Koepel duurzame afvalverwerking aan VN: “Stop met afvalverbranding voor energie te promoten”

Leestijd: 2 minuten

Maandag 7 april 2025 – 10:08 uur – Bron: Redactie Wereld/IPS – Beeld: MB

-Brussel- Meer dan honderd leden van de koepelorganisatie voor duurzame afvalverwerking hebben een brief aan de VN geschreven. Ze roepen op om afvalverbranding voor de opwekking van energie niet langer als duurzame oplossing te promoten.

De Global Alliance for Incinerator Alternatives (kortweg GAIA – niet te verwarren met de dierenrechtenorganisatie), zet zich in voor duurzame afvalbeheeroplossingen. De leden richten hun brief aan Anacláudia Rossbach, hoofd van VN-Habitat, het agentschap van de Verenigde Naties dat is gemandateerd om sociaal en ecologisch duurzame stedenbouw te promoten.

Daarin vragen ze om te stoppen met het promoten van verbranding van afval naar energie (waste-to-energy of WTE). Ze noemen de praktijk een schadelijke aanpak voor afvalbeheer en pleiten voor meer duurzame oplossingen.

De brief verwijst nadrukkelijk naar de website VN-Habitat en naar een bericht op hun LinkedIn-pagina waarin WTE wordt geprezen als een goede praktijk voor nul-afval.

Meer probleem dan oplossing

De organisaties verwijzen naar de gevolgen voor het klimaat en de volksgezondheid, de hoge kost en andere bedreigingen voor afvalinzamelaars die actief zijn in WTE.

“In Surabaya, Indonesië, heeft waste-to-energy niet geleid tot minder afval, maar tot meer vervuiling  en een luchtkwaliteit die vaak ongezonde niveaus bereikt”, zegt GAIA-lid Wahyu Eka Styawan. “In plaats van een systeem dat nieuwe problemen veroorzaakt, hebben we een zero waste benadering nodig die afval aanpakt op het niveau van duurzame productie en consumptie.”

“Verbranding lost geen afvalproblemen op, maar creëert een reeks gezondheids- en milieurisico’s en brengt potentieel beleid voor meer hergebruik, recycling en compostering in gevaar”, zegt Danita Zarichinova van Zero Waste Europe. “Europese afvalenergiecentrales stoten dioxines en broeikasgassen uit. Deze zogezegde oplossing is in feite kostbaar voor zowel de gezondheid van mensen als voor hun portemonnee.”

Nul-afval-beleid

Voor de GAIA-leden, actief in meer dan negentig landen, bestaan er voldoende duurzamere alternatieven om met afval om te gaan die de belangrijkste gezondheidsrisico’s van verbranding vermijden, meer energie produceren en zelfs goedkoper zijn – als de gezondheidskosten worden meegerekend.

De ‘nul-afval-aanpak’ zet onder meer in op beleid rond gescheiden inzameling, compostering en wetgeving die verpakking voor eenmalig gebruik aan banden legt.

“In Ecuador hebben we nul-afval-modellen geïmplementeerd in strandrestaurants aan de kust en zagen we in geen tijd de plasticvervuiling in natuurgebieden afnemen”, zegt Cecilia Torres van Mingas por el Mar in Ecuador. “We zagen bovendien dat er een positief leerproces werd gestimuleerd, waarbij de toeristische sector en bezoekers het belang inzagen van afval verminderen.”

“VN-Habitat zou de verouderende, vervuilende technologie niet moeten promoten als het zoveel levens schaadt, vooral in gemeenschappen die al overbelast zijn door onrecht op milieugebied”, zegt Nazir Khan, uitvoerend directeur van de Minnesota Environmental Justice Table. “We moeten uitkomen op nul afval door te investeren in systemen die afval al aan de bron verminderen en hergebruik en recycling ondersteunen, in plaats van afval te verbranden en meer giftige vervuiling te creëren.”