De Ierse psychotherapeut Vincent Doyle is een document ‘toegespeeld’ waarin het Vaticaan richtlijnen uitstippelt voor Priesters die ontdekken vader te zijn van een kind. Een woordvoerder van het Vaticaan bevestigt het bestaan van die richtlijnen ondertussen aan de krant New York Times.
Volgens Doyle wordt dit het volgende grote schandaal binnen de kerk. “Er zijn overal kinderen,” zegt hij. Toen de Ier 18 jaar werd wilde zijn moeder hem onder vier ogen spreken want zij had nieuws voor hem. De Priester die zijn peter was, bleek in werkelijkheid zijn biologische vader te zijn. Later richtte Doyle een wereldwijde steungroep op om mensen in vergelijkbare situaties te helpen.
Geestelijken en progressieven binnen de kerk stellen zich opnieuw de vraag of er niet eindelijk werk moet worden gemaakt van de problematiek rond het celibaat. Op de aanstaande Amazonetop, later dit jaar, lijkt het zelfs één van de belangrijkste agendapunten te zijn.
Celibaat is een uitvinding van de kerk
De vereiste van het celibaat werd voor het eerst als wetgeving vermeld in de Synode van Elvira in het jaar 306, waarna verschillende concilies in het Westen deze wetgeving overnamen. Onder paus Leo I (440-461) en paus Gregorius de Grote (590-604) werd zelfs een bij wet vastgelegde celibaatsplicht opgelegd. Maar Pausen die uit relaties met maîtresses diverse kinderen hadden slaagden er in de vijftiende eeuw dan in de leiding over de Katholieke Kerk over te nemen. Het Kerkelijk Concilie van Trente (1545-1563) beslist dan uiteindelijk dat geestelijken het celibaat moeten respecteren.
Amazonetop: De Kerk moet kiezen: het celibaat of een toekomst
Indien de wil bestaat kan de Katholieke kerk het gehuwd Priesterschap opnieuw invoeren zonder dat dit al te grote problemen geeft in wijzigingen van Kerkelijke wetgeving, maar de kans op een schisma in de Kerk zal fors toenemen. Het zal de positie van traditionalisten versterken. Zowel binnen als buiten de kerk zullen velen zo’n maatregel verwelkomen maar niet weinigen zullen protesteren of zich afscheiden. Dat zou niet enkel de geloofwaardigheid van de Priesters ten goede komen. Het zou de kerk ook op eenzelfde lijn brengen met de praktijken en ervaringen binnen vele andere Katholieke instellingen. Een bijkomend discussiepunt zal het ‘homohuwelijk’ zijn, want als de ruimte geschapen wordt voor de gehuwde Priester, dan zal men óók het huwelijk tussen twee partners van hetzelfde geslacht moeten toestaan, daar juridisch deze vorm gelijk staat aan een huwelijk tussen man en vrouw in vele landen, waaronder Nederland. Dat zal nog een heel groot discussiepunt worden in de aanloop naar de Amazone-conferentie.
Verder is dit een domein waarin Paus Franciscus zelf zowat unilateraal verandering kan brengen, vermits een dergelijke maatregel geen dogma vereist. (Dogma’s zijn als de centrale grondregels, die door alle gelovigen van een religie onderschreven dienen te worden.)
De kerk moet dus kiezen: het celibaat of een toekomst.
Celibaat is geen dogma
Reeds in 2013 zei Aartsbisschop Pietro Parolin, de staatssecretaris van het Vaticaan en in die functie de facto de rechterhand van de Paus, in een interview met een Venezolaanse krant dat het celibaat geen Kerkelijk dogma is en daarom open staat voor discussie.
‘Het celibaat is geen instituut, het kan besproken worden, want het is geen dogma,’ zei de aartsbisschop toen in een gefilmd interview met El Universal.
Hij voegde er wel aan toe ‘dat hoewel geen dogma, het Priesterlijke celibaat diep in de Katholiek traditie is ingebet’. Volgens Parolin kan men niet zo maar kan zeggen dat het celibaat iets van het verleden is.
De commentaren van Parolin waren opmerkelijk want vele van zijn voorgangers hebben het celibaat altijd onbespreekbaar gevonden. Op de vraag van de BBC hoeveel Priesters kinderen hebben deelde het Vaticaan mee dat alleen de gegevens bekend zijn van uitgetreden Priesters, deze traden na het bekend worden van het vaderschap uit eigen beweging op of werden daartoe min-of-meer gedwongen. (XC)
Video: Bodar over celibaat
Foto: PB-FP
