De medicijnman heet eigenlijk Jacob Chansley, maar is nu beter bekend in de ganse wereld als de ‘QAnon Shaman’. Hij staat symbool voor de woede van de aanhangers van de recent verslagen Amerikaanse President Donald Trump. Woede over de zogenaamd ‘gestolen verkiezingen’, woede over het als corrupt ervaren establishment, woede – uiteindelijk – over het systeem en de democratie waarvan de Trump-volgers zich beroofd voelen. De bestorming van het Amerikaanse Capitool op 6 januari vorig jaar was het moment waarop deze woede op indrukwekkende, beschamende en gewelddadige wijze uitbrak.
Opgehitst
De Amerikaanse autoriteiten zijn nog steeds bezig met het onderzoek naar de bestorming en bezetting van het Capitool. Zo kreeg Shaman Chansley voor zijn deelname een gevangenisstraf van drie jaar. Ook een onderzoekscommissie van het Huis van Afgevaardigden blijft de rede en aantijgingen van Trump onderzoeken. Hij zou zijn aanhangers hebben opgehitst, hetgeen tot de uiteindelijke escalatie, waarbij vier mensen omkwamen, leidde.
De voormalig President van het machtigste land ter wereld, ontkent de beschuldigingen en beweert zelfs te hebben opgeroepen tot gematigdheid. In een gebed – onlangs uitgezonden op de sociale netwerken – verduidelijkte Chansley zijn motieven en zijn houding ten opzichte van Trump: “Bedankt dat je de Verenigde Staten opnieuw hebt laten geboren worden. Bedankt dat jij ons hebt toegestaan om van de communisten, globalisten en Godsverraders af te komen in onze regering. Wij houden van jou en wij danken jou. Wij bidden in de Heilige naam van Jezus Christus. “
‘America’s Warriors of God’
Schrijfster Annika Brockschmidt gaat uitgebreid in op deze lofprijzing aan Trump in haar meer dan 300 pagina’s tellende boek over religieuze rechten in de VS, getiteld ‘America’s Warriors of God’; in zekere zin als een voorbeeld van de recente evolutie van het Christelijk nationalisme in Amerika.
De journaliste volgt de ontwikkeling van hoe fundamentalisten en religieus vermomde complottheoretici de regering onder Trump beïnvloedden. Brockschmidt plaatst citaten van Trump in een historische context die de ‘chemie’ tussen de voormalig President en het blanke Christelijke nationalisme in de VS verklaart.
6 januari was geen toeval voor de schrijfster. Haar stelling: “Christelijk nationalisme verscheen niet voor het eerst op het politieke toneel met Donald Trump”. Het heeft diepe wortels in de VS. Zoals alle rechtse bewegingen leeft het Christelijk nationalisme daar vanuit een soort offercultus. Trump voedde het diepgewortelde gevoel van de fundamentalisten in een soort staat van beleg te leven.
Vijandbeelden
Om volgens deze ‘innerlijke logica’ te kunnen functioneren, hebben ‘Amerika’s strijders van God’ volgens Brockschmidt altijd nieuwe vijandbeelden nodig. Het gaat immers over macht, en vooral over politieke macht. Daarbij schuwen zij geen enkel conflict met de grondwet. De eis voor religieuze vrijheid, onophoudelijk naar voren gebracht als bij een gebedsmolen, streeft het doel na om de privileges van het blanke Christendom in de VS veilig te stellen.
Dat deze ontwikkeling een serieuze bedreiging kan gaan vormen voor het functioneren van de Amerikaanse democratie, is een conclusie van Brockschmidt welke wordt bevestigd door vele andere experts. De strijd voor electorale hervormingen woedt voort. De Republikeinen dringen, onder de indruk van de ‘gestolen verkiezingen’, aan op wijzigingen en beperkingen in het kiesstelsel. In de door de Republikeinen geregeerde staten is stemmen per post al aan banden gelegd en is de identificatieplicht bij het stemmen aangescherpt. Democraten zien dit als een poging om het stemmen voor minderheden, die traditioneel meer geneigd zijn tot hun partij, moeilijker te maken.
Primaries
In november 2022 vinden in de Verenigde Staten tussentijdse verkiezingen plaats (primaries), waarbij het hele Huis van Afgevaardigden, een derde van de Senaat en gouverneurs in 36 staten worden gekozen. Het is niet ongebruikelijk dat de regerende partij dan wordt afgestraft en belangrijke zetels in het Congres verliest. Als de Republikeinse kandidaat vervolgens de meerderheid krijgt bij de presidentsverkiezingen van 2024, kan dit leiden tot een significante verandering in de kieswet met een conservatieve meerderheid, die dan haar wil kan doordrukken. 6 januari toonde duidelijk aan dat velen hiertoe bereid zijn.
