Sinds de COVID-19-pandemie al waarschuwt de wetenschappelijke wereld dat het fokken van dieren zoals nertsen weleens tot een nieuwe uitbraak zou kunnen leiden.

“Pelsdierfokkerijen kunnen een brug vormen tussen mensen en de virussen die circuleren in wilde dieren. Zo ontstaan pandemieën”, verklaart Eddie Holmes, viroloog aan de Universiteit van Sydney. Hij werkte mee aan een van de grootste onderzoeken naar virussen bij pelsdieren in China, dat onlangs in Nature verscheen.

Long- en darmstalen

Het team onder leiding van Chinese wetenschappers bestudeerde het genetische materiaal van long- en darmstalen van 461 konijnen, nertsen, wasbeerhonden en andere dieren die tussen 2021 en 2024 stierven aan een ziekte. De meeste onderzochte karkassen kwamen uit fokkerijen.

De onderzoekers troffen er 125 virussoorten aan, waaronder 36 nieuwe en 39 varianten met een mogelijk hoog risico op overdracht tussen soorten, de mens inbegrepen. Sommige van deze virussen, zoals hepatitis E en Japanse encephalitis, hebben al de sprong naar mensen gemaakt. Er werden ook verschillende types van vogelgriep gevonden in cavia’s, nertsen en muskusratten.

De onderzoekers herkenden zeven soorten coronavirussen, ook bij dieren die nog niet als gastheer bekend waren. Geen van die coronavirussen is verwant aan SARS-CoV-2, dat COVID veroorzaakt.

Van vleermuizen naar nertsen

Wat Holmes het meest verontrust, is dat ze bij nertsen een HKU5-achtig coronavirus aantroffen verwant aan virussen die tot nu toe alleen in vleermuizen zijn geïdentificeerd. Het gaat om een variant van het MERS-virus, dat dodelijk kan zijn voor mensen. “Dat het de sprong maakt van vleermuizen naar nertsen moet alarmbellen doen afgaan”, zegt hij.

Het kweken van bont is een wereldwijde industrie, hoewel de meeste kwekerijen zich in Europa en China bevinden. In 2016 produceerden boerderijen in Europa 39 miljoen nertsenvachten, Chinese boerderijen produceerden ruim 26 miljoen vachten, aldus Nature.

“De hele pelsfokindustrie moet op de schop”, vindt Holmes.