-Moskou- De Russische Patriarch Kyril I (77) heeft een opmerkelijk voorstel gedaan om de bevolkingskrimp in Rusland tegen te gaan: Het hoofd van de Russisch-Orthodoxe Kerk wil de rechten van vrouwen inperken en abortussen voorkomen. Als abortussen zouden worden gestopt, zou de bevolking weer groeien “als bij toverslag”, zo gelooft hij. Lees verder onder de reclame>
In sommige delen van Rusland worden abortussen in privéklinieken en de toegang tot de morning-afterpil al beperkt. Gezondheidsautoriteiten dringen er bij artsen in staatsklinieken op aan om vrouwen te ontmoedigen abortus te plegen.
Grootschalige campagne
Activisten zien het plan van Poetins vertrouweling als onderdeel van een grootschalige campagne. “Als een land in oorlog is, leidt dat meestal tot dit soort wetgeving,” zegt de Russische feministe Leda Garina, die in ballingschap in Georgië woont. Deze maatregelen sturen een duidelijke boodschap naar vrouwen: “Blijf thuis en breng meer soldaten ter wereld.”
In 1920 was de communistische Sovjet-Unie het eerste land ter wereld dat abortus decriminaliseerde. Het Kremlin schuift nu echter geleidelijk op naar de anti-abortuslijn van de Orthodoxe Kerk. Rusland probeert zijn demografische crisis te overwinnen door het recht op abortus ter discussie te stellen.
De despoot van het Kremlin, Vladimir Poetin (71), heeft zichzelf uitgeroepen tot voorstander van grote gezinnen – passend bij traditionele en patriottische waarden. Hij is tegen een algeheel verbod op abortussen, maar: abortussen ook tegen de belangen van de staat, zei Poetin vorige week. Hij wil dat zwangere vrouwen “het leven van het kind beschermen” om “het demografische probleem op te lossen”.
Financiële prikkels
Poetin probeert zijn landgenoten al langer te motiveren om kinderen te krijgen door financiële prikkels aan te bieden, omdat de bevolking van Rusland sinds de jaren 90 krimpt. Het probleem is verergerd door de oorlog in Oekraïne. Het Kremlin ziet dit “als een kwestie van nationaal overleven”, zegt politicologe Tatiana Stanovaya van het Carnegie Russia Eurasia Centre. Voor Poetin is elke oppositie tegen de standpunten van de regering over sociale kwesties een westers complot. “Dit geldt nu ook voor abortussen. Zij geloven dat het Westen van plan is om vrouwen over te halen abortussen te plegen en zo het demografische probleem van Rusland te verergeren.”
Staatsklinieken introduceerden jaren geleden al adviesgesprekken met zwangere vrouwen in een poging hen ervan te overtuigen geen abortus te laten plegen. Maar de huidige aanbevelingen van het Ministerie van Volksgezondheid aan de medische beroepsgroep gaan verder: het doel is om “vrouwen te ontmoedigen, onder druk te zetten, bang te maken”, zegt demografe Viktoria Sakjewitsch. Sommige regio’s hebben zelfs een bonus gegeven aan artsen die vrouwen ontmoedigen om abortus te plegen.
Gevaarlijke situatie
Volgens Sakjewitsch zou er een “gevaarlijke situatie” kunnen ontstaan wanneer staasklinieken abortussen in rekening gaan brengen en privéklinieken een abortusverbod opgelegd krijgen. Dit zou vrouwen met een laag inkomen het hardst treffen, omdat zij verantwoordelijk zijn voor het grootste deel van de abortussen. Zij vreest een zwarte markt voor abortuspillen en mogelijk zelfs abortussen in schuurtjes of in de bossen.
Politicologe Ekaterina Schulmann zegt: “De regering zou de sterfte van jonge mannen moeten bestrijden, die de belangrijkste reden is voor de krimpende bevolking, in plaats van vrouwen aan te moedigen om meer kinderen te krijgen.” Maar praten over de levensverwachting van mannen is taboe, terwijl Moskou honderdduizenden mannen stuurt om te vechten in Oekraïne.