-Woudrichem- Het schuurt al wat langer in het Waterstaatskerkje in Woudrichem, maar de mededeling van pastoor Ceriani op zondag 15 december ziet niemand aankomen. Aan het einde van de dienst deelt hij mee dat de bisschop hem ontslag heeft verleend voor de kerk in Woudrichem en dat dit laatste bijeenkomst zal zijn in de Johannes Nepomukkerk: “Vanaf nu is de kerk gesloten. De bisschop komt de kerk ontwijden.”
Verschillende mensen lopen de kerk uit voor het laatste lied gezongen is. Ontreddering valt op de gezichten te lezen. Mensen hebben geen woorden. Er wordt gehuild en er is boosheid.
Actieve parochie
De vertwijfeling en de grote emoties liggen nog even groot op tafel als Toine Korthout, Cootje Knijft en Helma van Stokkom een paar dagen later hun verhaal doen. Met een kleine zestig anderen wonen twee van hen de betreffende zondag de mis bij en samen met circa 330 huishoudens maken zij deel uit van de Rooms-Katholieke geloofsgemeenschap in Woudrichem en omstreken.
Een gemeenschap die zich al vijftig jaar kenmerkt door samen gedragen verantwoordelijkheid, handen uit de mouwen en eenheid in verscheidenheid. Juist het mondige en actieve van de parochianen in Woudrichem zou volgens de drie weleens geleid kunnen hebben tot de plotselinge kerksluiting door de als conservatief bekendstaande pastoor Ceriani.
Sint Elisabethparochie
In september 2019 wordt Ceriani benoemd als pastoor van de Sint Elisabethparochie, een parochie die in 2012 is ontstaan uit een fusie van zes voormalige parochies, waaronder die in Woudrichem. Korthout: “Ceriani komt aanvankelijk niet toe aan zijn pastorale taken, omdat hij druk is met bestuurlijke zaken.”
De Woudrichemse geloofsgemeenschap heeft een lange traditie van door vrijwilligers verzorgde woord- en gebedsdiensten op zondagen dat er geen pastoor is. Al in de jaren tachtig worden daarvoor de eerste parochianen opgeleid en vinden deze diensten plaats. Mét toestemming van de bisschop. Door de voorganger van Ceriani zijn ze stopgezet.
Ook worden op woensdagavonden Taizé-vieringen georganiseerd en is de kerk in de weekenden open voor toeristen die een bezinningsmoment zoeken.
Kantelpunt
Wanneer pastoraal-werker Kees Waas in maart 2023 afscheid neemt krijgt de geloofsgemeenschap in Woudrichem de vraag om voortaan iedere tweede en vierde zondag van de maand met geschoolde leken opnieuw de woord- en gebedsdiensten te verzorgen, omdat er dan geen pastoor is. Maar zonder communie.
Korthout: “Dat is het wisselgeld dat betaald moet worden. De rol van lectoren is in de periode daarvoor overigens al aan banden gelegd.”
In november 2023 wordt de voorbereidingsgroep van het jaarlijkse geliefde kinderkerstfeest verrast door pastoor Ceriani met de mededeling dat deze niet door mag gaan. Daarop wordt besloten het kinderkerstfeest te koppelen aan een woord- en gebedsdienst.
Gesprek
Het zit betrokken vrijwilligers allemaal niet lekker en zij vragen om een gesprek met de pastoor over de onderlinge communicatie. Het wordt in mei 2024 een desillusie.
De woord- en gebedsdiensten door vrijwilligers mogen niet meer
Korthout: “Vanuit het bisdom sluit iemand aan die het beleid van het bisdom uit de doeken doet. Daar moeten we naar handelen. De woord- en gebedsdiensten door vrijwilligers mogen niet meer. En datzelfde geldt voor de Taizé-vieringen.”
Voor een groep vrijwilligers is dit niet acceptabel. Zij willen meer kerk-zijn dan alleen de eucharistieviering die slechts twee keer in de maand plaats kan vinden. In de voormalige kapel van het Jacoba van Beierenhuis vinden zij een nieuw onderkomen.
Op de zondagen dat er geen eucharistieviering is in de Waterstaatskerk houden zij zelf de vertrouwde diensten van woord en gebed. Samen met het Sint Suitbertkoor, dat vanwege gevoerd beleid niet meer in de diensten van pastoor Ceriani wil zingen.
Sanctie
In oktober kondigt pastoor Ceriani aan het einde van de mis aan dat hij de parochianen de communie zal ontnemen, óf dat hij de kerk zal sluiten als de geloofsgemeenschap doorgaat met het organiseren van vieringen op een andere locatie.
Op 15 december voegt hij dus de daad bij het woord. De geloofsgemeenschap is ontredderd. Kinderen zijn in de kerk gedoopt. Ouders zijn vanuit de kerk begraven. Waar moeten we nu kerst vieren?
Behoefte samenkomsten
De één wil heel graag doorgaan met de woord- en gebedsdiensten en al het goede van de afgelopen decennia. De ander is terughoudender uit angst om buiten de kerk geplaatst te worden. De behoefte aan samenkomsten en samen een geloofsgemeenschap zijn is echter breed aanwezig.
Al direct na de mis van 15 december wordt onder de kerkgangers gepeild of er buiten de eucharistievieringen behoefte is aan samenkomsten. De overgrote meerderheid reageert daar positief op. De kerstviering zal plaatsvinden in De Klimroos in Sleeuwijk.
Geen reactie
Ondanks verschillende pogingen is het niet gelukt om in contact te komen met pastoor Ceriani voor een reactie. Via een vrijwilliger laat hij uiteindelijk weten de media niet te woord te willen staan.
