Kruse, woordvoerder van Actie Kerkbalans. “Juist in sociale crises, waarbij mensen persoonlijk geraakt worden, kan de Kerk veel betekenen en verwachten leden dit dus ook.”
Steun van de Kerk
Kerkleden zoeken ook zelf steun bij de Kerk. De kerk is direct na familie en vrienden de eerste plek waar mensen aankloppen voor steun. De Kerk is vooral een bron van steun voor kerkleden die regelmatig naar de Kerk gaan; 62% van deze trouwe bezoekers klopt aan bij de Kerk in tijden van crisis, naast familie (81%) en vrienden (65%). “Bijzonder om te zien dat de plaatselijke Kerk zo’n belangrijke plek heeft in het leven van veel trouwe kerkgangers. En dat de Kerk een plek is waar zij hun toevlucht zoeken wanneer zij het moeilijk hebben”, zegt Kruse.
Verder kloppen zowel Katholieken als Protestanten die regelmatig ter Kerke gaan, meer dan 50% vaker bij de Kerk aan voor steun dan kerkleden die soms of nooit naar de Kerk gaan. 14% van deze minder trouwe bezoekers geeft aan steun te zoeken bij de Kerk. Wel komt de Kerk hiermee ook voor deze groep nog steeds op de eerste plaats als bron van steun na familie (waar 84% steun zoekt) en vrienden (64%).
Kerk krijgt financiële steun ondanks crisis
Iedereen wordt geraakt door de verschillende crises, ook kerkgangers. Toch blijft veruit het grootste deel van de leden de Kerk in tijden van crises financieel steunen (94%). Bijna een kwart van de mensen is zelfs bereid meer te geven (21%). Ook de meeste kerkleden die niet naar de Kerk gaan, blijven deze steunen (56%). Een kwart van deze groep geeft aan de Kerk in deze tijden niet (meer) financieel te steunen. Opvallend is ook dat een kwart van de respondenten die helemaal geen lid zijn van een Christelijke Kerk, toch bereid zijn aan een Kerkgenootschap in de buurt te geven.
Kerkleden in Nederland vinden het essentieel dat de plaatselijke Kerk een actieve rol speelt bij maatschappelijke crises
De resultaten komen voort uit onderzoek dat onderzoeksbureau Citisens in opdracht van Actie Kerkbalans uitvoerde onder 4.499 leden van de vier betrokken Kerkgenootschappen. Actie Kerkbalans is een gezamenlijke actie van de Oud-Katholieke Kerk, Rooms-Katholieke Kerk, de Protestantse Kerk en de Evangelische Broedergemeente. Met de actie vragen zij hun leden jaarlijks een financiële bijdrage voor de eigen parochie of gemeente.
In het onderzoek werden leden ook gevraagd naar hun betrokkenheid bij Actie Kerkbalans. Verreweg de meeste leden (89%) zijn bekend met Actie Kerkbalans en twee-derde vindt de actie belangrijk voor de toekomst van hun Kerk of parochie. Kerkgangers geven vooral graag voor hun plaatselijke Kerk en dan met name voor concrete doelen zoals het gebouw en de pastorale beroepskrachten. De Kerk is voor kerkleden vooral van betekenis als plek om er voor elkaar te zijn, en als plek om het geloof te delen met anderen. Ook in de toekomst zien kerkleden graag een Kerk waar volgende generatie er voor elkaar kan zijn.
