AD LIMINA 2022: De Paus en de groei en leegloop van de kerk

Leestijd: 3 minuten
Dinsdag 8 november 2022 – 06:01 uur – Bron: Redactie kerk – Beeld: Publiek domein
  -Vaticaanstad- De Paus krijgt het de komende weken  ‘flink voor de kiezen’. Sinds gisteren zijn de Nederlandse bisschoppen op bezoek voor hun ‘functioneringsgesprek’. Als zij vertrekken komen hun Duitse en Belgische collega’s. Als er in die dagen geen donkere wolken boven Rome hangen, dan zullen de bisschoppen daar wel voor zorgen, want er valt weinig positiefs te melden  .

Het Ad-Liminabezoek. Letterlijk betekent ad limina “tot de drempels”. Hiermee worden de graven van de apostelen Petrus en Paulus bedoeld, die volgens de overlevering onder de basilieken van Sint-Pieter en Sint-Paulus-buiten-de-Muren begraven liggen. Tijdens hun verblijf in Rome zullen de bisschoppen bij beide graven een mis vieren.

Rapport

De inhoud van het gesprek met de Paus blijft in de regel geheim. Maar de bisschoppen spreken ook met de Pauselijke ministeries (in het Vaticaan dicasteries geheten) voor een uitvoerige rapportage over de stand van zaken rond de Rooms-Katholieke Kerk in hun land. Om zich voor te bereiden hebben de bisschoppen al een rapport naar Rome gezonden. De inhoud zal niet tot grote vreugde stemmen.

Groei

Waar wereldwijd de Rooms-Katholieke kerk snel groeit, met name in Afrika en Azië, is dat in West Europa en Zuid-Amerika bepaald niet het geval. Hier liggen de Katholieken in steeds grotere getale in een ‘winterslaap’ of stappen over naar Evangelicale bewegingen, zoals in Zuid-Amerika. In West Europa kalvert de volkskerk af naar een kleine beweging, weliswaar met een kleine jaarlijkse aanwas (tussen 750 en 1000 per jaar in Nederland), maar daar staat een veel groter aantal overlijdens en uittredingen tegenover. Volgens het laatste rapport is 20,8 procent van de Nederlanders lid van de Rooms-Katholieke kerk, maar hun aantal lijkt te blijven dalen.

Antwoorden

De individualisering van de samenleving. De kerk die niet of nauwelijks aanwezig is in het publieke debat. De leer is bij veel mensen onbekend of nog meer, niet geliefd. Kerkgebouwen worden in de komende jaren gesloten wegens te weinig bezoek en te hoge kosten. Een reddende oplossing op deze problemen heeft de kerk niet. Wel heeft zij er onverwacht problemen bij gekregen in de vorm van corona en de forse inflatie, welke hebben geleid tot nog minder kerkbezoek, het wegsterven van bovengemiddeld veel parochianen en een forse kostenstijging als het gaat om de (energie)rekeningen.

Positievere houding

Bij het vorige Ad Liminagesprek gaf de net nieuwe Paus,  Franciscus, de bisschoppen het advies mee om een positievere houding in te nemen in het maatschappelijk debat, de deuren van de kerk te openen en naar de mensen toe te gaan. Aan het eind van deze week keren de bisschoppen terug naar hun diocese. Het zal velen benieuwen welk recept de Paus dan heeft meegegeven.