-Brussel- Kunstmatige zoetstoffen zoals aspartaam veroorzaken – alvast bij muizen – meer plaques in de bloedvaten, en die kunnen op termijn ernstige hart- en vaatziekten veroorzaken. Zweeds onderzoek legt het mechanisme hierachter bloot.
Kunstmatige zoetstoffen zitten in voedingsmiddelen zoals light frisdrank, ijs zonder suiker, sportdrankjes of kauwgom. Ze zijn succesvol omdat mensen ervan overtuigd zijn dat je zo gezonder bezig bent, omdat er minder suiker in je drankje of dessert zit.
Maar zo onschuldig is de kunstmatige zoetstof aspartaam niet, bleek al uit eerder onderzoek dat de consumptie van suikervervangers in verband heeft gebracht met onder meer diabetes. Daar wordt nu nog een studie aan toegevoegd die blootlegt dat aspartaam invloed kan hebben op de gezondheid van de bloedvaten.
Het onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Cell Metabolism, gebeurde door een team van deskundigen op het gebied van cardiovasculaire gezondheid. Ze ontdekten dat aspartaam bij muizen een verhoogd insulineniveau veroorzaakt, wat kan leiden tot atherosclerose (aderverkalking) – de opbouw van vette plaque in de slagaders. Dit kan na verloop van tijd dan weer de oorzaak zijn van ontstekingen en een verhoogd risico op een hartaanval of beroerte.
Muizen
Voor deze studie kregen muizen twaalf weken lang dagelijkse doses voedsel met 0,15 procent aspartaam – een hoeveelheid die overeenkomt met het consumeren van ongeveer drie blikjes light frisdrank per dag voor mensen.
In vergelijking met de groep muizen die geen zoetstof kregen toegevoegd, ontwikkelde de eerste groep knaagdiertjes grotere en meer vette plaques in de slagaders. Hun ontstekingsniveaus waren ook duidelijk verhoogd, net als hun niveau van insuline.
Het team merkt op dat dit eigenlijk geen verrassend resultaat is. De monden, darmen en andere weefsels van muizen én mensen zijn bekleed met receptoren die zoetheid detecteren en helpen bij de afgifte van insuline. Aspartaam, tweehonderd keer zoeter dan suiker, leek de receptoren te misleiden om veel meer insuline af te geven.
Vette plaques
De onderzoekers konden uiteindelijk aantonen dat de verhoogde insulinespiegels van de muizen de groei van vette plaques in hun slagaders stimuleerden. “Dit suggereert dat insuline de belangrijkste schakel kan zijn tussen aspartaam en de gezondheid van hart en bloedvaten”, concluderen ze.
Het team is nu van plan om hun bevindingen bij mensen te verifiëren. “Kunstmatige zoetstoffen zijn doorgedrongen in bijna alle soorten voedsel, dus we moeten de langetermijngevolgen voor de gezondheid kennen”, zegt hoofdonderzoeker Yihai Cao van het Karolinska Institute in Zweden.