AOW-wet gebruikt CBS-prognose
De prognose van het CBS wordt gebruikt voor de vaststelling van de toekomstige AOW-leeftijd volgens de Algemene Ouderdomswet (AOW, art. 7a). Aan de hand van de prognose van de levensverwachting van 65-jarigen in 2026 stelt de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de AOW-leeftijd voor 2026 vast. Volgens de AOW-wet gaat de AOW-leeftijd in 2024 naar 67 jaar. Voor de jaren daarna wordt de verhoging van de AOW-leeftijd bepaald aan de hand van de prognose van de levensverwachting. Op 8 juli 2020 hebben minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en staatssecretaris Vijlbrief van Financiën hiervoor het wetsvoorstel Verandering koppeling AOW-leeftijd aan de Tweede Kamer aangeboden.
Levensverwachting neemt toe
De levensverwachting van 65-jarigen neemt sinds 1950 toe. Destijds leefden 65-jarigen gemiddeld nog 14,3 jaar, in 2019 was dat 20,1 jaar. In 2026 zal dat volgens de huidige prognose 0,7 jaar langer zijn. De toename van de levensverwachting verloopt niet gelijkmatig over de jaren. Er zijn perioden waarin de trend versnelt of juist stagneert. In Nederland, maar ook in andere West-Europese landen, nam de levensverwachting tussen 2012 en 2018 minder snel toe. In 2019 is de levensverwachting in Nederland weer wat meer toegenomen. Lees verder onder de foto>
Invloed corona
Vooral in de eerste negen weken van de coronapandemie die in maart begon, lag de sterfte in Nederland hoger dan gemiddeld. Momenteel loopt het aantal overledenen ook weer op. Afhankelijk van de ontwikkeling in de rest van het jaar zal de levensverwachting in 2020 enkele maanden tot een jaar lager zijn dan wanneer er geen corona was geweest. Toch zal de coronapandemie de al jaren stijgende lijn in de levensverwachting naar verwachting niet nadelig beïnvloeden. Na vorige perioden met hoge sterfte, de Spaanse griep en de Tweede Wereldoorlog, was de levensverwachting snel weer terug op het oude niveau. Daarom is de nieuwste prognose van de levensverwachting voor 2026 ongeveer gelijk aan de prognose die vóór de coronapandemie gemaakt is.
Meest waarschijnlijke ontwikkeling
Voor het maken van de prognose van de levensverwachting maakt het CBS gebruik van een in de internationale wetenschappelijke wereld ontwikkeld model. In dat model wordt ervan uitgegaan dat op lange termijn de stabiele, dalende trend in de sterftekansen in West-Europa doorzet. Tijdelijke veranderingen in de Nederlandse trend hebben zo een minder groot verstorend effect op de toekomstverwachtingen dan wanneer het model alleen van de Nederlandse ontwikkelingen gebruik zou maken. Prognoses zijn echter onzeker. Om de onzekerheid rondom de prognose van de levensverwachting aan te geven, worden prognose-intervallen berekend. Deze geven een indruk van de verwachte nauwkeurigheid van de prognose.
De prognose van de levensverwachting is onderdeel van de jaarlijkse bevolkingsprognose van het CBS. Deze beschrijft de meest waarschijnlijke toekomstige ontwikkeling van de Nederlandse bevolking. De CBS Bevolkingsprognose 2020–2070 wordt op 16 december gepubliceerd.