De meest recente cijfers over de spreiding van religies in Nederland zijn uit 2015. Daaruit blijkt dat moslims vaak in (grote) steden wonen en dan vooral in de Randstad. In Rotterdam was in 2015 13,7 procent van de inwoners islamitisch, in Amsterdam 12 procent. ,,We denken niet dat dat beeld sinds 2015 erg veranderd is”, aldus het CBS.
Veruit de meeste van hen hebben een niet-Westerse achtergrond, voor ongeveer twee derde van hen ligt die achtergrond in Marokko of Turkije. Het CBS maakt in zijn cijfers geen onderscheid tussen de verschillende stromingen in de islam. Wat bekend is: de meeste Nederlandse moslims noemen zichzelf soenniet, ongeveer zes procent beschouwt zichzelf als aleviet. Een heel klein deel (0,5 procent) noemt zichzelf salafist: een orthodoxe stroming die populair is onder Nederlandse jihadisten die naar Syrië zijn gereisd. ,,Een salafist zal zich echter niet altijd een salafist noemen. Het salafisme wordt vaak door hen beschouwd als de zuivere islam en niet als een specifieke stroming binnen de islam”, stelden onderzoekers van het SCP (Sociaal-Cultureel Planbureau) eerder dit jaar.
Het CBS stelt dat de helft van de 75-plussers nog geregeld naar de kerk gaat. Voor moslims geldt dat van de eerste generatie Marokkaanse Nederlanders 96 procent zich als moslim ziet, onder de tweede generatie is dat 91 procent. Oudere Marokkaanse-Nederlanders gaan wel vaker naar de moskee dan jongeren, bleek uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP).
Is er nu wel of geen afname van geloof onder (jonge) moslims?
Verschillende onderzoeken spreken elkaar daar over tegen. Het is dan ook wel en niet waar, zegt Herman Beck, hoogleraar godsdienstwetenschap, met de islam als specialisatie, aan de Universiteit van Tilburg. ,,Je ziet bij moslims hetzelfde als wat je bij protestanten en katholieken ziet: een deel wordt meer seculier, een deel wordt juist orthodoxer. Bij de katholieken zie je dat bij kardinaal Eijk, in de islam wenden sommigen zich tot het salafisme.” Wat ook meespeelt: religie kan migrantengroepen een identiteit verschaffen. ,,Moslim zijn is een sterk onderdeel van die identiteit”, stelt Beck. ,,En je kunt jezelf wel seculier noemen, maar dat wil niet zeggen dat je geen moslimachtergrond meer hebt.” De afgelopen jaren hebben veel katholieken zich, uit protest tegen alle misbruikschandalen, laten uitschrijven uit de kerk. In de islam ligt dat ingewikkelder: daar is geen centraal register.
Imam en islamitisch theoloog Jalal Benali uit Berlijn die veel onderzoek pleegt te doen naar jonge islamieten in het seculiere Westen, meldde op de duitse tv zender RBB dat met name in de grote steden de jonge, 3 en 4e genaratie zich versneld afkeert van het geloof en ‘bezwijkt’ voor de verlokkingen van de welvaartstaat. Na hun huwelijk trekt ongeveer een derde van hen naar een regulier leven inclusief moskeebezoek, tweederde echter is zodanig ‘westers’ geworden dat moskeebezoek zich beperkt tot het vieren van het suikerfeest. Een gelijke trend als in Europa met de zogenaamde ‘Kerstchristenen’ die alleen met Kerst een kerk bezoeken om daarna een jaar lang weg te blijven.
Bron: NPO/Wegener/RBB Foto: Pixabay