Ongereguleerde financiering jaagt ontbossing aan

Leestijd: 3 minuten

Vrijdag 28 maart 2025 – 05:58 uur – Bron: Redactie Wereld/IPS – Beeld: Dave Meier

-Brussel-Belgische en Nederlandse banken investeren nog steeds miljarden in bedrijven die bijdragen aan grootschalige ontbossing. Dat blijkt uit het nieuwe onderzoeksrapport van FairFin en Bos+.

De verwoestende impact van ontbossing op het klimaat, de biodiversiteit en op lokale gemeenschappen is goed gedocumenteerd, maar het systeem afbouwen of een halt toeroepen, is nog niet aan de orde. Dat blijkt uit het rapport ‘Hoe ongereguleerde financiering ontbossing aanjaagt‘ van FairFin en Bos+.

Het rapport concludeert dat Belgische banken sinds 2016 bijna 20 miljard euro aan leningen en garanties hebben toegekend aan bedrijven met een hoog ontbossingsrisico.

De banken zelf bezitten ook meer dan 276 miljoen euro in aandelen van deze bedrijven, en de auteurs stellen verder dat het nog altijd vrij mager gesteld is met wetgeving rond de financieringsstromen naar ontbossing.

Regelgeving mist

Bossen zijn een beschermende buffer tegen hitte, droogte en overstromingen. Ze slaan ook enorme hoeveelheden CO2 op en bieden een thuis aan talloze dier- en plantensoorten. Toch verdwijnen ze in een verontrustend tempo.

Volgens Bos+ verliest de wereld elk jaar een gebied ter grootte van België aan onvervangbaar tropisch regenwoud. Dat maakt plaats voor de productie van vlees, veevoer, palmolie, cacao, koffie en andere gewassen.

Het rapport beschrijft hoe een gebrek aan regelgeving de financiële sector vrij spel geeft om die vernietiging te financieren. De organisaties roepen beleidsmakers dan ook op om paal en perk te stellen aan deze schadelijke geldstromen. Lees verder onder de afbeelding>

Beeld: Pix & Fertig

 

Belgische grootbanken

Uit het onderzoek blijkt onder andere dat BNP Paribas en ING omvangrijke financiële relaties onderhouden met beruchte vleesproducenten als JBS en Marfrig, die consequent gelinkt worden aan ontbossing en mensenrechtenschendingen. Maar ook KBC heeft honderden miljoenen aan kredieten en investeringen lopen in Bunge, een sojahandelaar.

Door een gebrek aan transparantie beseffen veel spaarders niet dat hun geld mogelijk bijdraagt aan de vernietiging van tropische bossen, stellen de organisaties.

“Ontbossing heeft enorme maatschappelijke gevolgen en een directe impact op mensenlevens”, zegt Pieter Van de Sype van Bos+, een van de auteurs van het rapport. “Toch worden financiële middelen geen strobreed in de weg gelegd in het aanwakkeren ervan.” Volgens Van de Sype worden de regels op Europees niveau zelfs eerder afgezwakt dan versterkt. “Het omgekeerde van wat nodig is om bossen en daarmee het algemeen belang te beschermen”, zegt hij.

“Verbeterde wetgeving is ook gewoon in het belang van de financiële sector zelf”, vult mede-auteur Piet Ruig van FairFin aan. “Op termijn zullen massale ontbossing en de vernietiging van ecosystemen gigantische economische en financiële kosten teweegbrengen, maar die worden nu nauwelijks erkend door banken én politici.”

Ook in Nederland

Net vandaag blijkt dat ook in Nederland grootbank ING onder vuur ligt vanwege de aanhoudende investeringen in fossiele brandstoffen. Organisaties Milieudefensie en Friends of the Earth Nederland starten samen met 30.000 mede-eisers een rechtszaak tegen de bank. Ze eisen dat ING zijn klimaatdoelstellingen in lijn brengt met het Akkoord van Parijs.

De dagvaarding is vandaag overhandigd op het hoofdkantoor van de bank in Amsterdam. “We laten zien dat we niet langer werkeloos zullen toekijken hoe ING de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen in gevaar brengt”, reageert Donald Pols, directeur van Milieudefensie. “ING moet stoppen met het verergeren van de klimaatcrisis door willens en wetens miljarden te investeren in vervuilende bedrijven.”