‘Dit is een plaats waar we geen bewoners kennen, waar we geen cliënten kennen. Dit is de plaats waar wij gasten kennen. Waar wij hen – in het kader van de Landelijke Vreemdelingen Voorziening – opvangen en begeleiden naar een nieuwe toekomst. Die kan liggen in het land van herkomst, in een ander land van hervestiging of in legaal verblijf in Nederland.’
INLIA-directeur John van Tilborg benadrukt de drie mogelijke opties, in zijn speech bij de opening. Niet zonder reden, waarover straks meer. Eerst naar het begin van de middag.
Bestuursvoorzitter Jan Eggink van INLIA heet alle gasten welkom; degenen die in het Gasthuis verblijven én de genodigden – raadsleden en ambtenaren van de gemeente Groningen, relaties uit het werkveld, vrijwilligers die meehielpen met het inhuizen, vrijwilligers die zich wekelijks inzetten en natuurlijk medewerkers van INLIA zelf.
Gemeente
Een speciaal welkom is er voor Groninger wethouder Glimina Chakor. Want, memoreert Eggink: ‘Wij zijn de gemeente buitengewoon dankbaar voor alle ondersteuning die zij biedt bij de opvang van vreemdelingen in Stad en Ommeland.’ Zonder de gemeente was het nieuwe Gasthuis er niet gekomen, zegt ook INLIA-directeur John van Tilborg.
‘De gemeente neemt haar verantwoordelijkheid voor de Groningse gemeenschap zonder voorbij te gaan aan individuele belangen’, vindt Van Tilborg, ‘Humaniteit en openbare orde hoeven niet te wedijveren, maar zijn juist samen de pijlers bij het vinden van aanvaardbare oplossingen.’ Hij noemt het daarom een eer dat Chakor de opening verricht.
Politiek hangijzer
Hij roert ook een politiek hangijzer van dit moment aan: ‘Er is nu discussie of we ons wel mogen blijven richten op de drie uitkomsten: terugkeer, doormigratie of legaal verblijf hier . INLIA zal zich hier altijd voor blijven inzetten. Wij zetten ons in voor wat werkt, niet voor onrealistische politieke wenselijkheden. Daar mag u op rekenen. Dit is een plek waar wij aan échte oplossingen werken. Met onze collega’s, onze partners en vooral met onze gasten.’
‘Geen pakketjes die je kunt retourneren’
Wethouder Chakor gaat daar in haar speech spontaan op in. Ze noemt de discussie dat er voor de gasten maar één perspectief – namelijk: terugkeer – zou mogen zijn ‘wrang’. Zijzelf vertrekt als wethouder, maar vindt en verwacht dat de politiek hieruit moet komen. ‘Het gaat om mensen. Dat heb ik ook tegen de staatssecretaris gezegd: het zijn geen pakketjes die je kunt retourneren.’
Ze bedankt op haar beurt INLIA en John van Tilborg: ‘De kracht van INLIA is dat de organisatie naast de mensen staat. Hier komen mensen niet op straat te staan, daar staat INLIA voor. Daar staat de gemeente Groningen ook voor. Hier in het Gasthuis telt de mens, hier geldt de menselijke maat.’
De rauwe werkelijkheid
En dan wordt de hele situatie één van de gasten te machtig. De man schreeuwt het uit. In het Arabisch, waardoor veel aanwezigen hem niet verstaan. Glimina Chakor wel; ze spreekt Arabisch. Ze loopt naar hem toe, spreekt met hem, luistert, belooft hem na de opening zijn verhaal verder te willen horen. Langzaam bedaart hij. De al toegesnelde hulptroepen van INLIA begeleiden hem verder.
‘Dit hoort er ook bij’, herneemt Chakor even later het woord, ‘Dit is de rauwe realiteit voor deze man. Ik begrijp zijn emotie. De mensen hier zitten in vreselijke moeilijke situaties. En de bittere werkelijkheid hoeft niet verborgen te worden. Dit is waar het hier omdraait.’
Mag ik dan bij jou?
Even later hijst ze samen met Jan Eggink de vlaggen van het Gasthuis en de gemeente in de top, terwijl Cobien Nieuwpoort ‘Mag ik dan bij jou?’ ten gehore brengt. Het laat niemand onberoerd, zeker niet na de schreeuw van wanhoop, boosheid en verdriet van zojuist.
John van Tilborg heeft dan nog het slotwoord van de ceremonie te voeren. Pal ervoor komt een van de gasten naar hem toe. De vrouw geeft hem onverwacht een bos bloemen: gefeliciteerd! Gekocht van haar 35 euro leefgeld per week. Van Tilborg moet wat wegslikken. Hij is niet de enige. Zo is het een bewogen opening. Maar dat past, zoals Chakor al zei.
