-Washington- Donald Trump heeft Elon Musk de toestemming gegeven om per direct een eind te maken met het Amerikaans agentschap voor Internationale Ontwikkeling (USAID). Dat meldt Musk op X. Volgens de Tesla-CEO is USAID “een criminele organisatie” die Amerikaans belastinggeld besteedt aan “landen die ons haten”. USAID is een van de grootste overheidsinstanties voor ontwikkelingshulp: in 2023 gaf het meer dan 39 miljard euro aan hulp voor zo’n 130 landen.
Vorige week kondigde Trump een pauze van 90 dagen aan voor alle buitenlandse hulp. Onlangs kwam dan weer naar buiten dat 2 hooggeplaatste ambtenaren op non-actief zijn gezet, omdat zij medewerkers van Elon Musks departement van Overheidsefficiëntie (DOGE) geen toegang wilden verlenen tot beschermde en gevoelige informatie van het agentschap.
De eigenaar van X en Tesla laat nu via zijn eigen socialemediakanaal X weten dat hij toestemming heeft gekregen van Trump om USAID helemaal op te doeken. “Ik heb het in detail met hem besproken en hij ging akkoord dat wij het moeten afschaffen”, liet Musk weten. “Ik heb de president zelfs meermaals gevraagd of hij zeker was en hij heeft telkens bevestigd.”
Nu USAID ophoudt te bestaan, zou een van de grootste overheidsinstanties voor ontwikkelingshulp ter wereld verdwijnen. Het agentschap voorziet humanitaire en ontwikkelingshulp aan landen in nood, onder meer met financiële steun aan duizenden ngo’s, buitenlandse regeringen en internationale organisaties.
In 2023 beheerde USAID een fonds van meer dan 39 miljard euro. De ontwikkelingshulp ging naar zo’n 130 verschillende landen, al kregen onder meer Oekraïne, Ethiopië, Afghanistan, Syrië en de Democratische Republiek Congo het grootste deel van de hulp. In deze landen zal, door het wegvallen van noodzakelijke hulp uit de VS, een nog groter deel van de bevolking op de vlucht kunnen slaan. Dat deze stortvloed aan vluchtelingen als eerste richting Europa trekt is voor de hand liggend.
USAID heeft naar schatting meer dan 10.000 werknemers, waarvan twee derde buiten de Verenigde Staten werkt. Die medewerkers verzorgen verschillende projecten, gaande van noodhulp in Soedan om extreme honger tegen te gaan tot het voorzien van schoolboeken aan Oekraïense kinderen.
‘America First’ en bezuinigingen
Voorstanders van USAID zeggen dat het agentschap een essentieel onderdeel van het buitenlands beleid is, omdat het Amerikaanse ‘goodwill’ toont en soelaas brengt in gebieden die zijn getroffen door diverse rampen. Waarom willen Trump en Musk USAID dan precies afschaffen, terwijl het maar om één procent van de begroting gaat?
Allereerst strookt het agentschap niet met de ‘America First’-lijn die Trump probeert aan te houden. Dat Amerikaans belastinggeld naar andere landen vloeit, ligt dus gevoelig. Het ministerie van Buitenlandse Zaken (waar USAID toe behoort, red.) heeft al beloofd om alle buitenlandse hulpprogramma’s ’tegen het licht te houden’, “om er zeker van te zijn dat de uitgaven passen binnen de ‘America First’-agenda”.
Maar het is ook een manier voor Elon Musk om verregaande bezuinigingen te realiseren met zijn departement voor Overheidsefficiëntie. Musk heeft eerder beloofd om de federale overheidsuitgaven met 2.000 miljard dollar te verminderen, al gaf hij enkele weken geleden aan dat “de helft ook al een geweldige prestatie zou zijn”.
De Democraten proberen de afschaffing van USAID ondertussen tegen te houden. De minderheidsleider van de Senaat Chuck Schumer heeft al laten weten dat die beslissing illegaal zou zijn.
10 Democratische senatoren hebben de minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio ook al gewaarschuwd dat een ontmanteling van USAID door het Congres moet worden goedgekeurd. Maar dat zal Trump en Musk een zorg zijn, de Republikeinen hebben in beide huizen van dat Congres een meerderheid.
