Wie overschakelt van een dieet op basis van veel verzadigde dierlijke vetten – zoals bijvoorbeeld roomboter – naar een dieet met veel plantaardige onverzadigde vetten – zoals olijfolie- zal dat kunnen aflezen aan de vetsamenstelling in het bloed.

Een recente Zweeds-Duitse studie gepubliceerd in Nature Medicine toont immers aan dat het mogelijk is om vetveranderingen in het bloed te meten die zijn ontstaan door anders te gaan eten.

Bovendien kunnen die resultaten direct worden gekoppeld aan het risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten en diabetes type 2.

Belang van gezonde voeding

“Onze studie bevestigt met nog meer zekerheid dan er tot nu al was, dat een dieet met veel onverzadigde plantaardige vetten, zoals het mediterrane dieet, veel gezondheidsvoordelen heeft en zou kunnen helpen bij gericht voedingsadvies aan diegenen die het meeste baat hebben bij het veranderen van hun eetgewoonten”, zegt Clemens Wittenbecher, onderzoeksleider aan de Zweedse Chalmers University of Technology en coauteur van de studie.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) benadrukt al langer het belang van gezonde voeding bij het voorkomen van chronische ziekten en beveelt aan om verzadigde vetten te vervangen door plantaardige onverzadigde vetten.

Volgens de onderzoekers kampten eerdere onderzoeken echter nog altijd met bepaalde beperkingen die ze nu hebben kunnen wegwerken door gebruik te maken van een nieuwe methode – ‘lipidomics’ – om vetten in het bloed, ook wel lipiden genoemd, zeer gedetailleerd en nauwkeurig te analyseren. Zo konden ze een verband leggen tussen voeding en ziekte.

Lipidenscore

“We hebben de effecten op lipiden samengevat in een multi-lipidenscore (MLS). Een hoge MLS wijst op een gezond vetprofiel in het bloed, en een hoge inname van onverzadigde plantaardige vetten. Een lage inname van verzadigde dierlijke vetten kan helpen om zulke positieve MLS-niveaus te bereiken”, zegt Fabian Eichelmann van het Duitse Instituut voor Humane Voeding Potsdam-Rehbruecke, de hoofdauteur van het onderzoek.

Deze MLS-resultaten werden vervolgens statistisch gelinkt aan het optreden van hart- en vaatziekten en diabetes type 2 van proefpersonen die hadden meegewerkt aan grote onderzoeken die eerder waren uitgevoerd.

Uit de analyse van gegevens van beide onderzoeken bleek dat deelnemers met een hogere MLS, en dus een gunstige vetsamenstelling door hun dieet, een aanzienlijk lager risico hadden op het ontwikkelen van cardiometabole ziekten zoals hart- en vaatziekten, diabetes, hypertensie, chronische nierschade of obesitas.

“Voeding is zo complex dat het vaak moeilijk is om sluitend bewijs te halen uit één enkel onderzoek”, zegt Wittenbecher. “Onze aanpak met lipidomics om interventiestudies, gecontroleerd onderzoek naar diëten en lange-termijnonderzoek naar gezondheid te combineren, kan de huidige beperkingen in voedingsonderzoek overwinnen.”