Wie het leven beu is, om welke reden ook, kan binnenkort met een 3D-printer een soort zelfmoordcapsule maken, erin gaan liggen en op een knop drukken. Na een minuut raak je bewusteloos, vijf tot tien minuten later ben je dood.
Online bestellen
Klink schoon en simpel en als de Australische arts Philip Nitschke (74), beter bekend als ‘dokter Dood’ zijn zin krijgt is het bouwpakketje eenvoudig online te bestellen. Nitschke wil dat de mens zelf de vrijheid krijgt om er een eind aan te maken, zonder tussenkomst van een arts of welke instantie dan ook. Hij is al jaren bezig om zo’n capsule te bouwen: de ‘Sarco’, een soort kruising tussen een futuristische doodskist en een overdekte bobslee. Nu beweert hij dat hij dit apparaat komend jaar voor het eerst zal testen in Zwitserland, dat als enig land geen wettelijke obstakels zou opwerpen. Een jurist aan de universiteit van Sankt-Gallen, Daniel Hürlimann, heeft hem die garantie gegeven. Met die claim haalde Nitschke, die al zes jaar in Nederland woont, recentelijk de wereldpers.
Maar in Zwitserland denken de autoriteiten er het hunne van. Hulp bij zelfdoding is daar onder bepaalde voorwaarden toegelaten en mensen komen uit de hele wereld naar het Alpenland om bij organisaties als Dignitas en Exit een eind aan hun leven te maken. Maar juristen zeggen dat dit onder streng toezicht gebeurt en zwaar gereguleerd is. De Zwitserse autoriteiten willen de boel graag in de hand houden, met andere woorden: geen sprake van dat de Sarco zomaar mag worden gebruikt.
De capsule vult zich met vloeibare stikstof, waardoor de zuurstof uit de lucht verdwijnt. Geen doktersrecept nodig: vloeibare stikstof is gewoon te verkrijgen
Fantast of een doorgeslagen activist?
Swissmedic, de instantie die vergunningen verleent voor medicijnen en toezicht houdt op behandelwijzen, liet aan de staatsomroep SRF weten dat het zich niet bezighoudt met ‘fantasieproducten’. Exit International, Nitschkes bedrijf dat de Sarco wil produceren, zou geen aanvraag hebben ingediend. Dus kon er ook geen toestemming zijn.
Is Nitschke een fantast of een doorgeslagen activist? Lokt hij bewust controverse uit om reclame te maken voor zijn uitvinding? Of ziet hij werkelijk mogelijkheden om de Sarco volgend jaar in Zwitserland in gebruik te nemen? Dat is moeilijk te bepalen. Hij lijkt in elk geval wel precies te weten waar hij naartoe wil. In Australië, waar euthanasie bij wet verboden is, verloor hij zijn artsvergunning toen hij iemand hielp met euthanasie. Naar eigen zeggen week hij daarna uit naar Nederland, omdat daar “een betere atmosfeer is”. In Nederland spreken mensen openlijk over euthanasie, aldus Nitschke.
Nederland
Ook in Nederland mag Nitschke met zijn capsule mensen niet helpen om naar het hiernamaals te reizen. Maar de arts is niet voor één gat te vangen. In de aanloop naar de introductie van zijn capsule schreef hij een doe-het-zelf e-book, ‘The peacefull pill-e-book’, waarin hij uitlegt hoe men een eind aan zijn leven kan maken en waar men de beste pillen kan kopen (“Peru: alles is daar zonder recept te verkrijgen”). Het boek kost 80 euro en vindt, zegt hij zelf, in bepaalde kringen gretig aftrek.
Volgens de Zwitserse wetgeving is hulp bij zelfdoding alleen toegestaan als je dat geen gewin oplevert – geen erfenissen dus en geen winstbejag. Daarom gaat Nitschke niet zelf Sarco’s op de markt brengen en verkopen. Mensen moeten het e-book aanschaffen, en daarin vinden zij dan een link die men kan gebruiken om de capsule zelf in 3D te printen. “Mensen staan al in de rij”, verzekert hij. “Ik heb ook vrijwilligers die de Sarco willen testen”. Komend jaar,wellicht? ” Daarom zit ik nu in Zwitserland. Vandaag ben ik bij een begeleide euthanasie geweest van twee mensen. Hartverscheurend. De een was doodziek, de ander wilde niet alleen verder. Alleen in Zwitserland kunnen zij samen sterven.”
Nitschkes wederhelftr, socioloog en jurist Fiona Stewart, is in Nederland bezig een stichting op te richten, ‘De Vredige Pil’, welke als een soort reisbureau gaat opereren en volledig verzorgde trips naar Zwitserland zal aanbieden.
Software
In 2019 hebben 1.300 mensen in Zwitserland begeleid een eind aan hun leven gemaakt. Een arts moet daarbij vaststellen of de persoon in kwestie dat echt zelf wil en psychologisch stabiel is. De arts voert meerdere gesprekken en schrijft dan een barbituraat voor. Nitschke wil in de toekomst van die arts af. Zijn capsule vult zich na een druk op de knop met vloeibare stikstof, waardoor de zuurstof uit de lucht verdwijnt. Daarvoor is geen doktersrecept nodig: vloeibare stikstof is overal gewoon te verkrijgen. Ook wil de Australiër de psychologische beoordeling van de patiënt aan computers overlaten. “Het idee dat iemand anders over jouw einde beslist, is onverdraaglijk.” Maar de software daarvoor is nog niet klaar.
Hij wil zijn capsule daarom testen, maar in heel Europa is nog geen organisatie gevonden die de samenwerking aandurft.
