De hersenen van jongetjes zijn gemiddeld groter dan die van meisjesbaby’s, hebben de onderzoekers kunnen aantonen. Maar het brein van meisjes bevat opvallend meer grijze stof, terwijl de mannelijke baby’s gemiddeld significant meer witte stof hebben.

Grijze en witte materie

De zogeheten grijze stof bestaat uit cellichamen van de zenuwcellen en dendrieten, en is verantwoordelijk voor het verwerken en interpreteren van informatie, zoals gewaarwordingen of  spraak. Witte stof bestaat uit axonen: lange zenuwvezels die neuronen uit verschillende delen van de hersenen met elkaar verbinden, en zo de communicatie tussen de zenuwcellen verzorgen.

“Onze studie rekent af met een eeuwenoude vraag of mannelijke en vrouwelijke hersenen verschillen van bij de geboorte”, zegt Yumnah Khan van het Onderzoekscentrum voor Autisme, die het onderzoek leidde. “We wisten al eerder dat er verschillen zijn in de hersenen van oudere kinderen en volwassenen, maar onze bevindingen tonen aan dat ze al aanwezig zijn in de vroegste levensdagen.”

Sekseverschillen

“Omdat deze sekseverschillen al meteen na de geboorte duidelijk zijn, zouden ze deels een weerspiegeling kunnen zijn van biologische sekseverschillen tijdens de prenatale ontwikkeling”, gaat Khan verder. “Die treden vervolgens in wisselwerking met ervaringen in de omgeving en vormen in de loop van het leven verdere verschillen in de hersenen.”

Om tot representatieve resultaten te komen, analyseerde het Cambridge-team gegevens van het Developing Human Connectome Project, dat baby’s kort na de geboorte een MRI-hersenscan afneemt. Omdat de data afkomstig zijn van meer dan vijfhonderd pasgeboren baby’s is de steekproef statistisch gezien voldoende om sekseverschillen te kunnen detecteren, als die er zijn.

“We hebben ook rekening gehouden met extra factoren, zoals geboortegewicht, om ervoor te zorgen dat deze verschillen specifiek zijn voor de hersenen en niet te wijten aan algemene verschillen in grootte of gewicht tussen de geslachten”, zegt medeonderzoeker Alex Tsompanidis.

De resultaten lieten bij vrouwelijke baby’s gemiddeld grotere volumes in de grijze hersengebieden zien die te maken hebben met geheugen en emotionele regulatie, terwijl de jongens gemiddeld grotere grijze volumes vertoonden in gebieden die betrokken zijn bij zintuiglijke verwerking en motorische controle.

“Om te begrijpen waarom mannen en vrouwen verschillen vertonen in zowel hun relatieve grijze als witte stofvolumes, bestuderen we nu verder de omstandigheden van de prenatale omgeving van hele populaties”, zegt Tsompanidis. “Dat zal ons helpen het verloop van zwangerschappen te vergelijken en te bepalen of specifieke biologische factoren, zoals hormonen of de placenta, bijdragen aan de verschillen die we zien in de hersenen.”

Neurodiversiteit

De onderzoekers benadrukken wel dat de verschillen tussen jongens en meisjes gemiddelden zijn.

“De verschillen die we zien gelden niet voor alle jongens of alle meisjes, maar worden alleen gezien als je groepen mannelijke en vrouwelijke proefpersonen met elkaar vergelijkt”, zegt Carrie Allison, adjunct-directeur van het Onderzoekscentrum voor Autisme. “Er is veel variatie binnen, en veel overlap tussen elke groep.”

Volgens de directeur van het centrum, Simon Baron-Cohen, vertellen de resultaten ook niet dat de hersenen van mannen of vrouwen beter of slechter zijn. “Het is slechts één voorbeeld van neurodiversiteit”, zegt hij. “Dit onderzoek kan nuttig zijn bij het begrip van andere soorten neurodiversiteit, zoals de hersenen van kinderen die later de diagnose autisme krijgen- wat vaker bij mannen het geval is.”

De bevindingen van het onderzoek, het grootste dat tot nu dit soort verschillen in het menselijke brein heeft onderzocht, zijn gepubliceerd in het tijdschrift Biology of Sex Differences.