de redactie
Wie is Mgr. van Luyn?
Adrianus Herman (Ad) van Luyn SDB Groningen 10 augustus 1935, emeritus Bisschop van Rotterdam. Hij is salesiaan. Zijn wapenspreuk luidt: Collabora Evangelio (= Draag uw deel in de inspanning voor het evangelie).
Kerkelijke loopbaan
Van Luyn werd op 9 februari 1964 priester gewijd door Nuntius Mgr. Beltrami in de kapel van het kleinseminarie van de salesianen te ’s-Heerenberg. Na zijn priesterwijding was hij van 1964 tot 1967 leraar klassieke talen op het seminarie in ‘s-Heerenberg. Tegelijkertijd was hij tot 1969 secretaris van de provinciaal overste. Aan het Salesiaans Theologicum in Nijmegen was hij van 1967 tot 1969 studieprefect, en van 1969 tot 1974 overste. In die periode was hij tevens docent fundamentele theologie aan het Albertinum.
In 1969 werd hij vice-provinciaal van de Nederlandse Provincie der Salesianen en van 1975 tot 1981 provinciaal Overste. De Nederlandse bisschoppen vroegen hem in 1978 lid te worden van de Bisschoppelijke Beheerskommissie (BKK).
In 1980 maakte Paus Johannes Paulus II hem lid van de Bijzondere Synode van de nederlandse Bisschoppen te Rome. Zijn congregatie benoemde hem van 1981 tot 1990 tot provinciaal overste van de Studiehuizen van de Pauselijke Salesiaanse Universiteit in Rome. In 1991 benoemden de Nederlandse bisschoppen hem voor vijf jaar tot secretaris-generaal van het Rooms-katholiek Kerkgenootschap in Nederland.
Paus Johannes Paulus II benoemde hem op 27 november 1993 tot opvolger van mgr. Bär en vierde Bisschop van Rotterdam. Op 12 februari 1994 werd hij door kardinaal Simonis, Bisschop Ernst en Kardinaal Bertone, eveneens een Salesiaan, tot Bisschop gewijd.
Bisschop van Rotterdam
Bisschop Van Luyn haalde in zijn periode als bisschop van Rotterdam twee nieuwe internationale religieuze bewegingen naar zijn Bisdom: de broeders van Sint-Jan en de Dienaressen van de Heer en de Maagd van Matara, onder leiding van de Nederlandse generaal-overste zuster Maria de Anima Christi. Hij legde als Bisschop van de grootste havenstad van de wereld een speciale interesse aan de dag voor economische en maatschappelijke problemen, voor de humanisering van de samenleving en de gevolgen van de consumptiemaatschappij. Hij schreef er meerdere publicaties over. Van Luyn vond dat toenmalig CDA-premier Balkenende zijn aandacht te veel liet uitgaan naar de economie alleen. Van Luyn noemde zich wel de bisschop van de 3 “s-en”: spiritualiteit, solidariteit en soberheid (in het Engels de 3 “p’s” van people, profit en planet), waar hij een 4e “p” aan toevoegde, namelijk die van pneuma: spiritualiteit. Zijn Salesiaanse belangstelling voor jongeren, leidde tot een opmerkelijk grote opkomst van jongeren uit zijn Bisdom naar de Wereldjongerendagen in Rome, Parijs, Toronto, Keulen en Sydney.
Het geloof van prinses Maxima
Bisschop Van Luyn heeft als Bisschop van Rotterdam goede contacten onderhouden met het koningshuis, dat in het Bisdom Rotterdam woont. Hij waardeerde en herkende in Prinses Máxima een gelovig Katholiek. “Zij handelt bij haar inzet voor armen en kwetsbaren vanuit haar geloof” zei de Bisschop na afloop van het jubileumcongres van de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK). De prinses staat “midden in de Kerk”, zo maakte de Bisschop op uit de contacten die hij met haar heeft gehad. Van Luyn sprak samen met de prinses op het congres van de NVVK in de Grote Kerk in Den Haag, de Bisschop over de Katholieke visie op schuldaflossing en de prinses over microkrediet.
Begrafenis Pim Fortuyn
In 2002 was Van Luyn de voorganger in de uitvaart van de politicus Pim Fortuyn die kort daarvoor op het Mediapark in Hilversum was vermoord. Fortuyn werd in Katholieke kring bekritiseerd vanwege zijn promiscue homosexuele gedrag. Hij behoorde tot de R.K. Parochie van de HH. Laurentius- en Elisabethkathedraal. Hoewel de bisschop Fortuyn niet persoonlijk kende, meende hij op deze uitnodiging te moeten ingaan, om het kerkelijk geluid te laten meeklinken in wat hij later een “tegenbeweging” noemde tegen de extreme individualisering in de samenleving en het daarmee gepaard gaande verlies van respect voor de medemens.
Voorzitter van de Europese Bisschoppenconferentie
In 2000 werd Van Luyn benoemd tot vicevoorzitter van de Commissie van Bisschoppen van de Europese Gemeenschap, een college waarvan hij in 2006 voorzitter werd. Hij bekleedde deze functie tot zijn emeritaat in 2011.
Referent-bisschop voor het jodendom
Tweestatenoplossing[
Bisschop Ad van Luyn was referent-bisschop voor de relaties met het jodendom. Hij heeft als voorzitter van Pax Christi steeds gepleit voor het beëindigen van de Israëlische bezetting van Palestina en een duurzame en rechtvaardige oplossing op basis van de Tweestatenoplossing.
Emeritaat
In 2010 is Van Luyn 75 jaar geworden, formeel de leeftijd waarop een bisschop wordt verondersteld zijn ontslag aan te bieden. De paus heeft zijn ontslag op 14 januari 2011 aanvaard. Van Luyn bleef apostolisch administrator van het bisdom, tot Hans van den Hende op 10 mei 2011 tot zijn opvolger werd benoemd.Op 18 juni 2011 nam Van Luyn afscheid van het bisdom Rotterdam.
Van 2011 tot in het najaar van 2016 woonde hij in een huis van de salesianen in Bonn (Dld) waar hij zich bezig hield met de problematiek van zwerfkinderen in de Derde Wereld.
Sinds december 2016 woont Van Luyn in Den Haag.
Op 10 februari 2019 vierde Van Luyn tijdens een plechtige hoogmis zijn 25-jarig bisschopsjubileum in de HH. Laurentius- en Elisabethkathedraal te Rotterdam, waarbij o.a. de huidige bisschop van Rotterdam mgr. Hans van den Hende, aartsbisschop van Mechelen-Brussel Jozef De Kesel en nuntius Aldo Cavalli concelebreerden.
Foto: Publiek domein