Zeldzame aardmetalen zijn alomtegenwoordig in toepassingen van smartphones, flatscreens, treinen en raketten. Bovendien zijn ze essentieel voor de transitie naar schonere energie: voor elektrische auto’s, batterijparken en windturbines. De vraag naar de elementen zal naar verwachting zelfs vervijfvoudigen tegen 2030.

Mysterieus magma

Volgens Michael Anenburg van de Australian National University ligt de sleutel mogelijk bij uitgedoofde vulkanen. Die vulkanen bevatten een ‘mysterieus magma’, waarvan de wetenschappers vermoeden dat het veel meer zeldzame metalen bevat dan het magma van actieve vulkanen.

Anenburg en zijn collega’s komen tot die conclusie na tests in het lab met gesteenten die vergelijkbaar zijn met die van ijzerrijke uitgedoofde vulkanen. Ze stopten de gesteenten in een hogedrukoven en verhitten ze vervolgens tot extreem hoge temperaturen om ze te laten smelten.

Uit de experimenten blijkt dat ijzerrijke vulkanische gesteenten een overvloed aan zeldzame aardmetalen opleveren. “Ons onderzoek toont aan dat die ijzerrijke uitgedoofde vulkanen over de hele wereld, zoals El Laco in Chili, bestudeerd kunnen worden op de aanwezigheid van zeldzame aardmetalen.”

Eigenlijk niet zeldzaam

“Zeldzame aardmetalen zijn eigenlijk niet zo zeldzaam”, zegt Anenburg. “Ze zijn vergelijkbaar in overvloed met bijvoorbeeld lood en koper. Maar het afbreken en extraheren van deze metalen uit de mineralen waarin ze zich bevinden, is een uitdaging – en duur.”

Als magma een hogere concentratie van de gesteenten bevat, kan die extractie een stuk efficiënter en dus goedkoper.

China heeft de grootste afzetting van zeldzame aardmetalen ter wereld, terwijl de grootste Europese afzetting zich in Zweden bevindt.

Het onderzoek is gepubliceerd in Geochemical Perspectives Letters.