-‘s Gravenhage- Kerkgenootschappen, waaronder ook de Katholieke kerken, kunnen na vandaag flink in de problemen komen, zowel juridisch als financieel. Wat is er aan de hand?
Vandaag stemt de Eerste Kamer over een langlopende discussie of hulp aan ‘illegalen’ wel of niet strafbaar gesteld moet worden. Kerken in Nederland, in het bijzonder de protestantse PKN, lopen voorop met een uitgebreid pakket aan hulp aan zogenaamde illegalen, variërend van voedseluitdeling tot huisvesting en juridische hulp via bijvoorbeeld de stichting Gave.
Politie
Momenteel is de situatie dat alleen hulp aan personen die ongewenst verklaard zijn, strafbaar is. Ook is een kerk, organisatie of particulier strafbaar wanneer men een vreemdeling zonder verblijfsvergunning onderdak of hulp geeft, zonder het aan de vreemdelingenpolitie te melden.
Dat melden aan de vreemdelingenpolitie doet vrijwel niemand, omdat men uit praktijkervaring weet, dat de vreemdeling vaak snel wordt opgepakt en vastgezet wanneer hij/zij bij de politie bekend is, met grote kans op uitzetting. Ook zal de hulpverlener een aantekening in het strafregister krijgen (strafblad), omdat een hulpverlener participeert in een zogenaamde illegale handeling of in een lopend onderzoek gehoord wordt.
Vreemdelingenwet
Het nieuwe wetsvoorstel voegt aan de Vreemdelingenwet 2000 een regeling toe waardoor illegaal verblijf van meerderjarige vreemdelingen strafbaar wordt. Deze maatregel maakt deel uit van de in het regeerakkoord (TK 32.417, nr. 15) gemaakte afspraken over strafbaarstelling van illegaal verblijf en de ‘verbetering’ van het terugkeerbeleid. De regering wil hiermee de illegale komst naar en illegaal verblijf in Nederland voorkomen en bestrijden.
Met dit voorstel wordt illegaal verblijf een overtreding met straffen van hechtenis van ten hoogste 4 maanden of een geldboete van de tweede categorie, ten hoogste € 3900,-. Hoewel illegaal verblijf een overtreding wordt, is humanitaire hulp aan illegalen niet strafbaar. Mensen die zich schuldig maken aan mensenhandel of werkverschaffing aan illegalen zijn wel strafbaar. Illegalen in Nederland houden recht op medisch noodzakelijke zorg en hebben hun kinderen recht op onderwijs. De strafbaarstelling geldt niet voor (alleenstaande) minderjarige illegale vreemdelingen, maar geeft geen recht op verblijf.
Rechters
Omdat het wetsvoorstel ‘rammelt’ aan vele kanten, zijn hulpverleners straks aan de goedwillendheid en menselijkheid van een rechter veroordeeld. De algehele verwachting is dan ook dat het begrip humanitaire hulp verschillend kan worden geïnterpreteerd. In het recente verleden bleek reeds dat rechters in de randstad minder zwaar straffen dan rechters in het Noorden en Oosten van het land.
Zo bestaat de grote mogelijkheid dat het bieden van een slaapplek of voedsel door de ene rechter als humanitaire hulp zal worden aangezien, terwijl diezelfde rechter de juridische steun bij een nieuw asielproces wel als strafbaar zal bestempelen.
