-Jakarta- Paus Franciscus richtte zich in zijn eerste toespraak in Indonesië op het vreedzaam naast elkaar bestaan van de diversiteit aan culturen, talen, etniciteiten en religies, die de grootste archipel ter wereld bewonen. De Pontifex prees het feit dat gezinnen in het Aziatische land liever meer kinderen hebben dan huisdieren.
Net zoals “de oceaan het natuurlijke element is dat alle Indonesische eilanden verenigt” – zei Franciscus –, is het “wederzijdse respect voor de bijzonderheden” van alle menselijke groepen de rode draad die het mogelijk maakt het Indonesische volk te verenigen en trots zijn.”
Bijna 300 mensen, waaronder politieke en religieuze vertegenwoordigers, leden van het diplomatieke korps, zakenlieden en vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld en de culture elite in Jakarta, woonden de opening bij van de 45e apostolische reis van Paus Franciscus naar Azië en Oceanië. Een uur eerder, rond 9.30 uur lokale tijd, arriveerde de Paus bij het presidentiële paleis Istana Merdeka, waar hij werd ontvangen door president Joko Widodo. Samen genoten zij van een typische lokale dans uitgevoerd door kinderen en volgden zij de ereprotocollen, met de interpretatie van de volksliederen van Indonesië en het Vaticaan. Kort daarna had Franciscus, in de ‘Credentials Room’, na het ondertekenen van het ‘Book of Honor’, de gebruikelijke privé-ontmoeting met de Indonesische president voordat hij het diverse publiek toesprak in het nabijgelegen Istana Negara-paleis.
“Bhinneka tunggal ika”
“Eenheid in verscheidenheid”, is de vertaling van “Bhinneka tunggal ika”, het Indonesische nationale motto dat uitdrukking geeft aan de “veelvormige realiteit van volkeren in de eilandenstaat, maar stevig geïntegreerd in één natie”. De Heilige Vader beschreef Indonesië, zijn bevolking en biodiversiteit als een ‘prachtig mozaïek’, waarin elk stuk ‘een origineel en kostbaar werk’ vormt.
“Harmonie in respect voor verschillen wordt bereikt wanneer elke specifieke mening rekening houdt met gemeenschappelijke behoeften en wanneer elke etnische groep en religieuze overtuiging handelt in een geest van broederschap, waarbij het nobele doel wordt nagestreefd om het welzijn van allen te dienen”, zei Franciscus, herinnerend aan het feit dat men zich bewust moet zijn van de eigen bijdrage om de polarisatie van verschillen te vermijden en confrontatie om te zetten in samenwerking.
“Dit delicate evenwicht tussen de veelheid aan culturen, de verschillende ideologische visies en de redenen die aan de eenheid ten grondslag liggen, moet voortdurend worden verdedigd tegen elke onevenwichtigheid”, waarschuwde de Paus, vooral met betrekking tot het beleid om gelijkheid en respect voor fundamentele rechten te bereiken.
Interreligieuze dialoog om onverdraagzaamheid te overwinnen
In een overwegend islamitisch land verklaarde Franciscus dat de Rooms-katholieke kerk er alles aan doet om een vreedzame en constructieve harmonie te bevorderen die vrede garandeert. Ook zal de kerk bijdragen aan de inspanningen om de onevenwichtigheden en ellende die in sommige delen van het land nog steeds bestaan, te overwinnen en de interreligieuze dialoog vergroten. ” aldus Franciscus.
In feite werd het uitbannen van vooroordelen en het bevorderen van een klimaat van respect en wederzijds vertrouwen door de Paus genoemd als essentiële factoren om extremisme en onverdraagzaamheid het hoofd te bieden.” De Rooms-katholieke kerk, zo benadrukte Franciscus, stelt zichzelf ten dienste van het algemeen welzijn, in samenwerking met openbare instellingen en het maatschappelijk middenveld, om de creatie van een evenwichtiger sociaal weefsel te bevorderen.
Obstakels voor broederschap
De Heilige Vader verwees naar de bijzondere vermelding die de grondwet van het land uit 1945 kent: de Almachtige God en de noodzaak dat zijn zegen moge neerdalen op de opkomende staat Indonesië.
“Eenheid in veelheid, sociale rechtvaardigheid, Goddelijke zegen” – zo merkte de Paus op – zijn de fundamentele principes die bedoeld zijn om de opbouw van de natie te inspireren en te begeleiden. Hij waarschuwde echter voor de tendensen, die vandaag de dag, de ontwikkeling van broederschap belemmeren, zoals ‘gewelddadige conflicten, die vaak het resultaat zijn van een gebrek aan wederzijds respect, van de intolerante wens om de eigen belangen, positie en macht ten koste van alles te laten prevaleren en aanleiding geeft tot bloedige conflicten.”
Neem kinderen, geen huisdieren
Franciscus prees het feit dat gezinnen in Indonesië drie en vier kinderen hebben, in tegenstelling tot wat er in het Westen gebeurt, waar velen liever een kat of een hond hebben in plaats van meer kinderen. Zijn woorden werden met een glimlach ontvangen door de Indonesische president en de rest van de aanwezigen.
