Leestijd: 4 minuten

 -Brasschaat- Jef  Rademakers (74) schrijver, levensgenieter en oud TV-maker en tegenwoordig kasteelheer in het Belgische Brasschaat schreef recent een hommage aan zijn overleden vriend de volksschrijver Gerard Reve.

De titel van het boek ‘Gerards Godsverlangen’ uitgegeven bij Borgerhoff en Lamberigts, 96 pagina’s (prijs 22,99) ligt nu in de boekhandel. Het boek is uitgebracht omdat Reve deze week 100 jaar zou zijn geworden en omdat Rademakers zelf met gezondheidsproblemen kampt. Hij wilde zijn oude maat nog een keer in de schijnwerpers zetten. Tot zijn eigen verbazing heeft Rademakers het boek in zes weken geschreven ,,Echt belachelijk snel.” Lees verder onder de afbeelding>

 

TV

In de jaren 70 en 80 werd Rademakers bekend met tv-programma’s als De Geloof- , Hoop- en Liefdeshow (winnaar Zilveren Nipkowschijf in 1978) de omstreden, soft-erotische Pin Up Club en Klasgenoten bij Rob Out’s Veronica. Maar legendarisch is ook het programma dat beide mannen maakten over een bezoek aan het Maria-bedevaartsoord Kevelaer, waar Reve, bij gebrek aan bloemen, een doos bonbons bij het beeld van de H. Maagd achterlaat. “Als Maria ze niet lust, dan de kloosterzusters van Kevelaer – die het bedevaartsoord onderhouden, zeker wel.

Rademakers verkocht het format van het TV-programma Klasgenoten voor een vorstelijk bedrag aan internationale tv-maatschappijen. Het gaf Rademakers de mogelijkheid om naar België te verkassen en een oud kasteel te gaan bewonen. Rademakers was 42 toen hij ‘Hilversum’ verliet. Zijn productiebedrijf was zo gegroeid dat hij op een gegeven moment meer manager dan creatieve tv-maker was. Een fusie of overname door John de Mol lag in de lijn der verwachtingen, maar kwam er nooit van. Rademakers ging zich in België bezighouden met de letteren. Zijn specialiteit is 19de-eeuwse letterkunde uit Nederland en Vlaanderen.

Katholiek

Gerard Reve leerde hij in zijn tijd als televisiemaker kennen. Samen maakten zij programma’s en raakten bevriend. Zijn vriendschap met de in 2006 overleden Reve veranderde zijn leven. Rademakers, afkomstig uit een gelovig Katholiek gezin, bad als kind heel veel, maar liet het geloof, zoals velen, in zijn tienerjaren los. Door Reve keerde de belangstelling voor godsdienst terug in zijn leven. Dat ik weer opensta voor zaken als God en de dood, beschouw ik als een bevrijding. Voor mij heeft Reve veel betekend.

,,Door wat Gerard schreef en het contact met hem, kreeg ik weer belangstelling voor het mysterie en het mystieke. Gerard heeft mij opnieuw over zaken als God, de dood en eeuwigheid laten nadenken.

Hommage

Reve is al weer een aantal jaren dood, zijn werken liggen nog wel op de schappen bij de boekhandels, maar bij middelbare scholieren is hij in de vergetelheid geraakt. Rademakers beschouwt het boek als een hommage aan de meester. Rond 14 december, Reve’s 100e verjaardag, zal er op tv, in de krant en op de radio overal aandacht aan worden geschonken. “Ik vond dat ook ik mijn steentje moest bijdragen. Maar ik heb geprobeerd het niet-academisch op te schrijven. Ik ben ervan uitgegaan dat mensen niets of heel weinig van Reve hebben gelezen.”

Reve was een fenomeen, vindt Rademakers. ,,Ook mensen die geen literatuur lazen, kenden hem. Gerard was meer dan een schrijver. Hij was ook dichter en soms een beetje Priester. Hij had het over de uiteindelijke dingen in het leven: God, seks, liefde, dood. Daarom vind ik hem de belangrijkste schrijver van de afgelopen eeuw. In Nederland wordt altijd gesproken van De Grote Drie, maar…met dat beeld reken ik al op de eerste bladzijde af. ,,Ik heb het voorrecht gehad dat ik ze alle drie heb gekend. Ook Harry Mulisch en W.F. Hermans waren belangrijke schrijvers, al zal Reve daar heel anders over denken.” Hij voegt er aan toe: ,,Gerard had iets extra’s, een dimensie meer. De tragedie van het leven wordt door hem zo komisch verteld dat het een grote troost is. Dat trok mij aan.”

Voor zijn boek heeft hij zijn brievenboeken (vorig jaar verscheen Zeer Fijne Boy, Reves brieven aan Rademakers herlezen en onbedaarlijk hard gelachen. Gerard en ik waren niet levenslang intieme vrienden, maar zijn in een periode redelijk veel met elkaar omgegaan. Een hevig gevoel van gemis is er niet. Door zijn boeken is hij bijna lijfelijk aanwezig. De kern van wat hij was – een fantastisch formuleerder, filosoof en grappenmaker – is er nog steeds.”

De troost die Reves werk hem brengt, kan Rademakers goed gebruiken. ,,Er is in de wereld voldoende om bezorgd over te zijn. Mijn generatie heeft een buitengewoon fijne periode meegemaakt. De halve eeuw tussen het einde van de Tweede Wereldoorlog en ‘9/11’ toen die klootzakken de torens van het WTC invlogen, is achteraf de meest zorgeloze periode ooit gebleken. Dankzij een overvloed aan vrede, goede moed, welgezindheid, optimisme en seksuele vrijheid.” ,,Wij hebben het aardse paradijs meegemaakt. In veel opzichten is daar een einde aan gekomen. Definitief, denk ik. Maar dat gevoel hebben mensen van mijn slag al snel.” ,,De somberen, ja. Die hebben altijd het gevoel van het naderende einde. Ik denk dat de samenleving die is gebaseerd op liberaal-christelijke grondslag, een beetje op zijn einde loopt. Daar komt zeker iets voor terug, maar ik hoef het niet.”

,,Het toenemende individualisme staat in schril contrast met het wij-gevoel van de jaren 50 en 60. Het heeft ook te maken met digitalisering. Er is weinig contact meer tussen mensen.