Leestijd: 3 minuten

-Parijs- De restauratie van de Notre Dame Basiliek in Parijs brengt sinds december kunst- en erfgoedkringen in beroering. Het lijkt erop dat voorstanders van de introductie van hedendaagse elementen in het kader van de wederopbouw, binnenkort hun gang  kunnen gaan. Lees verder onder de reclame>

Na de brand van vijf jaar geleden, proberen architecten en autoriteiten om de oude basiliek ‘bij de tijd te brengen’. Nu kunnen zij hun wens in vervulling zien gaan door de vervanging van een reeks van zes glas-in-loodramen, door nieuwe die ‘het stempel van de 21e eeuw’ moeten dragen.

Petitie

Dit project, dat in december door president Emmanuel Macron met steun van het aartsbisdom Parijs werd aangekondigd, is sindsdien door verschillende experts fel bekritiseerd, niet in de laatste plaats omdat de betreffende glas-in-loodramen onbeschadigd uit de brand zijn gered. Twee petities van burgers om de historische glas-in-loodramen te behouden hebben tot nu toe zo’n 150.000 handtekeningen opgeleverd.

Tijdens een bezoek een jaar vóór de geplande heropening van de kathedraal op 8 december 2024 verklaarde de Franse president zijn voornemen om de zes glas-in-loodramen in een van de zuidelijke kapellen van het schip te vervangen door hedendaagse figuratieve werken, na een pitch die openstond voor kunstenaars. .

De glas-in-loodramen van kunstenaar Viollet-le-Duc zullen worden gedemonteerd en tentoongesteld in een nieuw kunst- en geschiedenismuseum gewijd aan het werk van Notre-Dame-de-Paris, dat zal worden ondergebracht in het nabijgelegen Hôtel-Dieu-gebouw. Lees verder onder de afbeelding>

Handvest van Venetië van 1964

Het aartsbisdom, dat slechts huurder is van het staatsgebouw, had in 2020 al de aanvankelijke wens geuit om hedendaags glas-in-lood te integreren in een interieurontwerpproject in opdracht van de toenmalige aartsbisschop Michel Aupetit. Roselyne Bachelot, de Franse minister van Cultuur tot mei 2022, verzette zich echter categorisch tegen het idee, daarbij verwijzend naar het Handvest van Venetië van 1964, dat het behoud van bestaande werken vereist in het restauratieproces van historische monumenten.

Maar hoewel de acht eeuwenoude kathedraal en de glas-in-loodramen geclassificeerd zijn als historische monumenten, lijkt het erop dat de regering deze keer vastbesloten is de regels voor erfgoedbescherming, aan hun laars te lappen.

Tekenen van onze tijd

In een rapport dat op 14 december werd gepubliceerd door het weekblad van het aartsbisdom Parijs, wees aartsbisschop Ulrich erop dat “Notre-Dame een kathedraal uit de 13e eeuw is, maar ook een kathedraal die in de 17e eeuw uitgebreid werd gerenoveerd en op formidabele wijze werd gerestaureerd. In de 19e en in de 20e eeuw onderhouden en nu uitgebreid gerestaureerd in de 21e eeuw. Om deze redenen is het zinvol om glas-in-loodramen voor te stellen die tekenen van onze tijd zijn.

De aanpak wordt ook ingegeven door de noodzaak om de christelijke boodschap toegankelijker te maken voor het groeiende aantal bezoekers van andere nationaliteiten en religies. Sinds de 20e eeuw – waarin reizen een belangrijk en normaal onderdeel van het leven is, komen mensen van verschillende religies en afkomsten steeds meer met elkaar in contact, en hebben zij vragen over het christelijke mysteries; dus moeten wij onze woorden, onze getuigenis en onze catechese vereenvoudigen om het geloof van de katholieke Kerk te verduidelijken.

Meubilair

In de zomer van 2023 had het nieuwe, uitgesproken eigentijdse liturgische meubilair dat door het aartsbisdom werd uitgekozen, al een lawine van kritiek en sarcasme op de sociale media losgemaakt. Soortgelijke kritiek wordt nu geuit door de acties van Macron met betrekking tot de glas-in-loodramen. Na de aankondiging op 8 december lanceerde kunstcriticus Didier Rykner, oprichter van het tijdschrift La Tribune de l’art, een eerste petitie om de glas-in-loodramen van Viollet-le-Duc te behouden, en verzamelde tot nu toe bijna 130.000 handtekeningen. Een tweede burgerinitiatief dat het voorbeeld volgde, heeft al bijna 20.000 handtekeningen opgeleverd.

Ondertussen krijgt de geliefde kathedraal geleidelijk haar historische silhouet terug. Sinds eind november begint de top van de torenspits boven de steigers uit te stijgen en op 6 december kreeg het zijn kruis terug. De nieuwe gouden haan troont sinds 16 december op de top van de torenspits.