Toen de militie – die een deel van het Arabische schiereiland controleert – verdere aanvallen aankondigde, reageerde Israël door raketschepen naar de Rode Zee te sturen. Ze vervoegen de Amerikaanse oorlogsschepen die al in het gebied zijn gestationeerd.

Wie zijn de Houthi’s?

De Houthi-groep, ook bekend als Ansar Allah, is een gewapende militie van de sjiitische Zaydi-sekte in Jemen. Ze verdreven de overgangsregering van Jemen onder leiding van Abed Rabbo Mansour Hadi in een staatsgreep in 2014. Sindsdien zijn ze verwikkeld in een bloedige burgeroorlog met de verdreven regering, die wordt gesteund door Saoedi-Arabië.

De gevechten in Jemen zijn sinds de wapenstilstand in augustus zo goed als gestopt. De Houthi’s hebben momenteel een groot deel van het noorden van Jemen in handen.

Waarom vielen de Houthi’s Israël aan?

In de eerste plaats kun je stellen dat de Houthi’s deel uitmaken van een bredere regionale alliantie met Iran. Dat betekent dat de aanval op Israël kan worden gezien als een demonstratie van zowel de militaire capaciteiten van de Houthi’s als die van Iran. Sommige analisten beweren zelfs dat Teheran de Houthi’s met langeafstandsraketten heeft bevoorraad om een bedreiging te kunnen vormen voor zowel Israël als Saoedi-Arabië, Teherans grote rivaal in de regio.

Hoewel het lijkt alsof de Houthi’s optreden als een Iraanse proxy, is de belangrijkste reden waarom de militie de aanval lanceert waarschijnlijk om binnenlandse steun te vergaren. Als de groep zich kan presenteren als de dominante kracht in Jemen die bereid is om Israël uit te dagen – een land dat over het algemeen niet populair is in de Arabische wereld – zal dat het leiderschap van de groep waarschijnlijk geen windeieren leggen.

Deze aanpak helpt de Houthi’s lokale rivalen te slim af te zijn en het Jemenitische publiek achter de zaak van de Palestijnse bevrijding te krijgen. Het stelt de milities ook in staat om een unieke positie in de regio in te nemen. Ze onderscheiden zich namelijk van andere Arabische overheden die tot nu toe niet bereid waren om krachtige actie tegen Israël te ondernemen. Meer Israël-vriendelijke staten, zoals de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein en andere, hebben hun diplomatieke relaties met het land nog niet verbroken.

De Houthi’s willen de Arabische wereld een alternatief bieden voor sterkhouder Saoedi-Arabië, dat de relaties met Israël wil normaliseren. Riyadh is ook de voornaamste steunpilaar van de internationaal erkende regering in Jemen, de voornaamste tegenstander van de Houthi’s in de burgeroorlog.

Er blijkt ook een groeiende ontevredenheid te zijn onder de bevolking van Arabische landen over de vermeende zwakke houding van hun overheden tegenover Israël. Maar door het autoritaire karakter van veel van deze regimes heeft de publieke opinie weinig invloed op het beleid.

Dit verandert natuurlijk niets aan het feit dat de Houthi’s zelf een theocratisch regime zonder democratische waarden leiden.

Bovendien is het lanceren van een raket of een paar drones relatief goedkoop voor de Houthi’s, zeker als je kijkt naar de voordelen die zulke acties hen kunnen opleveren.

Hoe zou de Houthi-aanval het conflict tussen Israël en Hamas kunnen beïnvloeden?

Sommige analisten suggereren dat een aanval door de Houthi’s kan helpen om de Israëlische verdedigingssystemen te overweldigen. Maar dan zou het een gecoördineerde inspanning moeten zijn waarbij Hezbollah in Libanon en Hamas in de Gazastrook betrokken zijn.

Maar die analyse schiet om twee redenen tekort:

Ten eerste hebben de Houthi’s waarschijnlijk minder ballistische raketten dan Hezbollah en Hamas. In werkelijkheid maken ze waarschijnlijk weinig kans om Israël veel schade toe te brengen. Bovendien zullen ze de raketten willen houden voor eigen gebruik in de voortdurende burgeroorlog in Jemen, die vormt een directere bedreiging voor de groep dan Israël.

De dreiging van de Houthi’s richting Israël is veel kleiner dan die van Hezbollah en Hamas, de strijders van die laatste groepen moeten slechts een landgrens oversteken om Israël binnen te dringen.

Ten tweede zijn de Houthi-raketten zodanig onnauwkeurig dat elke aanval ook een risico vormt voor landen als Saoedi-Arabië, Egypte en Jordanië. De projectielen kunnen op hun grondgebied terechtkomen en schade veroorzaken. Naar verluidt zijn er al drones gelanceerd door de Houthi’s die explosies veroorzaakt hebben in Egypte nadat ze er per ongeluk neergestort waren.

Zou de aanval van de Houthi’s de rol van de VS in het conflict kunnen beïnvloeden?

Er is een scenario waarin de Houthi-aanvallen Israël ten goede kunnen komen. De aanval ondersteunt het narratief dat Israël te maken heeft met een door Iran gesponsorde oorlog op meerdere fronten, waardoor de spanningen tussen Iran en zowel Israël als de Verenigde Staten kunnen escaleren.

Dat biedt de haviken binnen het Amerikaanse establishment sterkere argumenten om in het buitenlands beleid van de VS een meer confronterende houding ten opzichte van Iran aan te nemen.

Aan de andere kant geeft elke vermeende dreiging van de Houthi’s Iran een betere onderhandelingspositie in de bredere context van regionale geschillen, zoals over het nucleaire programma van Teheran. Iran positioneert zich graag als een land met een reeks proxies die desgewenst verwoestingen kunnen aanrichten in de regio.

Zou de aanval het werk zijn van Iran?

De acties van de Houthi’s dienen vooral hun eigen belangen en niet die van Iran.

En in tegenstelling tot door Iran gesteunde groepen in Irak en Syrië – die onlangs Amerikaanse troepen hebben aangevallen – hebben de Houthi’s geen Amerikaanse troepen in de regio als doelwit gekozen. Als de Houthi’s echt in hetzelfde schuitje zouden zitten als andere Iraanse proxies, dan zouden ze volgens mij de dichtstbijzijnde Amerikaanse basis hebben aangevallen, namelijk die in Djibouti.

Maar de leiders van de Houthi’s zijn zich ervan bewust dat een dergelijke aanval niet alleen impopulair zou zijn onder de Jemenitische bevolking, ze zouden er zelf ook een hoge prijs voor moeten betalen.

In tegenstelling tot Hezbollah en Hamas, die zich richten op verzet tegen de Israëlische bezetting, houden de Houthi’s zich vooral bezig met lokale kwesties binnen Jemen. Historisch gezien heeft de sjiitische Zaydi-sekte interne kwesties in Jemen aangepakt zonder buitenlandse steun, en dit gedurende honderden jaren tot ze in 1962 omver werden geworpen.

Dat gezegd zijnde hebben de Houthi’s de laatste tijd de schijn gewekt dat ze op één lijn zitten met Iran, vooral omdat ze sterk afhankelijk zijn van Iraanse wapenleveringen.

Wat kan dit betekenen voor de burgeroorlog in Jemen?

De onderhandelingen tussen de Houthi’s, en de door Saoedi-Arabië geleide coalitie die de Jemenitische regeringstroepen steunt, bevinden zich in een uiterst delicate fase.

Onlangs raakte bekend dat de Houthi’s vier Saoedische soldaten hebben gedood, slechts enkele dagen nadat Saoedi-Arabië een raket van de Houthi’s had neergeschoten die op weg was naar Israël.

Bij de laatste aanval van de Houthi’s passeerden de raketten ononderbroken Saoedisch grondgebied voordat ze door Israël werden neergeschoten. Het is mogelijk dat dit een indicatie is dat de Saoedi’s de waarschuwing van de Houthi’s ter harte hebben genomen.

Maar om te weten hoe de onderhandelingen tussen de Houthi’s en de Saoedi’s werkelijk lopen, moet er meer bewijs zijn. Als de confrontaties tussen de Saoedi’s en de Houthi’s zou toenemen, of er zelfs een directe aanval van de Houthi’s op Saoedi-Arabië zou plaatsvinden, weten we dat de gesprekken op niets uitlopen.

Maar als de raketaanvallen van de Houthi’s de komende dagen escaleren, kan dat Saoedi-Arabië in een lastig parket brengen. Op dat moment zouden de Saoedi’s voor een moeilijke keuze komen te staan. Ze zouden kunnen toestaan dat de raketten van de Houthi’s door hun land blijven vliegen of ze zouden kunnen proberen ze neer te schieten. Dat laatste brengt echter het risico met zich mee dat de diplomatieke inspanningen met zowel de Houthi’s als Iran op het spel worden gezet. En dat lijkt me erg onwaarschijnlijk.