Leestijd: 3 minuten

-Starnberg (D)- Meiboomdiefstal is een traditie in het Duitse Beieren. De kinderen van de protestantse kleuterschool in Starnberg keken raar op toen hun boom weg was: de katholieke kleuterschool had toegeslagen.

De kinderen van de protestantse kleuterschool in Starnberg hebben onlangs bijgeleerd waar het gaat om Beierse gebruiken: hun meiboom was plotseling verdwenen. Hij was gestolen door kinderen van de nabijgelegen katholieke kleuterschool St. Nicolaas, aldus dominee Simon Döbrich.

De kinderen hadden samen met hun ouders wekenlang het meiboomfeest voorbereid. De boom moest worden gekapt, beschilderd en versierd. Tegelijkertijd bestudeerde de katholieke kleuterschool Beierse gebruiken- en tradities rond de meiboom, zoals het stelen van een boom uit een buurdorp. Van het een kwam het ander. Lees verder onder de afbeelding>

 

De kinderen waren niet geschokt, maar wel erg verrast toen zij hun boom op het terrein van de katholieke kleuterschool zagen, zei Döbrich. Zij realiseerden zich echter al snel dat zij nu moesten onderhandelen om hun boom terug te krijgen. Sommigen hadden voorgesteld om ijsjes naar de katholieke kleuterschool te brengen of om een dans op te voeren. Uiteindelijk werden zij het eens over snoepzakjes voor de roomse kinderen en hun leraren.

Overigens hebben de roomse kinderen en hun leerkrachten de meiboom niet in een geheime operatie gestolen, maar op klaarlichte dag. Het terrein waarop de meiboom stond zou ook ‘s nachts op slot zijn geweest, dus de katholieke kleuterschool moet een goed geïnformeerde spion hebben gehad, zegt dominee Döbrich met een grijns.

Het belangrijkste: de meiboom is terug bij de protestantse kleuterschool en kon op 1 mei worden opgezet en rond de meiboom kon worden gedanst. Volgend jaar is het echter waarschijnlijk tijd voor de volgende ronde: Want dan is het de beurt aan kleuterschool Sint Nicolaas om de meiboom op te zetten.

“Daar verzinnen wij wel iets voor,” kondigde dominee Döbrich aan. Overigens heeft het evenement de oecumenische band tussen de scholen niet geschaad, die is juist sterker geworden.

Germaans gebruik

Het plaatsen van een meiboom is een oud Germaans gebruik dat nog altijd voorkomt in grote delen van Europa. In het Oosten en Zuiden van Nederland is het nog volop in gebruik. Het ritueel van het planten van de meiboom gaat vaak gepaard met feestelijkheden en uitingen van liefde voor de parochie waarin men woont. Een meiboom is een versierde paal of boom. Het oprichten van de boom gaat gepaard met verschillende rituelen, deze verschillen per gebied. De boom wordt vaak geplant op 1 mei, of op de vooravond daarvan. In andere gebieden gebeurt dit tijdens het Midzomerfeest of Pinksteren. De meiboom wordt in veel gevallen op het dorpsplein, tussen de kerk en het cafe geplant.

Reidansen

De meiboom wordt soms bewaakt, omdat naburige dorpen proberen de meiboom te stelen of beschadigen. Dit zou ongeluk brengen. Dit komt ook voor bij het paasvuur, wat in verband staat met de meiboom (vaak is de meiboom het centrale deel van het paasvuur, ook de palmpasentak staat in verband met de meiboom). Rondom de meiboom vinden reidansen plaats. Meisjes dansen rond de meiboom en de meigraaf werpt zijn krans, zo wordt de meigravin of meikoningin van het jaar gekozen.

De meiboom wordt (na de meimaand) afgebroken. In bepaalde gebieden zoals in Zuid-Limburg blijft de meiboom het gehele jaar staan. Na de reformatie werd in veel gebieden opgetreden tegen het gebruik, waardoor het gebruik in bepaalde gebieden verdwenen is.

De Germanen en West-Slavische volkeren kenden ook een in mei gehouden vruchtbaarheidscultus. Grootse feesten werden gevierd rond op open plekken opgerichte bomen of boomstammen, die later Meibomen zijn gaan heten. Zoals de Romeinen vierden ook de Germanen in mei de zich opnieuw manifesterende groeikracht van de natuur en de overwinning van de zomer op de winter. Als fallussymbool refereert de meiboom aan de vruchtbaarheid.