Wereldwijd gaat de bijenpopulatie sterk achteruit en dat is een levensgevaarlijke trend. Als bestuivers zijn juist zij verantwoordelijk voor de voortplanting van veel plantensoorten. Als hun aantallen te sterk afnemen kan dat de globale voedselzekerheid en wilde ecosystemen bedreigen. Lees verder onder de foto>
Synergetisch effect
Wanneer werkbijen zich voeden met vervuilde nectar en stuifmeel van landbouwgewassen die bewerkt zijn met pesticiden, en dat dan vervolgens foerageren naar de kolonie, heeft dat een slechte invloed op de levensduur en het gedrag van veel bijen in die kolonie. Dit hebben eerdere studies al meermaals uitgewezen.
Uit het nieuwe onderzoek in Nature blijkt dat chemische bestrijdingsmiddelen ook een groot ‘synergetisch effect’ hebben op de bijensterfte. Dat betekent dat verschillende chemicaliën samen een grotere impact hebben dan de som der delen.
“Als men een honingbijkolonie heeft die wordt blootgesteld aan één bestrijdingsmiddel dat 10 procent van de bijen doodt en een ander bestrijdingsmiddel dat nog eens 10 procent doodt, zou men verwachten, als die effecten additief waren, dat 20 procent van de bijen zou worden gedood”, legt hoofdauteur Harry Siviter van de Universiteit van Texas uit aan het BBC-programma Inside Science. “Maar een synergetisch effect kan 30 tot 40 procent sterfte veroorzaken. En dat is precies wat wij ontdekten toen wij naar de interacties keken.”
Cruciale bestuivingsdiensten
De onderzoekers stellen dat hun bevindingen aantonen dat het regelgevingsproces in zijn huidige vorm bijen niet beschermt tegen de ongewenste gevolgen van blootstelling aan complexe agrochemicaliën.
‘Als wij dit niet aanpakken, gaat dat ten koste van de gezondheid van mens en ecosysteem.’
‘Als wij dit niet aanpakken en bijen blijven blootstellen aan meerdere antropogene stressoren (bedreigingen veroorzaakt door de mens, red.) in de landbouw, zal dit leiden tot een aanhoudende achteruitgang van bijen en hun bestuivingsdiensten, ten koste van de gezondheid van mens en ecosysteem’, concludeert de studie.
Volgens de onderzoekers is bestuiving door bijen namelijk ‘van onschatbare waarde voor de wereldwijde voedselproductie.’
