Van Klooster tot bioscoop

Leestijd: 3 minuten

 Deze zomer opent Cheese Expirience (kaas-ervaring) de deuren in het pand aan de Agnietenstraat. Vanaf 1987 zat hier de Arcade Bioscoop en veel lezers zijn daar nog naar de film geweest. Het pand is door de eeuwen heen voor verschillende doeleinden gebruikt, van klooster tot pesthuis. Welke functies heeft dit pand allemaal gehad? Dat hebben we uitgezocht.

Maria Magdalenaklooster

Maria Magdalenaklooster (J. Stellingwerff) 

Het is niet duidelijk wanneer het Maria Magdalenaklooster – ook bekend als Maria Magdalenaconvent – gebouwd is, maar dit moet rond de winter zijn geweest in 1452-1453. In december 1454 kregen de zusters in het klooster het recht om een eigen biechtvader te kiezen, naast het hebben van een eigen kapel en kerkhof. Hierdoor mochten er publieke kerkdiensten gehouden worden, mits dit niet ten koste ging van de diensten in de parochiekerk.

Wie precies dit klooster heeft gesticht is niet bekend, maar het is wel duidelijk dat het stadsbestuur nauw betrokken is geweest. Dit vanwege de bijzondere aard van dit klooster, aangezien er bekeerde ex-prostituees ondergebracht zouden zijn. Of zoals de kerk het omschreef ‘vrouwen en meisjes die hun zondig leven vaarwel hadden gezegd’.

Pesthuis

Later in december 1574 kreeg het Catharina Gasthuis via de Staten het recht om alle goederen uit het klooster over te nemen, mits er op het kloosterterrein een pesthuis gebouwd werd. Pas in 1614 is het pesthuis er gekomen. Tijdens de pestepidemie die uitbrak in 1625 werden er ruim 285 patiënten opgenomen, waarvan er 147 stierven na een kort ziekbed. Lees verder onder de foto>

Ansichtkaart oefenterrein kazerne Gouda

Ongeveer tien jaar later brak er een nieuwe epidemie uit in 1635, met als gevolg dat er dat jaar ruim 600 mensen overleden en begraven werden. Hierna sloeg de pest nog twee keer toe, voordat het voorgoed verdween uit Nederland. Alle overledenen werden naast het pesthuis begraven op het zogenaamde pesterf.

Kazerne en Veemarkt

Rond 1799 werd het pesthuis deels verbouwd en ingericht als een kazerne. Deze werd in 1841 verder uitgebreid en verbouwd, waarbij een deel van het oude klooster onderdeel werd van de kazerne. Tijdens het gebruik van de kazerne werden er nog steeds mensen begraven op het toenmalige pesterf naast de kazerne. Door klachten vanuit de kazerne werd er besloten maatregelen te nemen, maar dit gebeurde pas in 1832 tijdens de cholera epidemie. Sindsdien is het verboden mensen te begraven op het pesterf en werd het bijgevoegd bij de kazerne.

Ansichtkaart nieuwe veemarkt Gouda

De kazerne sloot in 1922, waardoor er ruimte kwam voor de veemarkt en een veemarktrestaurant. Na het verdwijnen van de wekelijkse veemarkt in de binnenstad is een deel gesloopt voor de bouw van de nieuwe marktpassage. Het deel waar het restaurant in zat werd verbouwd ten behoeve van winkels, woonruimte en de Arcade Bioscoop. Als je daar nu binnen loopt zie je nog steeds sporen van onder andere het klooster. (MB)

Foto’s: Publiek domein