Vandaag gedenkt de Kerk, Franciscus van Assisi. Hij is een van de grootste Heiligen van de Katholieke Kerk. Zijn radicale liefde voor God en zijn Schepping maakte van hem een ‘alter Christus’ (‘een andere Christus’).
Francesco Bernardone werd in 1181 of 1182 geboren in Assisi in de Italiaanse streek Umbrië. Zijn vader was een rijke textielkoopman. Francesco groeide op in weelde en droomde van een toekomst als ridder. In 1201 nam hij deel aan een oorlog tegen de stad Perugia. Hij werd krijgsgevangene en verbleef een jaar lang onder erbarmelijke omstandigheden in een kerker. Zijn vader kocht hem vrij en Francesco keerde ziek en depressief naar Assisi terug.
Rond 1205 had Francesco zijn eerste mystieke ervaring. In 1206 kreeg hij in het vervallen kerkje van San Damiano zijn beslissende visioen. Daarin hoorde Francesco dat Christus vanaf een kruisbeeld tot hem sprak: “Herstel mijn kerk”. Francesco vatte dit letterlijk op en begon het kerkje te restaureren, niet wetende dat hij de grondlegger zou worden van een van de belangrijkste vernieuwingsbewegingen die de Kerk ooit gekend heeft.
Na zijn ervaring in San Damiano werd hij overweldigd door zowel vreugde als verdriet. Vreugde omdat Christus hem had geroepen, verdriet omdat hij zo lang als zondaar door het leven was gegaan. Francesco besloot zich daarom van zijn erfrecht te ontdoen, wat inhield dat hij van zijn vader verwijderd raakte. Hij begon een leven van radicale armoede, extreme boetvaardigheid en zelfopofferende naastenliefde.
Franciscus verkondigde naar het woord van de Apostel Paulus de Blijde Boodschap ’te pas en te onpas’. In Assisi leidde dit aanvankelijk tot hoongelach, spot en agressie. Daar kende men hem immers als een brassend rijkeluiszoontje. Toch kreeg hij al snel volgelingen. Franciscus van Assisi stichtte de Orde der Minderbroeders (O.F.M.) en schreef daartoe een nieuwe religieuze regel. Met zijn stadsgenoot Clara stichtte hij ook een orde van Slotzusters, de Clarissen (O.S.C.). Ook stichtte hij de Derde Orde, een gemeenschap van lekengelovigen die het armoede-ideaal in de wereld nastreefden. Tot de bekendste Heilige volgelingen van Franciscus horen: Antonius van Padua en Bonaventura.
Tot aan zijn dood bleef Franciscus voor zijn idealen strijden. Hij ondervond daarbij veel weerstand, ook binnen zijn eigen Orde. Tijdens een geestelijke crisis ontving hij in La Verna op wonderbaarlijke wijze de stigmata, de vijf wondentekenen van Christus. Franciscus stierf in 1226 in Portiuncula, omringd door zijn medebroeders. Reeds twee jaar later werd Franciscus heilig verklaard. Het lichaam van de Heilige wordt vereerd in de naar hem genoemde Basiliek in Assisi.
Assisi is een van de meest bezochte bedevaartsoorden ter wereld. Het is een plaats die vanwege het Franciscaanse motto Pax et Bonum (‘Vrede en goeds’) in het teken staat van de wereldvrede. Op 12 oktober 1986 organiseerde Paus Johannes Paulus II er de historische ontmoeting van vertegenwoordigers van alle religies ter wereld. Als antwoord op de terreuraanslagen van ’11 september’ organiseerde Johannes Paulus II opnieuw een interreligieuze ontmoeting in Assisi. Die vond plaats op 24 januari 2002. De boodschap van de toen aanwezige geestelijke leiders was dat religie nooit oorzaak van oorlog mag zijn.
Op 13 maart 2013 werd de Argentijnse Kardinaal Jorge Bergoglio tot Paus gekozen. Deze Argentijnse Jezuïet nam tot veler verrassing de naam Franciscus aan. De nieuwe Paus zei te verlangen naar ‘een arme kerk voor de armen’, vandaar dat hij zich had vernoemd naar Franciscus van Assisi. Op 4 oktober 2013 ging de Paus samen met zijn Raad van Kardinalen op bedevaart naar Assisi.
Zonnelied
Het zonnelied is een lofzang dat Franciscus van Assisi enkele jaren voor zijn dood dichtte om God te danken en te eren.
Allerhoogste, almachtige, goede Heer, van U zijn de lof, de roem, de eer en alle zegen.
U alleen, Allerhoogste, komen zij toe en geen mens is waardig U aan te spreken.
Wees geprezen, mijn Heer, door al uw schepselen vooral door mijnheer broeder zon die de dag is en door wie Gij ons verlicht. En hij is mooi en straalt met grote pracht van U, Allerhoogste, draagt hij het teken.
Wees geprezen, mijn Heer, door zuster maan en de sterren. Aan de hemel hebt Gij ze gevormd, helder en kostbaar en mooi.
Wees geprezen, mijn Heer, door broeder wind en door de lucht, bewolkt of helder, en ieder jaargetijde, door wie Gij uw schepselen leven geeft.
Wees geprezen, mijn Heer, door zuster water, die heel nuttig is en nederig, kostbaar en kuis.
Wees geprezen, mijn Heer, door broeder vuur door wie Gij voor ons de nacht verlicht; en hij is mooi en vrolijk, stoer en sterk.
Wees geprezen, mijn Heer, door onze zuster moeder aarde die ons voedt en leidt,
en allerlei vruchten voortbrengt, bonte bloemen en planten.
Wees geprezen, mijn Heer, door wie omwille van uw liefde vergiffenis schenken en ziekte en verdrukking dragen.
Gelukkig wie dat dragen in vrede, want door U, Allerhoogste, worden zij gekroond.
Wees geprezen, mijn Heer, door onze zuster de lichamelijke dood, die geen levend mens kan ontvluchten.
Wee hen die in doodzonde sterven; gelukkig wie zij in uw allerheiligste wil vindt,
want de tweede dood zal hun geen kwaad doen.
Prijs en zegen mijn Heer, en dank en dien Hem in grote nederigheid.
