Leestijd: 3 minuten🔊 Lees voor Kardinaal Joseph Zen Ze-kiun, emeritus bisschop van Hongkong, heeft in een opiniebijdrage in The New York Times harde kritiek geleverd op het Chinabeleid van Paus Franciscus. Het voorlopige accoord over Bisschopsbenoemingen dat de Heilige Stoel met Beijing sloot, wijst volgens hem op Vaticaanse naïviteit.

“Als ik een cartoonist was dan zou ik de Heilige Vader op zijn knieën tekenen, terwijl hij president Xi Jinping de sleutels van het Koninkrijk der hemelen overhandigt en tegen hem zegt: ‘Alstublieft, erken mij als de paus’”, schrijft de boze kardinaal in de Amerikaanse krant.

Zen meent dat de soepele houding van de Paus ten opzichte van de regering van de Volksrepubliek voortkomt uit zijn sympathie voor communisten.

“Het lijkt erop dat paus Franciscus, een Argentijn, communisten niet begrijpt. Hij is heel pastoraal en komt uit Zuid-Amerika, waar historisch gezien militaire regimes samen met de rijken de armen onderdrukten. En wie stond daartegen op om de armen te verdedigen? De communisten. Misschien wel enkele Jezuïeten; de regering zou dergelijke Jezuïeten ‘communisten’ noemen. Paus Franciscus zou weleens een natuurlijke sympathie voor communisten kunnen hebben, aangezien zij de vervolgden waren. Hij kent hen echter niet als de vervolgers die zij worden zodra ze aan de macht zijn, zoals de communisten in China.”

In zijn stuk geeft de Chinese Kardinaal zijn visie op de geschiedenis van de relatie tussen het Vaticaan en China sinds de communistische machtsovername in 1949, waardoor de Pausgetrouwe Katholieken ondergronds gingen. Complimenteus is hij voor Kardinaal Jozef Tomko, die van 1985 tot 2002 belast was met het China-dossier. “Hij was een Slowaak, die het communisme begreep, en hij was wijs. Het standpunt van Kardinaal Tomko was dat de ondergrondse Kerk de enige wettige Kerk in China was, en dat de officiële Kerk onwettig was. Maar hij begreep ook dat er vele goede mensen in de officiële Kerk waren.”

De in 1932 in Sjanghai geboren Zen betreurt het dat er na Tomko geen Vaticaanse prelaat meer is geweest die het communistische China echt goed begrijpt. Hij kreeg echter hoop toen paus Benedictus in 2007 zijn beroemd geworden brief over de Kerk in China publiceerde, maar hij betreurt het dat de Chinese vertaling van deze brief niet deugde.

De emeritus Bisschop van Hongkong heeft geen goed woord over voor Pietro Parolin, wiens aanstelling tot staatssecretaris hij aanvankelijk steunde. “Maar nu denk ik dat Kardinaal Parolin minder geeft om de Kerk dan om zijn eigen diplomatieke succes. Zijn uiteindelijke doel is het herstel van de officiële betrekkingen tussen het Vaticaan en Bejing.”

Zen beschouwt Parolin als de ontwerper van het op 22 september 2018 gesloten akkoord, dat volgens hem door Bejing zal worden misbruikt om de religieuze vrijheid van Katholieken in China verder aan banden te leggen. “De gelovigen in China lijden en komen nu onder enorme druk te staan. Eerder dit jaar nam de regering strengere maatregelen ter beperking van de godsdienstbeoefening. Ik hoor van Priesters van de ondergrondse kerk dat Parochianen worden ontmoedigd om naar de Heilige Mis te komen om zo arrestatie te voorkomen.”

Volgens het akkoord zal de regering kandidaten voor een Bisschopsbenoeming voortaan aan het Vaticaan voordragen, zodat er overleg over kan worden gevoerd. Franciscus gaf als commentaar op die regeling dat de Paus degene blijft die in China de bisschoppen benoemt. Zen: “Maar wat heeft het voor zin om het laatste woord te hebben wanneer China alle eerdere woorden heeft? In theorie zou de Paus een benoeming van iedere Bisschopskandidaat die onwaardig is kunnen vetoën. Maar hoe vaak kan hij dat ook echt doen?”

“De officiële Kerk heeft ongeveer 70 Bisschoppen; de ondergrondse Kerk heeft er maar ongeveer 30. De Chinese autoriteiten zeggen [tegen het Vaticaan]: u erkent onze 7 [die eerder door de Paus waren geëxcommuniceerd] en wij zullen uw 30 erkennen. Dat klinkt als een goede deal. Maar zal het die 30 worden toegestaan om als ondergrondse Bisschoppen te functioneren? Natuurlijk niet.”

De Kardinaal besluit zijn opiniebijdrage met een advies aan de ondergrondse Bisschoppen en Priesters van China: “Begin alstublieft niet aan een revolutie. Pakken ze uw Kerken van u af? Kunt u niet langer officieel optreden? Ga naar huis, en bid met uw familie. Bewerk de akker. Wacht op betere tijden. Ga terug naar de catacomben. Communisme is niet eeuwig.”

Joseph Zen Ze-kiun is lid van de Salesianen van Don Bosco. In 1961 werd hij voor deze Congregatie tot Priester gewijd. Vanaf 1989 doceerde hij aan Seminaries in Sjanghai, Xian, Beijing, Wuhan en Shenyang. In 1996 werd hij Bisschop-coadjutor van Hongkong, dat toen nog een Britse kroonkolonie was voordat het een jaar later aan China werd overgedragen. In 2002 werd hij de Diocesane Bisschop van Hongkong. In 2006 werd hij door Paus Benedictus XVI tot Kardinaal verheven. In april 2009 ging hij op 77-jarige leeftijd met emeritaat. Sindsdien blijft hij zich inzetten voor burgerrechten in Hongkong. (HR)

Foto: wikimedia