-Washington- De Paus heeft de 70-jarige kardinaal Robert McElroy aangesteld als de nieuwe aartsbisschop van Washington. Wie is deze progressieve geestelijke, die nooit een groot bewonderaar van Trump was?
Kardinaal Robert McElroy staat bepaald niet bekend om diplomatiek zwijgen. De voormalig bisschop van San Diego steekt zijn geloof en mening bepaald niet onder stoelen of banken. Toen president Donald Trump in 2017 immigranten zonder papieren massaal wilde deporteren, zei Robert McElroy: “Wij moeten degenen op de vingers tikken die vluchtelingen als vijanden afschilderen in plaats van broeders en zusters in grote nood.” In zijn toenmalige bisdom aan de grens met Mexico heeft de kwestie vooral veel mensen uit het zuiden getroffen en dat tot op de dag van vandaag. De bisschop die destijds Trump tot de orde riep, is nu door de Paus aangesteld als de nieuwe aartsbisschop van Washington en daarmee de ‘buurman’ van Trump tijdens diens tweede ambtstermijn.
Politiek en theologie
McElroy heeft zijn doctoraal geschiedkunde en politicologie behaald. Hij behoort in het episcopaat tot de weinigen die de complexe relatie tussen politiek en theologie begrijpen. Hoewel hij de voorkeur geeft aan spreken in plaats van soms diplomatiek zwijgen, is hij uiterst diplomatiek onderlegen. Dat moet ook wel voor een progressieve kardinaal in een bisschoppenconferentie waar het conservatisme hoogtij viert. Met zijn benoeming heeft de Paus een hoogintelligente en trouwe bondgenoot in de – letterlijk- directe nabijheid van Donald Trump. Van laatstgenoemde zijn nog talloze wonderlijke capriolen te verwachten nu hij vier jaar lang de machtigste man op aarde is, als hij tenminste nog tijd van leven krijgt.
McElroy als tegenwicht
Veel analisten zien de benoeming van McElroy ook als een reactie van de Paus op het sturen van zijn oude criticus Brian Burch als ambassadeur van de VS naar het Vaticaan – en als een correctie op vice-president JD Vance, die zich tot het katholicisme heeft bekeerd, maar aartsconservatief is. Hoewel hij geen probleem heeft met het anti-immigratiebeleid van Trump, staat McElroy voor een andere koers, die gebaseerd is op een menselijke (katholieke) benadering van migranten.
Ketter
“McElroy is de beste keuze voor de baan in de hoofdstad”, zegt jezuïet Tom Reese in een interview met Religion News Service. De kardinaal is briljant, welbespraakt en een duidelijke aanhanger van Franciscus. “Hij deelt zijn overtuiging dat de kerk aan de kant van de armen en gemarginaliseerden moet staan.”
Het standpunt van McElroy is bijzonder duidelijk in het abortusdebat. Hoewel veel van zijn collega’s de kwestie afkeuren en tot topprioriteit hebben ‘gebombardeerd’, betoogt hij op een genuanceerder manier. “Abortus is slechts een van de vele kritieke punten in de katholieke morele leer”, schreef hij in 2023 in een veelgeprezen essay voor America Magazine. Toen conservatieve bisschoppen de zittende Joe Biden wilden uitsluiten van de H. Communie, vanwege zijn standpunt over abortus , verzette McElroy zich daar krachtig tegen.
Seksualiteit
De toekomstige aartsbisschop van Washington zet zich ook in voor de radicale inclusie van vrouwen en seksuele minderheden (LGBTQ) binnen de kerk. McElroy maakte niet alleen vrienden met zijn wijze van katholiek zijn. Eén Amerikaanse broeder ging zelfs zo ver dat hij de kardinaal publiekelijk van ketterij beschuldigde. De toekomstige aartsbisschop zal daar vrijwel zeker geen enkele slapeloze nacht van hebben gehad, maar hij waarschuwt wel dat het ‘gif van het tribalisme’ zich vanuit de (rechtsconservatieve)politiek naar de kerk dreigt te verspreiden. Een trend die ook in Nederland duidelijk merkbaar begint te worden.
Hoewel hij zich nog aan het inwerken is, heeft hij al wel via nieuwszender 1010WINS in Washington laten doorschemeren dat een aantal zaken hoog op zijn prioriteitenijst staan, zoals de grootste massadeportaties in de Amerikaanse geschiedenis, aangekondigd door Trump. Daar wil hij de degens verbaal kruisen met Trump cs. Maar ook zaken als het ‘inlijven van Canada door Trump, het versoberen van Obamacare, de armoedebestrijding en Trump’s klimaatontkenning. “De aartsbisschop van de hoofdstad heeft de mogelijkheid om katholieke principes in het nationale debat te brengen zoals weinig anderen dat kunnen”, analyseert Vaticaans-adviseur Kim Daniels in de Washington Post. In McElroy heeft Paus Franciscus een welbespraakte advocaat gevonden.
Inauguratie
Overigens zal niet kardinaal McElroy maar Kardinaal Timothy Dolan, net als acht jaar geleden, het gebed leiden bij de inauguratie van Donald Trump als president van de Verenigde Staten op 20 januari op het bordes van het Capitool in Washington D.C. De rooms-katholieke aartsbisschop van New York maakte dat onlangs zelf bekend nadat Trump hem daar om had gevraagd.
