-Hilversum- De documentaire Vaderland vertelt een onbekend en vaak onderbelicht verhaal: dat van de ongeveer twee miljoen Israëlische Arabieren, moslims en christenen met de Israëlische nationaliteit. Hoe is het om als Arabier je identiteit te behouden in een Joodse staat? Voelen zij zich Israëliër? Vaderland werpt een uniek licht op deze complexe werkelijkheid. Deze documentaire is een co-productie van de NTR en de Joodse redactie van de EO.
‘Vaderland’ is tot stand gekomen vóór de Hamas aanslag op 7 oktober 2023 en de daaropvolgende oorlog in de Gazastrook.
Wanneer men denkt aan Arabieren en Israël, gaan de gedachten vaak uit naar Gaza en de Westelijke Jordaanoever of de vluchtelingengemeenschappen in Jordanië, Libanon, Egypte en Syrië. Maar net zo goed als er bij de oprichting van de Staat Israël Arabieren naar buurlanden zijn vertrokken dan wel gevlucht, zijn er ook Arabieren binnen de Israëlische landsgrenzen blijven wonen. Vaderland geeft de twee miljoen Israëlische Arabieren een stem.
De documentaire toont hun dagelijkse worsteling als burgers van een land waar zij zich niet altijd thuis voelen. Daarnaast brengt de documentaire het geweld en de misdaad binnen de Arabische gemeenschap in Israël in beeld en de impact die dit al decennia heeft op de Arabische samenleving. Deze problematiek van geweld en misdaad in de Arabische gemeenschap van Israël staat los van het politieke conflict in de regio.
Persoonlijke verhalen
In Vaderland worden aangrijpende persoonlijke verhalen verteld. Zoals dat van Mohamed, die in januari 2022 zijn 4-jarige zoontje Ammar verloor door rondvliegende kogels bij een van de vele gewelddadige incidenten die met regelmaat plaatsvinden in de Arabische gemeenschap in Israël. Zijn verdriet is intens, terwijl de rechtszaak tegen de verdachte nog altijd loopt. Therapeute Sojood, werkzaam bij ELAH – een Nederlands-Israëlische organisatie voor slachtofferhulp – ondersteunt families zoals die van Ammar bij het rouwproces.
Een verdeelde samenleving
Vaderland volgt ook het werk van ELAH. De organisatie werd oorspronkelijk opgericht om Holocaustoverlevenden bij te staan, maar zet zich nu in voor alle groepen in de Israëlische samenleving, waaronder Israëlische Arabieren. De documentaire laat therapeuten en hulpverleners zien die de kloof tussen Joodse en Arabische collega’s proberen te overbruggen, in een poging tot echte teambuilding en verzoening.
Arabische identiteit in Haifa
Haifa, de op twee na grootste stad van Israël, wordt belicht als een symbool van gemengde culturen. Hier krijgen Arabisch-Israëlische kunstenaars zoals Alaa Attoun en Aysha Arar in het culturele centrum Beth Hagefen een podium om hun identiteit uit te drukken en hun verhaal te vertellen.
Vaderland is meer dan een portret van een gemeenschap; het is een indringend onderzoek naar identiteit, verlies en hoop en nodigt de kijker uit om verder te kijken dan de bekende verhalen.
Over de maker
De documentaire is geregisseerd door Özgür Canel. Zij studeerde Culturele Antropologie aan de UvA en volgde een filmopleiding aan de NYFA in Los Angeles. Na jarenlange ervaring als scenarioschrijfster, verslaggever en eindredacteur, regisseert ze sinds 2018 documentaires waarin haar passie voor antropologie en film samenkomt.
