-Aken (D)- Slachtoffers van misbruik door leken en geestelijken in het Duitse bisdom Aken hebben een bijzonder rechtelijk oordeel gekregen. Voor de rechtbank beriep het bisdom zich op verjaring van de feiten. De rechter ging daar in mee, maar gafwel een pijnlijke toevoeging op het vonnis. De rechter zag zich “gedwongen de wet te volgen”. Sinds 2004 geldt in Duitsland voor seksuele misdrijven na 30 jaar verjaring. Het is dan niet meer mogelijk te vervolgen. Maar de rechter noemde de opstelling van de bisschop “moreel zeer verwerpelijk. “De rechtbank is echter geen morele instantie en moet de wet volgen,” aldus de rechter.
Een aantal slachtoffers van misbruik hadden een zaak aangespannen. Zij voelden zich vooraf gesteund door beloftes van de Akense bisschop Helmut Dieser, die in 2023 in een interview aangaf dat de kerk zich niet op verjaring zou beroepen.
Draai
De draai voor de rechtbank was dan ook een pijnlijke ‘verrassing’ voor de slachtoffers en het OM. Dieser is de eerste Duitse bisschop die zich beroept op verjaring en naar nu blijkt met succes.
De rechtbank liet volgens de Aachener Zeitung geregeld zijn afkeuring blijken over de arrogante opstelling van de kerk. Die betaalde aan 139 slachtoffers tot dusver zo’n 2,5 miljoen euro schadevergoeding. De rechter stelde dat die bedragen “veel te laag zijn”.
De rechter had zichtbaar moeite bij het vellen van het oordeel, maar zag geen juridische mogelijkheden. „Mogelijk dat andere rechtbanken tot een ander oordeel kunnen komen,” aldus de rechter. Of dat mogelijk is, zal nog een juridisch ‘harde kluif’ worden. Duizenden slachtoffers moeten nu wellicht vrezen óók ‘leeg uit te gaan’ met deze jurisprudentie. Van de vele strafzaken die nog lopen heeft ieder Duits bisdom zich tot dusverre niet verscholen achter de verjaringswet. De angst bestaat nu, dat door deze uitspraak in Aken, ook andere bisschoppen een draai maken.
Publieke opinie
In de publieke opinie is op de uitspraak van de rechter met ontzetting gereageerd. Op sociale media zijn de reacties enerzijds vol onbegrip en woede, anderzijds is er bij velen de hoop dat een hoger beroep een, voor de slachtoffers, beter resultaat zal opleveren. Strafrechtadvocaten zijn weinig hoopvol dat een hoger beroep soelaas zal bieden. Zij adviseren andere bisschoppen Dieser’s draai niet na te volgen, het zou de kerk geen goed doen.
Ledenverlies
De Rooms-katholieke kerk Duitsland verliest sinds 2010, jaar-in-jaar-uit, tienduizenden leden mede door een reeks aan schandalen en misbruikzaken. In het afgelopen jaar 2023 verloor de Duitse kerk maar liefst 402.000 leden.
