-Aleppo- Ondanks de onzekerheid, na de omverwerping van het Assad-regime hervatten de christenen in Syrië hun dagelijkse leven vol van geloof en hoop. Met de dagelijkse mis- en kerstvoorbereidingen gaan de gelovigen verder, wachtend op een vreedzaam samenleven.
Voor de katholieke Broeders Maristen van Aleppo, een van de bijna twaalf christelijke gemeenschappen in de tweede stad van Syrië, is de meest prangende vraag vandaag de dag: hoe de kerstboom te versieren?
Rebellen
In de dagen na het bliksemoffensief onder leiding van islamitische rebellen, waarbij voormalig president Bashar al-Assad ten val werd gebracht, doen de nieuwe heersers van het land er alles aan om religieuze minderheden in Syrië gerust te stellen.
Die inspanningen zijn succesvol geweest, althans “voor nu”, aldus broeder Georges Sabe, die eerder deze week deelnam aan een bijeenkomst tussen de rebellen en plaatselijke christelijke vertegenwoordigers. Het was de tweede bijeenkomst sinds de verovering van de hoofdstad Damascus op 8 december. “Zij waren erg geruststellend”, merkte hij op. “Blijf normaal leven, je kerstvakantie is dichtbij, er zal niets voor je veranderen”, garandeerden zij hem. “Tot nu toe is er inderdaad niets veranderd”, voegt hij eraan toe.
Assad, een lid van de Alawitische minderheid in Syrië, probeerde zijn regering voor te stellen als beschermer van het secularisme en de vele religies van het land, hoewel de intolerantie van het regime tegenover afwijkende meningen zich tot alle groepen uitstrekte. Tijdens de burgeroorlog onderdrukten jihadisten routinematig minderheidsgroepen. Hayat Tahrir al-Sham, de islamitische groepering die leiding gaf aan de omverwerping van Assad, heeft zijn wortels in de Syrische tak van Al-Qaeda, hoewel deze er alles aan doet haar retoriek te matigen.
Een normaal leven
Zo heeft de gemeenschap het ‘normale leven, met ochtend- en avondmissen’ hervat en worden de kerstversieringen geplaatst, voegt hij eraan toe. “Tijdens de dertien jaar van oorlog heb ik geleerd -van dag tot dag- te leven. Wij zullen wel zien wat morgen brengt.” In het multiconfessionele Syrië worden zowel de katholieke als de orthodoxe kerst- en paasvakantie altijd gevierd, samen met het nieuwe jaar.
De christelijke gemeenschap is tijdens de burgeroorlog zwaar getroffen door emigratie. Van de ongeveer 200.000 christenen die vóór 2011 in Aleppo woonden, zijn er volgens de kerk nog amper 30.000 in de stad over. “Wij willen niet weggaan, wij willen goede relaties met moslims onderhouden. ‘Wij spreken dezelfde taal,’ aldus Sabe.
Tot nu toe is de belofte gehouden om kerken toe te staan hun klokken te blijven luiden, die luiden ook kort voor aanvang van de mis in de kerk van Sint-Franciscus, ook bekend als de Latijnse kathedraal. “De mensen hier hebben een diep spiritueel besef”, legt pater Bahjat uit. “Ter plaatse hebben wij geen enkele vorm van discriminatie ondervonden, dus wij hebben alle hoop dat onze mensen in vrede naast elkaar kunnen bestaan”, zegt hij.
Vlag
Een parochiaan arriveert zoals gewoonlijk bij de kerk voor de mis. “Je mist nooit meer een viering, omdat ze je ‘hoop’ geeft.” De bisschop heeft gezegd dat hij zich geen zorgen maakt en dat wij als gemeenschap, zoals altijd, kunnen blijven komen en onze vieringen kunnen houden”, zegt hij.
Voor de kerk ligt een pand dat bezet was door de regerende Baath-partij en dat nu aan de parochie is teruggegeven. Buiten wappert de vlag van het Vaticaan en de nieuwe regering heeft de christenen verzekerd dat kerkelijke eigendommen zullen worden gerespecteerd.
Het feit dat de leider van de overgangsregering, eerder deze week, onder een islamitische vlag op televisie verscheen, zorgde voor enige angst. “Maar de volgende dag, tijdens een interview met Al Jazeera TV, was die vlag verdwenen”, zegt Sabe. “Dat laat zien dat zij bereid zijn te praten.” Desondanks blijven er zorgen bestaan bij sommige leden van de parochiegemeenschap. Hij voegt eraan toe dat er plots in de stad kleine bordjes in restaurants hangen, met de mededeling dat er niet langer openlijk alcohol wordt geschonken. Al is het onder de toonbank volop verkrijgbaar”, merkte hij op.
Voorlopig concentreert de liefdadigheidsorganisatie Marist Brothers zich op de voorbereidingen voor een concert dat zij zullen geven aan de 120 moslimkinderen die zij helpen. “Zij zijn arm en ontheemd door de oorlog”, legt Mariam Arab uit terwijl zij overlegt hoe zij de kerstboom het beste kan versieren. “Het belangrijkste is om een manier te vinden om hun dag op te fleuren.”