De ontwikkeling van de nieuwe variëteit komt op een zeer belangrijk moment voor de wereldwijde bananenteelt. Verwoestende ziektes hebben de afgelopen jaren tot enorme verliezen geleid die in de  honderden miljoenen dollars lopen. Zo is er TR4, een schimmel die hele plantages kan vernietigen, en Black Sigatoka, een bladziekte die opbrengsten drastisch vermindert. Tot nog toe was er geen resistente bananensoort beschikbaar, met grote onzekerheid voor boeren en de bananensector te gevolg.

De nieuwe variëteit, Yalloway One, brengt daar verandering in. De soort is het resultaat van conventionele technieken – het is dus geen genetisch gewijzigd gewas. Wel is er bij de veredeling gebruik gemaakt van moderne DNA-analysetechnologie om het proces sterk te versnellen. De technologie kan veel sneller en efficiënter variëteiten selecteren met de eigenschappen waar de wetenschappers naar op zoek zijn.

Chiquita

Aan het onderzoek van de Universiteit van Wageningen werkte onder meer ook bananenmerk Chiquita mee, maar dat betekent niet dat andere telers geen toegang zullen krijgen tot de resultaten, zegt Hoogleraar Fytopathologie Gert Kema van Wageningen University & Research.
“We werken samen met meerdere organisaties zodat de technologie ook voor andere programma’s beschikbaar is”, zegt hij.  “En we gebruiken de technologie om rassen te maken en te verbeteren voor lokale markten”

Yelloway One is voorlopig nog een prototype in een kas in Nederland. Binnenkort worden de planten naar gebieden in de Filipijnen en Indonesië gestuurd, twee regio’s waar TR4 en Black Sigatoka grote schade aanrichten. Veldproeven moeten er uitwijzen hoe goed Yelloway One het doet in een natuurlijke omgeving.

Meer diversiteit en duurzaamheid

Yelloway One is, zoals de naam doet vermoeden, de eerste stap in een breder initiatief. Het doel van de wetenschappers is een continue stroom van sterke bananenvariëteiten te ontwikkelen die genetisch divers zijn, wat niet alleen de weerbaarheid van de teelt vergroot, maar ook de duurzaamheid van de sector verbetert. Door meer variatie in de teelt aan te brengen, kunnen boeren beter inspelen op de klimaatverandering en de opkomst van nieuwe ziektes.

“Deze ontwikkeling betekent veel voor miljoenen kleine boeren in Afrika, Azië en Latijns-Amerika”, zegt Kema. “Door resistente en genetisch diverse variëteiten te introduceren kunnen we bijdragen aan een duurzamere bananenteelt en de impact van ziektes verminderen.”