-Rome/Kinshasa- De rooms-katholieke kerk in de Democratische Republiek Congo heeft samen met protestantse en evangelische kerken in het Afrikaanse land een “sociaal pact voor vrede en samenleven” gepresenteerd.
Het initiatief heeft tot doel de vrede te herstellen in het betwiste, hulpbronnenrijke oosten van Congo, meldt de Vaticaanse perskamer. Chaos en geweld heersen daar al meer dan dertig jaar. Honderden gewapende groepen vechten om macht en toegang tot grondstoffen, vaak met buitenlandse steun.
Het sociale pact is deels geïnspireerd op het zogenaamde ‘Bumuntu’-concept. Afrikaanse waarden en tradities die strategieën gebruiken voor een niet-gewelddadige conflictoplossing moeten prioriteit krijgen. De ‘Bumuntu’-cultuur heeft tot doel de sociale cohesie te bevorderen door haar integratieve karakter.
De kerken zijn van plan politieke leiders ervan te overtuigen een einde te maken aan gewapende conflicten, de exploitatie van natuurlijke hulpbronnen te beperken en zich te concentreren op het bevorderen van duurzame ontwikkeling, zoals weerspiegeld in de vijf basisprincipes van hun pact.
Aan rooms-katholieke zijde ondertekende de bisschoppenconferentie het pact, hun partner is de vereniging “Kerk van Christus in Congo” (Église du Christ au Congo, ECC), een netwerk van 64 kerkelijke verenigingen uit de protestantse en evangelische dominaties.
Om het sociale pact ten uitvoer te leggen zullen beide partijen gezamenlijke commissies voor vrede en sociale cohesie oprichten, die tot doel hebben een nationaal handvest voor vrede en harmonie te formuleren. Ten slotte zal er een “Internationale Conferentie over Vrede, Gemeenschappelijke Ontwikkeling en Coëxistentie in het Grote Merengebied” worden bijeengeroepen.
Gevechten
De gevechten tussen het Congolese leger en de M23-rebellen zijn de miljoenenstad Goma tot op slechts 20 kilometer genaderd. Eerder deze maand vielen de strategisch gelegen steden Minova en Masisi al in handen van de rebellengroep.
In verschillende berichten wordt de overwinning van de M23 in het cruciale knooppunt Sake geclaimd, al is er nog geen officiële bevestiging. Toch is het duidelijk dat de veiligheid en bevoorrading van Goma zwaar onder druk staan. Eerder deze maand kwamen immers ook al Minova en Masisi, twee strategische gelegen steden, in handen van M23-rebellen.
Volgens het VN-Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden (OCHA) zijn sinds het begin van het nieuwe jaar meer dan 178.000 mensen op de vlucht geslagen voor het escalerende geweld, waarbij M23 nooit eerder zoveel grondgebied heeft ingenomen.
Met hulp uit Rwanda
Volgens experts wordt de snelheid en het succes van het rebellenoffensief mede toegeschreven aan recente versterkingen en modern oorlogsmaterieel uit Rwanda. Dat land voert al lange tijd achter de schermen een schaduwoorlog met buurland Congo waarbij de controle over strategische grondstoffen een grote rol speelt.
Een recent VN-rapport stelt onder meer dat het Rwandese leger en de M23-rebellen coltan uit Oost-Congo naar Rwanda smokkelen. Via die weg zouden de geroofde grondstoffen ook hun weg naar het buitenland vinden.
De “twee gezichten” van de EU
In een verklaring hekelt koepelorganisatie 11.11.11. de “problematische houding van de Europese Unie”, wat betreft de gang van zaken in Oost-Congo. “Europa toont twee gezichten”, zegt Eva Demaré van 11.11.11. “Enerzijds veroordeelt de EU het geweld en gaf ze aan individuele sancties te overwegen tegen Rwandese kopstukken. Anderzijds sluiten EU-functionarissen akkoorden af met Rwanda voor militaire en handelsdoeleinden, zelfs over natuurlijke rijkdommen.”
“Europa overweegt bovendien een tweede schijf van 20 miljoen euro aan het Rwandese leger voor haar werk in Mozambique”, zegt Demaré. “De EU moet stoppen met olie op het vuur te gooien, want ze dreigt medeplichtig te worden aan mensenrechtenschendingen.”
