-Hilversum- De maand maart staat voor de EO in het teken van de tien geboden. In een unieke documentairereeks beschouwen tien makers de eeuwenoude leefregels in het licht van de geseculariseerde wereld van nu. Festus Toll, Simonka de Jong, Geertjan Lassche, Bibi Fadlalla, Jos de Putter en vijf andere makers gaan in hun documentaire op zoek naar de relevantie van de geboden. Het resultaat, de serie De 10 geboden, is vanaf maandag 3 maart te zien via NPO 2 en NPO Start.
Hoe interpreteer je de tien geboden in de huidige tijd? Lange tijd gaven deze geboden richting aan het denken en handelen, maar hoe verhouden mensen zich nu tot deze regels, tot elkaar en de complexe samenleving van tegenwoordig?
In een coproductie van EO en DOXY zijn tien filmmakers van uiteenlopende leeftijd, achtergrond en ervaring op zoek gegaan naar de diepere betekenis van deze oeroude regels. In de documentaires worden deze afgezet tegen de multiculturele, geglobaliseerde en geseculariseerde wereld van nu. Het resultaat is een serie van tien zeer uiteenlopende documentaires, waarin per film één gebod op geheel eigen wijze behandeld wordt. De films bespreken hedendaagse thema’s als identiteit, vriendschap, verslaving, postkolonialisme, moraliteit en de invloed van de mens op natuur.
Makers
De makers van deze reeks zijn: Marc Schmidt, Dylan Werkman, Sergej Kreso, Bibi Fadlalla, Geertjan Lassche, Simonka de Jong, Jaap van Heusden en Jan-Willem den Bok, Jos de Putter, Raluca Lupascu en Festus Toll. Zijn de tien geboden nog relevant in een tijd waarin oude zekerheden op de proef worden gesteld?
Verbeelding
EOdocs-hoofdredacteur Margit Balogh is de initiator van deze bijzonder serie. Al in 2020 ontwikkelde ze in samenwerking met producenten Harmen Jalvingh en Janneke Doolaard van DOXYhet raamwerk om de tien geboden als documentaires te laten zien: “De geboden spreken nog altijd tot de verbeelding en worden regelmatig opgevoerd als humane huisregels voor een goed lopende samenleving. Elke tijd lijkt zijn eigen invulling en interpretatie te geven aan deze geboden. De tien geboden zijn hiermee universeel, humanitair en therapeutisch te interpreteren. Hoe verhouden we ons in dit tijdsgewricht, waarin vaste aannames, waarheden en zekerheden kantelen, tot deze geboden en hoe kunnen ze bevrijdend, verzoenend, therapeutisch, werken en leiden tot nieuwe inzichten?”
Tien documentaires, tien perspectieven
Maandag 3 maart – 22.15 uur
De Thuiskomst, Jos de Putter, Gebod 8
Een gerecycled documentaire-essay waarin filmmaker Jos de Putter het achtste gebod een ecologische dimensie geeft. Het uitgangspunt is dat we de natuur de afgelopen eeuwen hebben geplunderd, waardoor klimaatverandering niet langer een mogelijkheid is, maar een beangstigende realiteit. Een filosofische en theologische laag in de film vormt de vraag of een herinterpretatie van Gods aanwezigheid in de natuur de mens zou helpen om zich anders te verhouden tot de natuur waardoor we zorgvuldiger omgaan met de aarde.
Donderdag 6 maart – 22.15 uur
The Story of Nekuko, Festus Toll, Gebod 10
Vanuit de gedachte van het tiende gebod, ‘je zult niet begeren’ houdt Festus Toll de Europees-Afrikaanse verhouding tegen het licht aan de hand van geroofd cultureel en spiritueel erfgoed dat nu in Europese musea terug te vinden is.
Donderdag 6 maart – 22.45 uur
Boom des leugens, Raluca Lupașcu, Gebod 9
In Boom des leugens neemt Raluca Lupascu het 9e gebod ‘Je zult geen valse getuigenis afleggen’ als uitgangspunt en verzamelt ze bekentenissen van verschillende mensen, die ze wil samenvoegen tot een collectief beeld over de menselijke neiging tot liegen en de betekenis van leugens voor de leugenaar zelf. Een groep mensen deelt hun leugens, klein of groot, dicht op de huid. Wanneer wordt liegen toxisch, waar ligt de grens?
Maandag 10 maart – 22.15 uur
Ben ik een moordenaar?, Simonka de Jong, Gebod 6
Een persoonlijke essayistische documentaire over het vermogen van de mens om te doden. Voor regisseur Simonka de Jong is haar afkeer van het doden de aanleiding om op zoek te gaan naar de moordenaar in zichzelf.
Donderdag 13 maart – 22.45 uur
Vergeef ons onze schulden, Sergej Kreso, Gebod 3
Een verhaal over een groep mensen uit de Bosnische stad Mostar, die na een verschrikkelijke oorlog en een destructieve gokverslaving diep in de put zijn geraakt. Ondanks al hun onderlinge verschillen leren ze weer opnieuw naar elkaar te luisteren en echte aandacht te hebben voor elkaar. Dat werkt helend en maakt dat ze los kunnen komen van de gokverslaving en een nieuw leven kunnen beginnen.
Maandag 17 maart – 22.15 uur
Sta op! en rust, Bibi Fadlalla, Gebod 4
Voor veel kinderen van migranten is rusten geen optie. Als je ouders alles hebben gegeven om jou de kans op succes te bieden, voel je een zware verantwoordelijkheid om altijd keihard te werken. Bibi Fadlalla onderzoekt aan de hand van het vierde gebod, ‘Hou de sabbat in ere, zie deze als heilig’ de diepere betekenis van rust.
Donderdag 20 maart – 22.15 uur
Nowhere Man, Jan Willem den Bok & Jaap van Heusden, Gebod 7
Nowhere Man is een experimentele documentaire waarin Jan Willem den Bok en Jaap van Heusden na de dood van hun vereenzaamde beste vriend en held een doos terugvinden met daarin de 24 ruwe tapes van een glansrijk mislukte documentaire over het wonder van hun vriendschap, die ze met zijn drieën meer dan twintig jaar geleden draaiden. Ze besluiten de tapes te monteren en zo hun vriend weer tot leven te wekken. Zijn ze hun vriendschap trouw gebleven?
Donderdag 20 maart – 22.45 uur
Beelden uit Tuvalu, Dylan Werkman, Gebod 2
Tuvalu is een van de meest bedreigde landen ter wereld door de stijgende zeespiegel. In deze korte documentaire probeert Dylan Werkman de emotionele connectie tussen Nederlandse kijkers en de getroffenen van de klimaatcrisis in Tuvalu te herstellen.
Maandag 24 maart – 22.15 uur
Hoe te verdwijnen, Marc Schmidt, Gebod 1
In een poging om de excessen van zijn overleden vader te doorgronden, start filmmaker Marc Schmidt een persoonlijk zoektocht naar de leegte in de mensheid en zichzelf. Waarom zijn mensen bang voor het niets? Een persoonlijke film over identiteit, verslaving en de ondraaglijkheid van het bestaan.
Maandag 31 maart – 22.15 uur
Ik was een kind, Geertjan Lassche, Gebod 5
Een gereformeerd meisje doet aangifte van seksueel misbruik in haar familie, maar de verdachte wordt vrijgesproken. Hoe blikt haar omgeving vijfentwintig jaar later terug?
De serie De 10-geboden is een coproductie van EO en DOXY en is vanaf maandag 3 maart vier weken lang te zien bij de EO op NPO 2.
