-Brussel- Sinds vorig jaar kunnen meer dan tweehonderd nieuwe mensen zich voor het eerst miljardair noemen. In België is de rijkdom van miljardairs voor bijna 80 procent verworven uit erfenissen.
De rijkdom van miljardairs groeide in 2024 wereldwijd met 2 biljoen dollar, van 13 naar 15 biljoen dollar. Dat komt neer op ongeveer 5,7 miljard dollar per dag, een groei die maar liefst drie keer sneller verliep dan in 2023.
Die rijkdom zat in 2024 bij in totaal 2769 miljardairs, tegenover 2565 in 2023. In ons land steeg, volgens Forbes, het aantal miljardairs van 4 naar 10. Hun gezamenlijk vermogen steeg met 18 miljard euro of 51 miljoen euro per dag.
Vier miljardairs per week erbij
Elke week kwamen er vorig jaar gemiddeld bijna vier nieuwe miljardairs op aarde bij. Ondertussen is het aantal mensen dat wereldwijd in armoede leeft nauwelijks gewijzigd sinds 1990, volgens gegevens van de Wereldbank.
Oxfam berekende ook dat de tien rijkste mannen ter wereld gemiddeld bijna 100 miljoen dollar per dag rijker werden. “Zelfs als ze van de ene op de andere dag 99 procent van hun rijkdom zouden verliezen, zouden ze miljardair blijven”, zegt de organisatie.
Verder schat Oxfam in dat de wereld binnen tien jaar minstens vijf biljonairs zal tellen, dit omdat de rijkdom van miljardairs in sneltempo toeneemt. Die ‘biljonairs’ zouden dan een vermogen bij elkaar hebben gehaald van elk minstens duizend miljard.
Trump en Musk
Oxfam publiceert het rapport ‘Takers Not Makers‘ op het moment dat zakelijke elites samenkomen in het Zwitserse Davos en miljardair Donald Trump, gesteund door de rijkste man ter wereld Elon Musk – met een geschat vermogen van meer dan 200 miljard dollar, wordt ingehuldigd als nieuwe president van de Verenigde Staten.
“De verovering van onze wereldeconomie door een paar geprivilegieerden heeft een ongeziene hoogte bereikt. Niet alleen is het tempo waarin miljardairs hun rijkdom vergaren drie keer zo hoog geworden, maar ook hun macht”, zegt Amitabh Behar, directeur van Oxfam International.
“Het kroonjuweel van deze oligarchie is een miljardair-president, gesteund en gekocht door ’s werelds rijkste man, Elon Musk, die de grootste economie ter wereld leidt”, aldus Behar. “Dit rapport dient als een grimmige wake-up-call dat gewone mensen over de hele wereld worden verpletterd door de enorme rijkdom van een klein aantal.”
Onverdiende rijkdom
Het rapport laat ook zien dat, in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, de rijkdom van miljardairs grotendeels ‘onverdiend’ is. Wereldwijd komt 60 procent van die rijkdom vandaag voort uit erfenissen of monopolies. In België is 79 procent van de rijkdom van miljardairs geërfd en 3 procent afkomstig van monopolies.
Veel van de superrijken, vooral in Europa, hebben een deel van hun rijkdom ook te danken aan historisch kolonialisme en de uitbuiting van armere landen, zegt Oxfam, dat tevens beweert dat de dynamiek van het onttrekken van rijkdom vandaag nog steeds bestaat.
“De ultrarijken vertellen ons graag dat je om rijk te worden moet beschikken over bepaalde vaardigheden, doorzettingsvermogen en vooral hard moet werken”, aldus Behar. “Maar de waarheid is dat de meeste rijkdom wordt afgenomen, niet gemaakt. Veel van de zogenaamde self-made men zijn eigenlijk erfgenamen van enorme fortuinen. Onbelaste miljarden dollars aan erfenissen bestendigen een nieuwe aristocratie waar rijkdom en macht in de handen van enkelen blijven.”
Fiscale hervorming
Ook volgens Eva Smets, directeur van Oxfam België, toont het rapport dat extreme rijkdom grotendeels onverdiend is. “Ook in België is 79 procent van hun rijkdom geërfd, en dus niet afkomstig van hard werk alleen. De nieuwe regering mag dit mantra nu eindelijk eens doorprikken en werk maken van een broodnodige fiscale hervorming waarbij de breedste schouders eerlijk bijdragen”, zegt ze.
“De rijkste 1 procent van de Belgen betaalt de helft minder belasting op hun inkomen dan de gemiddelde Belg. Voor elke 100 euro die hij of zij verdient, betaalt de gemiddelde Belg 43 euro belasting, terwijl de top 1 procent slechts 23 euro betaalt.”
Nog volgens Smets is er al minstens één Belgische miljonair die zelf vraagt aan de regering om eerlijk belast te worden. Samen met meer dan driehonderd miljonairs wereldwijd, zal hij overmorgen (woensdag) mee een open brief publiceren waarin die vraag formeel wordt gesteld.