-Vaticaanstad- Paus Franciscus is ongewoon hard in zijn kritiek op de deportaties onder de nieuwe Amerikaanse regering van Donald Trump en benadrukt de onschendbare waardigheid van ieder mens. “Een echte rechtsstaat blijkt juist uit de waardige behandeling die alle mensen verdienen, vooral de armste en meest gemarginaliseerde mensen”, aldus de Paus in een brief aan de Amerikaanse bisschoppen. De brief werd gisteren door het Vaticaan in het Engels en Spaans gepubliceerd.
“Een goed gevormd geweten kan niet anders dan een kritisch oordeel vellen en zijn afwijzing uitspreken van elke maatregel die de illegale status van sommige migranten impliciet of expliciet gelijkstelt aan criminaliteit”, schrijft hij, verwijzend naar de “start van een programma van massale deportaties” door de regering-Trump. Afgezien van de gevallen waarin migranten gewelddadige handelingen en ernstige misdaden plegen, schendt deportatie de waardigheid van heel veel mannen, vrouwen en hele families.
Het ware algemeen belang zou worden bevorderd als de samenleving en de overheid, met creativiteit en strikt respect voor de rechten van iedereen, de zwaksten, meest weerlozen en meest kwetsbaren zouden verwelkomen, beschermen en integreren, schrijft Franciscus. Dit staat de ontwikkeling van een beleid dat ordelijke en legale migratie reguleert niet in de weg. “Maar deze ontwikkeling kan niet tot stand komen door het voorrecht van sommigen en de opoffering van anderen”, waarschuwt de Pontifex. “Wat gebouwd is op geweld en niet op de waarheid over de gelijke waardigheid van ieder mens, begint slecht en zal slecht eindigen.”
De Paus verwerpt ook duidelijk het idee dat er verschillende klassen mensen zijn die verschillende niveaus van aandacht verdienen, afhankelijk van hun waargenomen etnische, religieuze of zelfs geografische nabijheid.
Vorige week beschreef de katholieke Amerikaanse vicepresident James David Vance, verwijzend naar de kerkvader Augustinus, het als een christelijke visie om eerst je eigen familie lief te hebben, dan je naaste, gevolgd door de lokale gemeenschap en andere medeburgers, en je pas daarna te concentreren op de ‘rest van de wereld’.
Daarentegen adviseert Paus Franciscus in zijn brief aan de Amerikaanse bisschoppen om na te denken over de beroemde Bijbelse parabel van de ‘barmhartige Samaritaan’ en na te denken over liefde in de christelijke zin van het woord, ‘die een broederschap opbouwt die openstaat voor iedereen, zonder uitzondering’. Hier kan men de ware orde van de liefde (“ordo amoris”) ontdekken, die bevorderd moet worden, zei de Paus.
Vermijden van ‘muren van schaamte’
Bezorgdheid over persoonlijke, gemeenschappelijke of nationale identiteit leidt gemakkelijk tot de introductie van een ideologisch criterium dat het sociale leven vervormt en de wil van de sterkste oplegt als criterium van de waarheid. Franciscus vervolgt: “Ik roep alle gelovigen van de katholieke kerk en alle mannen en vrouwen van goede wil op om niet toe te geven aan verhalen die discriminerend zijn tegenover onze broeders en zusters onder migranten en vluchtelingen en hen onnodig lijden bezorgen.” Iedereen wordt opgeroepen om in solidariteit en broederschap te leven, bruggen te bouwen en ‘muren van schaamte’ te vermijden.
In de brief van drie pagina’s bedankt Franciscus de Amerikaanse bisschoppen voor hun inzet voor migranten: “God zal alles wat u doet om degenen te beschermen en te verdedigen die als minder waardevol, minder belangrijk of minder mens worden beschouwd, rijkelijk belonen!”
(Tekst van de brief van de paus aan de Amerikaanse bisschoppen op de website van het Vaticaan, in het Engels: https://www.vatican.va/content/francesco/en/letters/2025/documents/20250210-lettera-vescovi-usa.html
