-’s Gravenhage- De regering gaat 2.4 miljard euro bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking om een nauw Nederlands eigenbelang te dienen en keert de wereld de rug toe. Solidariteit en barmhartigheid met de armste landen en kwetsbaren in de wereld is voor dit kabinet van ondergeschikt belang. Het kabinet bezuinigt enorm op klimaatfinanciering voor arme landen, terwijl het tegelijkertijd klimaatbeleid in Nederland verslechtert. Ook schrapt de minister het budget voor gendergelijkheid en onderwijs. Oxfam Novib roept de Tweede Kamer én Eerste Kamer op om dit wanbeleid te verwerpen. Ook hulporganisatie CARE is geschokt door de nieuwe kabinetsmaatregelen en spreekt over een kaalslag in de hulpverlening.
Pepijn Gerrits, Directeur Programma’s van Oxfam Novib: “Het nieuwe beleid voor ontwikkelingssamenwerking is vooral PVV-beleid. Alles waar je een hart voor nodig hebt is uit het beleid gesloopt. Het is onvoorstelbaar dat dit kabinet de armsten in de wereld keihard laat vallen met een opeenstapeling van bezuinigingen op internationale armoedebestrijding. Deze komen bovenop de snoeiharde, onmenselijke bezuinigingen van Trump, die de minister trots als voorbeeld noemt. Tegelijkertijd bezuinigt het kabinet op klimaatbeleid en doet het niets om groeiende ongelijkheid aan te pakken. Ik roep alle beschaafde politieke partijen op om deze mega-bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking tegen te gaan.”
USAID
De bezuinigingen van Minister Klever komen op een moment dat miljoenen mensen het slachtoffer worden van het door Trump rigoureus afschaffen van USAID, dat direct leidde tot onder meer dodelijke slachtoffers in vluchtelingenkampen in bijvoorbeeld Thailand, stopzetting van HIV-AIDS bestrijding in Afrikaanse landen en steun aan vrouwen die op grote schaal het slachtoffer zijn van seksueel geweld zoals in de Democratisch Republiek Congo. Ondertussen volgt de minister de Verenigde Staten en verwijderd de thema’s gendergelijkheid, vrouwenrechten en onderwijs. Zelfs op noodhulp gaat het mes erin, met bijna 300 miljoen euro in de komende 4 jaar. 120 miljoen mensen zijn wereldwijd op de vlucht door oorlog, conflict en klimaatcrisis. 281 miljoen mensen lijden acute honger. 1,4 miljard meisjes en vrouwen kunnen niet over hun eigen lichaam beslissen. Tegelijkertijd wordt wereldwijd mensenrechtenbeleid ingeperkt en maatschappelijke organisaties die zich inspannen voor mensenrechten, bijvoorbeeld vrouwenrechten, worden vervolgd en gecriminaliseerd.
Klimaatfinanciering
Ook op het gebied van klimaatfinanciering zakt dit kabinet door de ondergrens. Terwijl de klimaatcrisis verder escaleert, en tijdens de VN-Klimaattop in Bakoe vorig jaar juist werd besloten het klimaatfinancieringsdoel voor ontwikkelingslanden te verhogen van $100 miljard naar $300 miljard, schroeft Minister Klever de Nederlandse klimaatfinanciering juist terug door in de komende jaren bijna 1 miljard euro op klimaat weg te snijden. Dit is uitermate slecht nieuws voor mensen in landen die het hardst getroffen worden door de klimaatcrisis en die daar het minst aan bij hebben gedragen. Klimaatfinanciering is cruciaal om mensen in deze landen te beschermen tegen extreme hitte, droogte en overstromingen. Zo verliezen Afrikaanse landen nu jaarlijks gemiddeld 2-5% van hun Bruto Binnenlands Product aan de gevolgen van klimaatverandering. Ondertussen weigert minister Klever bij te dragen aan het VN-Klimaatschadefonds, waartoe wereldwijd werd besloten tijdens de Klimaattop in Dubai in 2023 en schrapt de minister de regionale klimaatschadefondsen.
Korte termijn eigenbelang
Gerrits: “Het is niet in het belang van Nederland om de wereld onze rug te keren op het moment dat democratie, rechtsstaat, mensenrechten en persvrijheid wereldwijd zwaar onder vuur liggen. Nederlandse ontwikkelingsorganisaties komen hier in tal van landen voor op, maar worden opgezadeld met torenhoge bezuinigingen, steeds meer maatregelen om het maatschappelijk middenveld te muilkorven en een verschuiving naar korte termijn eigenbelang. China en Rusland springen juichend in het gat dat de Verenigde Staten achterlaat door te stoppen met ontwikkelingssamenwerking. Ook Nederland kiest voor het opblazen van internationale solidariteit en barmhartigheid. Het kabinet lijkt blind voor de gevolgen hiervan. Sterker nog, het nieuwe beleid maakt van ontwikkelingssamenwerking een subsidiepot voor het Nederlandse bedrijfsleven over de rug van de aller armsten en de meest kwetsbaren.”
‘Bezuinigingen ontwikkelingshulp zijn een kaalslag voor internationale samenwerking’
De maatregelen van minister Klever heeft ook een schokreactie teweeg gebracht bij hulporganisatie CARE. Met een ongekende korting van 2,4 miljard euro per jaar kiest het kabinet voor een koers die rampzalige gevolgen heeft voor mensen in de meest kwetsbare posities, vooral vrouwen en meisjes. Het budget voor gendergelijkheid en het bevorderen van vrouwenrechten verdwijnt zelfs helemaal. Dit is geen efficiëntieslag, maar een keiharde kaalslag, zegt CARE.
Handelsbelangen
Nederland richt zich voortaan op eigen handelsbelangen en stabiliteit in landen die aan Europa grenzen. Dit is kortzichtig: klimaatverandering, instabiliteit en pandemieën stoppen niet aan de grenzen van Europa. Door ontwikkelingsdoelen vooral via bedrijven te realiseren, blijven juist de meest kwetsbare mensen buiten beeld. Dit vergroot internationale ongelijkheid en verzwakt Nederland als betrouwbare partner in internationale samenwerking.
Daarnaast zit het beleid vol tegenstrijdigheden. Het kabinet zegt zich aan klimaatafspraken te houden, maar halveert het klimaatbudget. Het wil werken aan stabiliteit, maar wil samenwerken met overheden die onderdeel zijn van de fragiele situatie in veel van de focuslanden. De focus op grote, rendabele projecten sluit gemarginaliseerde groepen uit, terwijl juist lokaal geleide actie cruciaal is voor effectieve oplossingen.
Het budget voor humanitaire hulp blijft grotendeels intact, maar zonder structurele ontwikkelingsprogramma’s blijft Nederland dweilen met de kraan open. Nederland presenteert zich als voorvechter van stabiliteit en veiligheid, maar deze bezuinigingen ondermijnen beide.
