De ‘George Clooney van het Vaticaan’
Aartsbisschop Georg Gänswein, die altijd trouw achter de Duitse Paus stond en altijd charmant glimlachte, wordt door roddelpers en juicekanalen graag de ‘George Clooney van het Vaticaan’ genoemd of vergeleken met James Bond-acteur Daniel Craig of Richard Chamberlain. Hoewel wijlen Paus Benedictus altijd een hoge dunk had van Aartsbisschop Georg Gänswein, was zijn relatie met Paus Franciscus al snel zeer afstandelijk. Nu rijst de vraag hoe de carrière van Aartsbisschop Georg Gänswein zich zal ontwikkelen, na het overlijden van Emeritus Paus Benedictus XVI.
Persoonlijk assistent
Gänswein kwam ter wereld in het Zwarte Woud in Duitsland. Na zijn studie theologie in Freiburg, Rome en München en zijn werk als Priester, werd hij in 2003 persoonlijk assistent van Kardinaal Joseph Ratzinger, die destijds de Congregatie voor de Geloofsleer in het Vaticaan leidde. Nadat de Kardinaal tot Paus was gekozen, werd Gänswein de secretaris van de Paus. Ook na het aftreden van Benedictus XVI blijft de 66-jarige aan zijn zijde in de functie van persoonlijk assistent/secretaris en woont ook in het Klooster Mater Eclessia in de tuinen van het Vaticaan.
Straf
In 2020 deelt Paus Franciscus mee dat Georg Gänswein als Prefect van het Pauselijke huishouden dient te vertrekken. In die functie zorgde Gänswein ook voor beroemde gasten en politici als Angela Merkel en Barack Obama. In de periode die volgde, zorgde Gänswein uitsluitend nog voor de teruggetreden ‘Paus’ Benedictus XVI. In een interview met het Duitse damesweekblad ‘Bunte’ zegt Gänswein dat het hem “pijn deed”. Hij voelde de verwijdering uit het Pauselijke Huis door Paus Franciscus als een “straf”.
Wat voor Paus Franciscus de aanleiding was om deze stap te nemen, is tot op heden nog steeds onduidelijk. Het vermoeden bestaat dat het iets te maken heeft met het controversiële boek dat in 2020 is gepubliceerd door hardliner Kardinaal Robert Sarah, waarin Benedictus aanvankelijk als co-auteur werd genoemd. Maar ook het vermoeden dat vertrouwelijke zaken van het bureau van Franciscus via hem naar het Klooster werden gesluisd, waar Benedictus verbleef, zijn hardnekkig.
De barmhartigheid van Franciscus kent grenzen, volgens insiders.
Aartsbisschop Georg Gänswein viert in de zomer van 2021 zijn 65ste verjaardag. Er verschijnen tal van foto’s waarop een steeds zwakkere en broze Benedictus naast een lachende Gänswein zit. Het lijkt bedoeld om de nauwe band tussen de twee uit te drukken, kort nadat de opvolger van Benedictus, Paus Franciscus, de Aartsbisschop had gestraft. Het feit dat Gänswein ondanks het officiële ‘verlof’ zal terugkeren naar zijn oude positie als Prefect van de Pauselijke huishouding, is niet geheel onmogelijk, maar lijkt eerder onwaarschijnlijk. De barmhartigheid van Franciscus kent grenzen, volgens insiders.
Pensioen
Met zijn 66 jaar is Gänswein als Aartsbisschop echter veel te jong om met pensioen te gaan. In de regel bieden Aartsbisschoppen op 75-jarige leeftijd hun ontslag aan de Paus aan. Insiders denken dat Franciscus hem wil ‘lozen’ en de leiding geeft over een bedevaartsoord of een functie als Apostolisch Nuntius (ambassadeur van de Heilige Stoel in een ander land). Voor deze taak zou hij in ieder geval genoeg ervaring hebben opgedaan op het diplomatieke toneel.
Hoewel Pausen de privésecretarissen van hun voorgangers graag een eigen Bisdom toekennen, is dit hoogst onwaarschijnlijk vanwege de behoorlijk gespannen relatie tussen Paus Franciscus en Aartsbisschop Georg Gänswein. Bovendien komt voor Gänswein, die al de titel van Aartsbisschop’ draagt, dan alleen een Aartsbisdom in aanmerking. Zo’n plek is vrij in Duitsland, want de Aartsbisschop van Bamberg is onlangs afgetreden. Maar de vooruitstrevende Katholieke Kerktop in Duitsland (Kardinaal Marx en de Bisschoppen Bode en Bätzing) zullen die ‘kelk’ graag aan zich voorbij zien gaan. Voor hen is Gänswein te behoudend.
Bild
Opvallend is in ieder geval dat de privesecretaris van Benedictus al direct de krantenkoppen haalt na de dood van Benedictus. Enkele uren na zijn dood publiceerde dagblad ‘Bild’ een gesprek met Gänswein waarin hij Benedictus opnieuw verdedigt tegen kritiek. Benedictus was “geen ongevoelige Paus”, schrijft Gänswein in Bild. “Hij was en bleef een eenvoudig mens, zelfs op de troon van Petrus.”
Heiligverklaring
Dan geeft hij op nieuwjaarsdag, een dag na het overlijden van Benedictus XVI, een interview aan de behoudende Katholieke televisiezender EWTN-Duitsland, waarin hij de Heiligverklaring van Benedictus ter sprake brengt. “Ik denk dat het die kant op zal gaan”, zegt Gänswein toen hem werd gevraagd of er een “Santo subito”-oproep zou komen voor de Heiligverklaring van Benedictus, vergelijkbaar met de begrafenis van Paus Johannes Paulus II.
‘Motu Proprio’
In een interview met het rechtse dagblad ‘Tagespost’, oefent Gänswein flinke kritiek op zijn oude werkgever Paus Franciscus. In 2021 beperkte Franciscus met een decreet het zogenaamd ‘Motu Proprio’ voor het vieren van de zogenaamde ‘Oude Mis’, die zijn voorganger juist in 2007 deels in ‘ere’ had hersteld. “Dat was een keerpunt. Ik geloof dat Paus Benedictus het ‘terugdraaien’ van het ‘Motu Proprio’ met pijn in zijn hart las”, aldus Gänswein.
Eergisteren kondigde de Aartsbisschop een boek over Benedictus aan dat zou gaan over “de hele waarheid, over de laster en de duistere zaken waarmee, volgens hem, tevergeefs werd geprobeerd een schaduw te werpen op het leergezag en het functioneren van de Duitse Paus”. Mariabode berichtte daar reeds over.
Aan Paus Franciscus nu om te beslissen welke rol Gänswein in de toekomst zal spelen. Houdt Franciscus rekening met de vele, ook voor Franciscus onaangename, opmerkingen van de Aartsbisschop? Gänswein zorgt er in ieder geval zelf voor dat hij gespreksstof in de media blijft.
