Rivieren kregen vorig jaar te kampen met de droogste omstandigheden in 33 jaar, blijkt uit het rapport. Net zoals in 2021 en 2022 werden abnormale waarden opgetekend voor meer dan de helft van de riviersystemen in de wereld, en in de meeste gevallen ging het om een deficit.

Vooral in de Amerika’s is het probleem acuut, met onder meer recorddroogtes in het Mississippi- en de Amazone-bekken. Het zuiden van de VS, Centraal-Amerika, Argentinië, Uruguay, Peru en Brazilië kreunden vorig jaar onder enorme droogtes. In Azië noteerden de rivierbekkens van de Ganges, Brahmaputra en de Mekong lager dan normaal.

Door de lage waterstanden is er minder water beschikbaar in reservoirs en groeien de tekorten voor de landbouw, lokale gemeenschappen en ecosystemen. Zo’n 3,6 miljard mensen hebben minstens een maand per jaar onvoldoende toegang tot water en dat zal naar verwachting toenemen tot meer dan 5 miljard in 2050.

Ongekende stress

Maar terwijl de droogte een steeds hogere tol eist van rivieren, nemen ook overstromingen toe. In 2023 speelde het natuurlijk voorkomende klimaatfenomeen El Niño daarbij een rol, maar ook de klimaatverandering.

“Water is de kanarie in de koolmijn”, zegt Celeste Saulo, secretaris-generaal van de WMO. “We ontvangen alarmsignalen in de vorm van steeds extremere regenval, overstromingen en droogtes die een zware tol eisen van ecosystemen en economieën, en mensenlevens kosten.”

Het WMO-rapport toont ook dat gletsjers het grootste verlies aan massa ooit hebben geleden in de afgelopen vijf decennia. Elke regio ter wereld waar gletsjers aanwezig zijn, meldde ijsverlies.

“Door de stijgende temperaturen is de hydrologische cyclus versneld”, zegt Saulo. “Het is ook grilliger en onvoorspelbaarder geworden, en we worden geconfronteerd met groeiende problemen van te veel of te weinig water”.Lees verder onder de afbeelding>

Afrika en Latijns-Amerika

Afrika is het zwaarst getroffen in termen van menselijke slachtoffers. In Libië stortten twee dammen in door de grote overstroming in september 2023, waarbij meer dan 11.000 mensen omkwamen en 22 procent van de bevolking werd getroffen.

Ook de Hoorn van Afrika en landen als de Democratische Republiek Congo, Rwanda, Mozambique en Malawi zijn getroffen door overstromingen.

“Er is veel te weinig bekend over de werkelijke staat van de zoetwaterbronnen op aarde. En we kunnen niet beheren wat we niet meten”, zegt Saulo. “Dit rapport wil bijdragen aan verbeterde monitoring, datadeling, grensoverschrijdende samenwerking en beoordelingen. Dit is dringend nodig.”