Leestijd: 3 minuten

-Jerevan- Ruim 100.000 Armeense christenen ontvluchtten vorig jaar de door oorlog getroffen regio Nagorno-Karabach met Azerbeidzjan. Armenië heeft zijn landgenoten met open armen ontvangen. Voor velen blijft het leven moeilijk in het straatarme Armenië.

Na maandenlange blokkade van de Lachin-corridor gaf Karabach zich medio september 2023 over aan Azerbeidzjan, dat een overweldigende militaire superioriteit had. De regering in Bakoe kondigde onmiddelijk de ontbinding aan van alle overheidsinstellingen en organisaties van de Republiek Nagorno-Karabach (Artsakh) en de volledige opname van Karabach in Azerbeidzjan vanaf 1 januari 2024.

Slachtoffers van het geweld die op de vlucht sloegen zeggen: “Wij konden niet eens kleding in te pakken. Wij kwamen met bijna niets aan in Armenië. Het was alles achterlaten en je vege lijf redden”

Caritas

Caritas Armenië laat weten dat velen in lege, tochtige oude woningen in Armenië verblijven. Hulporganisaties proberen dekens en bedden te brengen, af en toe wat voedselpakketten en schoonmaakartikelen. De mensen verblijven in vervallen onderkomens, verwarmen en koken met sprokkelhout en proberen wanhopig een baan te vinden in het straatarme land. Lees verder onder de afbeelding>

Ondanks de steun van Armenië is het geld alleen voldoende voor de meest elementaire zaken. Hetzelfde overkomt veel vluchtelingen. Hun thuisland, grotendeels bewoond door Armeniërs, riep in 1991 de onafhankelijkheid uit. De internationale gemeenschap erkende dit echter niet; Volgens internationaal inzicht behoort de regio tot Azerbeidzjan. Stalin wees Karabach in 1921 toe aan de toenmalige Sovjetrepubliek Azerbeidzjan, wat de weg vrijmaakte voor bloedige conflicten in de regio. Na de Azerbeidzjaanse aanval in september 2023 vluchtte vrijwel de gehele bevolking binnen enkele dagen naar Armenië.

De regering in Jerevan, hulporganisaties en talloze lokale vrijwilligers voorzagen de vluchtelingen snel van wat ze nodig hadden en huisvestten hen in tijdelijke huisvesting. De uitbetaling van pensioenen werd georganiseerd en tienduizenden kinderen werden geïntegreerd in plaatselijke scholen. Vluchtelingen mogen ook het  Armeense staatsburgerschap aanvragen. 

Werk

De Armeense regering werkt momenteel aan een programma om meer vluchtelingen aan werk te helpen. Binnenkort worden ook betere woningen verwacht, hoewel details nog niet bekend zijn.

Na weken van relatieve rust braken op 13 februari 2024 botsingen uit aan de grens tussen Armenië en Azerbeidzjan, waarbij vier Armeense soldaten werden gedood en één Azerbeidzjaanse soldaat ernstig gewond raakte. Dit lijkt erop te wijzen dat de vredesbesprekingen, ondanks beloften van beide kanten, zijn vastgelopen en dat de angst voor een mogelijke hervatting van het conflict groeit.

Vredesakkoord aangescherpt

De onlangs herkozen autoritaire president van Azerbeidzjan, Ilham Aliyev, heeft de voorwaarden voor de ondertekening van het vredesakkoord aangescherpt. Volgens lokale media eist hij nu een wijziging van de Armeense grondwet: elke vermelding van Nagorno Karabach moet worden geschrapt. Een andere eis is dat Armenië zich militair niet kan herbewapenen, anders zou Azerbeidzjan een militaire operatie tegen Armenië lanceren. De Russische politicoloog Arkadij Dubnov, jarenlang inlichtingenadviseur voor verschillende landen, noemde Bakoe’s eis absurd: “Het naoorlogse Armenië is niet het naoorlogse Duitsland van Hitler.”

Eerder eiste Aliyev al dat Armenië een corridor zou openen naar de Azerbeidzjaanse enclave Nachitsjevan. Azerbeidzjaanse troepen, strategisch gestationeerd op belangrijke heuvels op Armeens grondgebied, trekken zich niet terug omdat ze volgens hem “de bedoelingen van de Armeniërs in de gaten moeten houden”.

In een interview met de Duitse TV (ZDF-heute) op 7 februari 2024 verklaarde Hikmet Hajiyev, de adviseur voor het buitenlands beleid van de Azerbeidzjaanse president, echter dat voor Azerbeidzjan “elke vorm van militaire inzet voorbij is”, aangezien Azerbeidzjan zijn territoriale integriteit heeft hersteld door de verovering van Nagorno-Karabach.