- DNA-onderzoek van slachtoffers Pompeï daagt eerdere interpretaties over hun geslacht of familiebanden uit
- Bij een gouden armband bijvoorbeeld ging men er altijd van uit dat het om een vrouw ging
- Opnieuw blijkt dat het Romeinse Rijk erg kosmopolitisch was
-Brussel- Lang gekoesterde interpretaties over slachtoffers op basis van hoe ze werden gevonden in Pompeï mogen de prullenmand in. Nieuw DNA-onderzoek onthult onverwachte zaken over gender en verwantschap. En het toont hoeveel inwoners van de stad migranten waren uit het oosten van de Middellandse Zee.
Bij de uitbarsting van de Vesuvius in 79 na Christus raakten de Romeinse stad Pompeï en haar inwoners bedolven onder een dikke laag stenen en as. In het verleden werden afgietsels gemaakt door gips te gieten in de holtes die deze lichamen na hun ontbinding achterlieten.
Onderzoekers van Harvard, de Universiteit van Firenze, en het Max Planck Instituut voor Evolutionaire Antropologie in Leipzig haalden DNA uit skeletresten in veertien van die beroemde afgietsels. Daarmee konden ze nauwkeurig genetische relaties vaststellen, het geslacht bepalen en voorouders traceren.
Die bevindingen blijken eerdere aannames grotendeels tegen te spreken, die alleen gebaseerd waren op uiterlijk, houding en de plaatsing van de afgietsels.
Gouden armband
“We laten zien hoe genetische analyse een belangrijke bijdrage kan leveren aan de verhalen die zijn opgebouwd op basis van archeologische gegevens”, zegt antropoloog en hoogleraar David Caramelli van de Universiteit van Firenze. “De bevindingen trekken hardnekkige opvattingen in twijfel, zoals de associatie van sieraden met vrouwelijkheid of de interpretatie van fysieke nabijheid als bewijs van familierelaties.”
In het zogeheten ‘Huis van de Gouden Armband’ bijvoorbeeld hebben de vier mensen van wie traditioneel wordt gedacht dat het de twee ouders en hun kinderen zijn, in werkelijkheid geen genetische banden met elkaar.
Ook werd van een volwassene die een gouden armband droeg en een kind vasthield, altijd aangenomen dat het de moeder was. Nu blijkt dat het om een volwassen ging, zonder verwantschap met het kind. En bij een stel waarvan gedacht werd dat het zussen waren, of moeder en dochter, wijst het DNA tenminste één genetische man aan.
Houdingen aangepast?
Caramelli vermoedt dat restaurateurs op de site ooit de houdingen en locatie van de slachtoffers hebben aangepast, gewoon om een beter verhaal te kunnen vertellen.
De studie in Current Biology geeft ook meer inzicht in de afstamming van de Pompejanen, die verschillende genomische achtergronden hadden. De vaststelling dat ze voornamelijk afstamden van recente immigranten uit het oostelijke Middellandse Zeegebied benadrukt de kosmopolitische aard van het Romeinse Rijk.