Wetenschappers van de Universiteit van Lausanne bestudeerden jarenlang acht steden in Europa en de VS: Milaan, Berlijn, Londen, Birmingham, Phoenix, Charlotte, Atlanta en Indianapolis. Ze stelden vast dat de stormen vaker voorkwamen in de steden dan op het platteland, en dat ze ook intenser waren. Hoe groter de stad, hoe sterker dat effect.

Brandslang

Bovendien verandert de stad ook de regen tijdens die stormen van “sprinkler naar brandslang”, zeggen de onderzoekers. Regen die normaal over een breed gebied valt, komt meer geconcentreerd vrij boven de stad. Dergelijke regenbuien kunnen het risico op overstromingen vergroten als de infrastructuur van de stad de stortvloed niet aankan.

De meeste steden produceren meer stormen die lijken op zulke brandslangen dan landelijke gebieden.

“Het is niet alleen de intensiteit van de regenval die van belang is als je kijkt naar het risico op overstromingen. Het is ook hoe het over de ruimte wordt verdeeld”, zegt Atmosfeerwetenschapper Herminia Torelló-Sentelles van de Universiteit van Lausanne. “Als er een zeer grote hoeveelheid regen valt over een zeer klein gebied, kan dat het afvoersysteem in een stedelijk gebied doen instorten.”

Obstakel

De wetenschappers zien verschillende oorzaken voor het fenomeen. Door het hitte-eilandeffect zijn steden over het algemeen warmer dan hun omgeving. Warme lucht stijgt en condenseert vervolgens tot regenwolken boven stedelijke centra.

En hoge bebouwing kan ook de lucht omhoog stuwen, net zoals bergketens dat doen. “Je kunt de stad zien als een obstakel”, zegt Torelló-Sentelles. “Wanneer een storm ernaartoe beweegt, kan de lucht eroverheen en eromheen worden getild.”

Tot slot speelt ook vervuiling in de atmosfeer een rol in de vorming van neerslag.

Groeiende steden

Eerder deze week toonde een studie van de Universiteit van Texas in Austin ook al aan dat het meer regent in de stad dan in het omringende platteland.

De resultaten van beide studies zijn van belang voor stadsplanners, zeggen de onderzoekers, omdat steden wereldwijd snel zullen blijven groeien in de volgende decennia.

Steeds grotere stedelijke gebieden kunnen meer stormen genereren en versterken dan hun omgeving, zeker gezien de klimaatverandering wereldwijd stormen al intenser blijkt te maken. De combinatie kan stedelijke afwatersystemen onder druk zetten en leiden tot frequentere en ernstigere overstromingen.