-Jerevan- Twee maanden geleden gingen duizenden Armeniërs de straat op in de hoofdstad Jerevan, om het aftreden van hun regering te eisen en te protesteren tegen de eindeloze concessies die aan buurland Azerbeidzjan werden gedaan. Aan het hoofd van de demonstratie stond de Armeense aartsbisschop Bagrat Galstanyan.
Twee maanden geleden gingen duizenden Armeniërs de straat op in Jerevan om deel te nemen aan anti-regeringsdemonstraties onder leiding van een onverwachte figuur: aartsbisschop Bagrat Galstanyan (53) met wortels in Iran, waar een bloeiende gemeenschap van Armeense christenen woont, heeft Galstanyan die ook in Canada heeft gewoond, waar hij diende als primaat van het plaatselijke bisdom van de Armeense Apostolische Kerk.
De aartsbisschop, bekend om zijn motto ‘Armeens, Armenië, Vaderland, God’, is de grootste bedreiging voor de regering geworden sinds de Fluwelen Revolutie van 2018.
Sinds het staakt-het-vuren van 9 november 2020, bemiddeld door het Kremlin na de overwinning van Azerbeidzjan in Nagorno-Karabach, heeft Pashinyan tientallen jaren van Armeens beleid teruggedraaid, in het besef dat de enclave aan Azerbeidzjan toebehoort en streeft hij naar diplomatieke betrekkingen met Turkije. Hoewel de meeste Armeniërs zijn visie in 2021 steunden, geven critici hem de schuld van de catastrofale nederlaag van Armenië.
Pashinyan beweert dat Armenië alleen zal floreren als het vrede sluit met Turkije en zich losmaakt van Rusland, terwijl het ook de hand zal moeten reiken naar Europa en de Verenigde Staten. Turkije heeft zich echter niet aan zijn beloften gehouden en president Erdogan blijft de eisen van Azerbeidzjan steunen.
De aankondiging van Pashinyan om vier dorpen in Tavush terug te geven aan Azerbeidzjan leidde tot Galstanyans beweging “Tavush voor het Vaderland”. Op 30 mei leidde de aartsbisschop een mars naar Jerevan die meer dan 30.000 demonstranten trok.
Reorganisatie
Op internet legde Galstanyan uit dat, hoewel ze vanwege de zomer en de sterke repressie geen demonstraties meer in Jerevan plannen, zijn beweging zich in een periode van reorganisatie en herpositionering bevindt, met als doel het hele land erbij te betrekken.
De aartsbisschop bekritiseert de regering vanwege haar bereidheid geweld te gebruiken en benadrukt het belang van de bescherming van de bevolking. Hij benadrukt dat zijn beweging zowel spiritueel als moreel is en op zoek is naar een verandering in waarden en niet alleen naar een andere regering. Hij beschuldigt de regering ervan haat en polarisatie in de samenleving aan te wakkeren, wat volgens hem heeft bijgedragen aan de nederlaag in de oorlog in Nagorno-Karabach vanwege een gebrek aan eenheid.
Incompetentie
Galstanyan bekritiseert ook de incompetentie van de regering bij het beheersen van de oorlog en het gebrek aan resultaten van de parlementaire commissie die de nederlaag onderzocht. Hij wees op het gebrek aan transparantie en de uitsluiting van de oppositie uit de onderzoekscommissie, wat hij beschouwt als een ernstige tekortkoming in het onderzoeksproces. Hij voert aan dat premier Nikol Pashinyan het volk tijdens zijn verkiezingscampagne met loze beloften heeft misleid en bekritiseert het gebrek aan een duidelijke visie op de toekomst van het land.
Hoewel hij de vrede met Azerbeidzjan en Turkije steunt, benadrukt hij dat het een waardige en rechtvaardige vrede moet zijn. Hij bekritiseert het gebrek aan transparantie in de onderhandelingen en de ondergeschiktheid van Armenië. Galstanyan meent dat Armenië een arena van geopolitieke strijd is geworden, waarbij Rusland, het Westen en Iran hun eigen belangen nastreven.
Zuid-Afrika
Ten slotte benadrukt hij de noodzaak van verzoening en gerechtigheid, en belooft een politieke evaluatie van de afgelopen dertig jaar, vergelijkbaar met die in Zuid-Afrika. Hij spreekt zijn bereidheid uit om de corrupten ter verantwoording te roepen en pleitte voor een overgangsperiode om het land intern te reorganiseren en zijn positie te versterken voordat enig extern onderhandelingsproces wordt hervat.
De steun voor Galstanyan vervaagde echter na bloedige botsingen tussen politie en demonstranten op 12 juni, waarbij honderden gewond raakten en 98 mensen werden gearresteerd. Amnesty International heeft opgeroepen tot een onderzoek naar politiegeweld.
De steun van voormalige regimefiguren en staatsgezinde Russische media heeft het imago van Galstanyan geschaad. Catholicos Karekin II, leider van de Armeense Apostolische Kerk, steunt hem echter.
Historicus Armen Hovhannisyan merkt op dat Galstanyan, ooit een goede priester, een populistische demagoog is geworden. Arthur Khachatryan, parlementslid van de Armeense Revolutionaire Federatie, beschrijft Galstanyan echter als een charismatische en eerlijke leider, hoewel hij erkent dat hij een politieke beginneling is.
