-Parijs-“De vastentijd en de bijbehorende ‘regels’ beginnen weer een trend onder jonge katholieken in Frankrijk te worden.” Dat beweert althans dagblad ‘Le Figaro’. Le Figaro is de meest gelezen Franse krant en het oudste dagblad dat in Frankrijk nog op een nationaal niveau wordt uitgegeven met een dagelijkse oplage van ruim 350.000 exemplaren.
Volgens ‘Le Figaro’ had de kerk niet verwacht dat de huidige generatie jonge Franse katholieken het belang van vasten en andere vastenpraktijken zou herontdekken. Dagelijks gebed, verschillende vormen van opoffering, zoals vasten op brood en water of een koude douche, maar ook praten met een eenzame oudere of een dakloze, het afzien van internet, sociale media en het mobieltje zijn slechts enkele van de praktijken die jonge katholieken bezigen tijdens de vastentijd.
Deze onverwachte trend wordt unaniem bevestigd door verschillende pastoors waarmee Le Figaro contact heeft opgenomen, waarbij pater Thibaut de Rincquesen werd genoemd, een voormalig academisch aalmoezenier aan de Sorbonne. Rincquesen wijst erop dat dit een uiting is van de nieuwe interesse van jongeren in het geloof, en niet alleen van jongeren met een katholieke achtergrond.
Dit jaar zijn er in Parijs 25 procent meer aanvragen voor de volwassenendoop dan vorig jaar. In andere bisdommen is het vergelijkbaar, zegt de priester, die momenteel jeugdaalmoezenier is in de parochie van Saint-Germain-des-Prés. Hij voegt eraan toe dat de jonge generatie de culturele ineenstorting in Frankrijk meer vreest dan oorlog of de economische crisis. Zij zijn niet bang voor extremisme, maar hebben gewoon een identiteit nodig. Daarin is één van de manieren om het christendom te herontdekken, aldus de Franse priester, eraan toevoegend dat dit ook een nieuwe belangstelling voor de vastentijd met zich meebrengt.
Vastenofferkaart
In zijn parochie hebben enkele honderden jongeren de ‘vastenofferverklaring’ ondertekend. De jeugdaalmoezenier startte een vastenprogramma gebaseerd op de Amerikaanse Exodus-methode: “jongeren ondertekenen een lijst met hun doelen. Dit bijzondere ding trekt tegenwoordig jonge mensen aan. Velen zijn zich er niet van bewust hoe verdrietig jonge mensen tegenwoordig zijn, omdat zij zichzelf niet kunnen bevrijden van twee verslavingen: pornografie en alcohol. Zij weten zelf al dat dat geen echte bevrediging geeft”, zegt Rincquesen.
Deze trend wordt ook bevestigd door pater Thierry Anne, jezuïet en directeur van een centrum voor spiritualiteit in Parijs. “Je merkt dat veel katholieken de vastentijd intensiever proberen te beleven en daartoe overeenkomstige maatregelen nemen. Volgens hem is deze trend naar sober leven en opoffering, zoals het opgeven van televisie- of internetgebruik, steeds vaker zichtbaar bij jongeren.
Heropleving?
Of de heropleving voor het Vasten een landelijke trend is of gaat worden, wagen theologen en onderzoekers te betwijfelen. Het fenomeen komt vooral voor bij een aantal katholieke bewegingen in de Parijse hoofdstad, waaronder charismatische en andere sektarische afsplitsingen. Het toenemende aantal nieuwe sekten heeft de Franse overheid zelfs doen besluiten om een organisatie op te richten, genaamd Interministeriële missie voor de waakzaamheid en strijd tegen sektarische uitwassen (Miviludes).
Ontkerkelijking
Sinds de Tweede Wereldoorlog kent men in Frankrijk een sterke ontkerkelijking van rooms-katholieken en een verhoogde aanwezigheid van moslims en leden van evangelische bewegingen ten gevolge van de immigratie. De terugloop van het kerkbezoek en de kerkelijke gezindheid speelt al sinds de jaren 1960. Vooral bij de jongeren is de achteruitgang het sterkst. Slechts 7% van de 18- tot 24-jarigen zegt rooms-katholiek gelovig te zijn. Maar men neemt ook een nieuwe aanwas waar in bepaalde regio’s, zoals in Oost-Parijs. De christenen groeperen zich en er worden hogere geboortecijfers vastgesteld. 5% van de Fransen geeft aan nog wekelijks naar de kerk te gaan en 52% zegt in het bestaan van God geloven.
Niettegenstaande de verdere secularisering van Frankrijk en de toenemende invloeden van andere godsdiensten, blijft de rooms-katholieke traditie sterk geworteld in de Franse cultuur: 90% van het privéonderwijs is rooms-katholiek.
