-Rome- Uit een Censis-studie, uitgevoerd voor de Italiaanse Bisschoppenconferentie, blijkt dat, hoewel Italië zichzelf grotendeels als katholiek blijft beschouwen, de meerderheid zijn geloof niet praktiseert, althsn niet in de H. Mis. Uit het onderzoek blijkt dat slechts 15,3% van de Italianen regelmatig de Mis bijwoont. Onder jongeren is de situatie aanzienlijk slechter.
Italië blijft een katholiek land, aldus het rapport, maar de wijze om het geloof te beleven zijn diepgaand veranderd. Volgens het onderzoek, uitgevoerd tussen 27 september en 1 oktober 2024, beschouwt 71,1% van de Italiaanse bevolking zichzelf als katholiek. Slechts 15,3% bezoekt echter regelmatig kerkelijke activiteiten, 34,9% doet dat af en toe, en 20,9% omschrijft zichzelf als ‘niet-praktiserende katholieken’.
Het onderzoek levert ook relevante gegevens op onder jongeren tussen 18 en 34 jaar: slechts 58,3% identificeert zich als katholiek, en van hen beschouwt slechts 10,9% zichzelf als praktiserend. Dat wil zeggen dat van het totaal, het percentage jonge praktiserende katholieken nauwelijks 6% bedraagt. Dit fenomeen van terugtrekking heeft volgens de Censis een hoofdoorzaak: ‘religieus individualisme’. In feite geeft 56,1% van degenen die afstand nemen van de reguliere beoefening er de voorkeur aan om hun geloof ‘achter de voordeur’ te beleven.
Aan de andere kant zeggen vier op de tien Italianen dat zij een band hebben met de huidige katholieke kerk, en onder beoefenaars spreekt ook 15% van een zekere afstandelijkheid. Eén van de redenen is dat 45,1% van mening is dat de kerk “te oud” is en 27,8% wijst op het ontbreken van een “duidelijke lijn”. Bovendien gelooft 43,6% dat de Italiaanse kerk een ‘mannelijke’ instelling is, een perceptie die gedeeld wordt door 46,5% van de ondervraagde vrouwen.
Giuseppe De Rita, voorzitter van Censis, zegt over de laatste cijfers: “In feite pleit 60,8% voor een kerk die reageert op de transformaties van de wereld van vandaag.” Ook zegt 70% van de Italianen dat de geloofwaardigheid van de kerk wordt aangetast door schandalen zoals misbruik, een aspect dat een negatieve impact heeft op zes op de tien kerkbezoekers. Volgens de studie is 49,2% van mening dat de kerk niet genoeg aandacht geeft aan de “waardevolle gelovigen” of degenen met initiatieven, en velen zouden graag zien dat de leken en vrouwen een actievere rol zouden krijgen.
Leven na de dood
Ondanks deze uitdagingen blijft de Italiaanse culturele identiteit verbonden met het katholicisme: 79,8% van de respondenten bevestigt dat de culturele basis katholiek geïnspireerd is, en 61,4% is het ermee eens dat het katholicisme een integraal onderdeel is van de nationale identiteit; zelfs 41,4% van de niet-gelovigen deelt deze mening. De toewijding aan de H. Maagd Maria wordt bijvoorbeeld nog steeds gerespecteerd door 41% van de bevolking, waaronder 36,7% van de niet-gelovigen.
Aan de andere kant verklaart 66% van de Italianen dat zij bij bepaalde gelegenheden bidden of God aanspreken, hoewel slechts 8,8% dit tijdens liturgische handelingen doet. Deze spirituele praktijk wordt voornamelijk geassocieerd met emotionele of moeilijke momenten, waarbij 39,4% een spirituele verbinding zoekt en 33,5% zich wendt tot gebed in situaties van angst of nood.
Ten slotte gelooft 58% van de Italianen in een leven na de dood, en 61,7% van hen denkt dat er een oordeel zal komen op basis van daden tijdens het leven. De meerderheid van de bevolking vindt het spirituele leven belangrijk, maar voor 52,7% is dit een privé-ervaring.
Verder kent Italië circa een half miljoen protestanten en orthodoxen, zo’n 35.000 joden en circa 300.000 moslims die oorspronkelijk uit Noord-Afrika afkomstig zijn.
